Behandeling van tinnitus

Oorzaak tinnitus

In sommige gevallen is een specifieke ziekte de oorzaak, zoals de ziekte van Meniere, otosclerose of een langdurige middenoorontsteking. Wanneer de ziekte te behandelen is, stopt in veel gevallen het oorsuizen na de behandeling. Vaak is de exacte oorzaak moeilijk te achterhalen en al is de oorzaak gevonden, wil dit niet zeggen dat er een medische behandeling van tinnitus mogelijk is of dat deze goed werkt. In de meeste gevallen blijkt de oorzaak van tinnitus slechthorendheid.

Symptoom mentale overbelasting

Oorsuizen kan gezien worden als een symptoom van mentale overbelasting, die zijn oorzaak heeft in gehoorverlies, in lichamelijk conditieverlies, psychische overbelasting of een combinatie van deze drie factoren (lees meer). Vaak zorgt de emotionele reactie op oorsuizen waarbij veelal angst en wanhoop een rol spelen voor verergering van de klachten en is het raadzaam bij de behandeling van tinnitus hier in eerste instantie aandacht aan te besteden.

Plots last van tinnitus

Wanneer u van de een op andere dag last van oorsuizen krijgt, is het raadzaam naar de huisarts te gaan. Wanneer deze daar aanleiding toe ziet zal deze een verwijsbrief geven voor de Keel-, Neus en Oorarts (KNO-arts) of het audiologisch centrum.

Inzicht in oorzaken van tinnitus eerste goede stap

Bij tinnitus is het van belang dat de patiënt zelf het psychisch geheel of gedeeltelijk overwint en er meer controle over krijgt. Het is belangrijk geen genoegen te nemen, met het advies: “U moet er maar mee leren leven”. Veelal is inzicht in de oorzaken van tinnitus en wat de tinnitus doet verergeren een eerste goede stap om meer controle erover te krijgen. Een audicien, KNO-arts, audioloog of psycholoog met voldoende kennis van de mechanismen achter tinnitus kan deze uitleg als eerste stap goed geven. In een aantal gevallen geeft dat al de nodige geruststelling.
Bij aanhoudende klachten is het verstandig om hulp te zoeken bij een gespecialiseerde instantie die behandeling van tinnitus geeft.

EMDR bij behandeling van tinnitus

Een Nederlands onderzoek naar de toepassing van EMDR bij oorsuizen (tinnitus) lijkt veelbelovend. De onderzoeksresultaten zijn in 2018 gepubliceerd in de European Journal of Psychotraumatology. Bijna de helft van de patiënten met tinnitus profiteert van de behandeling met EMDR, zo blijkt. Om dit aan te tonen gebruikten de onderzoekers meerdere gestandaardiseerde vragenlijsten. Het onderzoek laat zien dat het positieve effect van de behandeling minstens 3 maanden aanhoudt. Nader onderzoek om EMDR als behandeling in te zetten is nodig.

Fysiotherapie en massage bij behandeling van oorsuizen

Sommige patiënten geven aan dat ze baat hebben bij fysiotherapie of massage. Mogelijk zorgt in een klein aantal gevallen het aanspannen van de spieren in de nek of kaak voor het ontstaan van de tinnitus. Dat aanspannen van de spieren kan natuurlijk ook een stressreactie zijn op de tinnitus zelf. De oorzaak is dan niet nek- of kaakproblemen, maar het is dan het gevolg van de stress en spanning die de tinnitus oproept. In die gevallen is er een andere achterliggende oorzaak.
In een studie van het Universitair Medisch Centrum Groningen zijn alle onderzoeken naar nek- en kaakklachten op en rij gezet. Uit de studie bleek dat er een zwak verband was tussen nek- en kaakklachten en tinnitus. Mensen met nekklachten rapporteerden zelfs niet vaker tinnitus. Ook bleek dat er geen positief effect van de behandeling van nek- of kaakklachten op de tinnitus (lees meer). Nieuw en beter onderzoek naar (kaak-) fysiotherapie bij tinnitus is nodig.
Ontspanning en ontspanningsoefeningen kunnen wel helpen bij tinnitus. Wanneer fysiotherapie of massage als ontspannend of weldadig wordt ervaren kan dit een positieve werking hebben.

Fysiotherapeute Sandra Posthumus die het boek ‘Tinnitus Er is iets aan te doen’ schreef, durft te beweren dat gehoorproblemen niet de oorzaak van de tinnitus zijn. Volgens haar komt het door stress en is behandeling van nek- en schouders de oplossing. Haar niet deugende visie gaat tegen al het wetenschappelijk bewijs in en is gebaseerd op een grote hoeveelheid feitelijke onjuistheden, verkeerde gevolgtrekkingen en tal van doelredeneringen. Lees hier de recensie van haar boek. Ze zet haar beroepsgroep met haar handelswijze niet bepaald in een goed daglicht.

Alternatieve behandelmethode en middeltjes bij oorsuizen

Er zijn tal van alternatieve behandelmethoden zoals zuurstoftherapie, lasertherapie, geluidstherapie en middeltjes voor tinnitus op de markt. Soms worden daar flinke bedragen voor gevraagd.

Sommige patienten geven aan daarmee vermindering van tinnitus te ondervinden. De vraag komt daarbij naar voren of het nu het middel of de therapie zijn die een positief effect hebben of dat de tinnitus door de tijd die erover heen is gegaan ook vanzelf minder zou zijn geworden.

Ook kan het geloof in een product of therapie helpen en zelfs de hoogte van het geldbedrag dat ermee gemoeid is, kunnen bijdragen aan de zogenaamde werking. De suggestie van de behandelend arts, therapeut, coach over de werkzaamheid kan eveneens voor een positief effect zorgen. Dit soort verschijnselen vallen onder het placebo-effect. Het middel of therapie heeft geen bewezen effectieve werking, maar lijkt dan wél te werken.

Goed informeren

Informeer er als patiënt altijd goed naar of er wetenschappelijk onderzoek naar een middel of behandeling is gedaan. In een goed wetenschappelijk onderzoek wordt er voor gezorgd dat bijvoorbeeld het placebo-effect uitgesloten wordt.

Bewust gebruik maken van het placebo-effect

Overigens kan bij onderzoek en behandelingen ook bewust gebruik gemaakt worden van het placebo-effect. Placebo’s kunnen namelijk zelfs werken als de patiënt weet dat het middel of de behandeling een placebo is. Het gaat dan niet om misleiding of geldklopperij maar om het doelgericht gebruik maken van het placebo-effect als psychologisch middel. De behandelaar is daarbij duidelijk over het feit dat het gaat om het placebo-effect en laat de patiënt daarbij niet in de waan dat het de behandeling of het middel zelf is dat effect heeft.

Richtlijnen voor behandeling goed uitgangspunt

Ga ook niet af op succespercentages af die aanbieders noemen waar geen wetenschappelijk bewijs voor is. Kijk ook wat de richtlijnen zijn die zijn opgesteld voor de behandeling. De richtlijnen voor tinnitus zoals deze worden aangeraden aan artsen vindt u hier. Deze richtlijnen vormen een goed uitgangspunt bij het kiezen voor een behandeling.

Niet bewezen middelen en therapieën bij tinnitus kunnen wanhoop en angst versterken

Patiënten met tinnitus kunnen zo wanhopig zijn dat ze iedere strohalm aangrijpen om van hun tinnitusklachten af te komen. Vaak wordt de angst en wanhoop voor de tinnitus juist extra groot wanneer blijkt dat de nieuwe behandeling of aangeschaft middeltje (ook weer) niet werkt. Voor tinnituspatienten is het dan ook om deze reden voorzichtig te zijn om van alles uit te proberen. Voor hulpverleners in de zorg is het om dezelfde reden goed terughoudend te zijn met het aanbieden van alternatieve behandelingen die nog niet bewezen effectief zijn.

Inzet hoortoestel bij behandeling van tinnitus

Wanneer oorsuizen samengaat met gehoorverlies kan een hoortoestel uitkomst bieden. Slechthorenden moeten zich extra inspannen om te horen en te verstaan. Deze extra luisterinspanning zorgt ervoor dat de hersenen harder moeten werken. Dit op zijn beurt kan leiden tot tinnitus. Omdat het hoortoestellen het horen en verstaan vergemakkelijken en ook het geluid van de tinnitus kunnen maskeren, is het uittesten van hoortoestellen bij tinnitus die samengaat met slechthorendheid aan te raden. Uit onderzoek blijkt dat bij een deel van de patiënten hoortoestellen een positief effect hebben (lees meer), dus zeker niet bij iedereen.

Maskering bij tinnitus

Maskeren van de tinnitusgeluiden wordt uiteindelijk afgeraden. Dit zou het proces van gewenning aan de tinnitusgeluiden juist in de weg staan. Bij tinnitustherapieën wordt juist het tegenovergestelde gedaan. Geleidelijke blootstelling (exposure) aan de tinnitusgeluiden.

Helaas zijn er vaak lange wachttijden voor de aangeboden tinnitustherapieën. Wanneer de angst en wanhoop groot is, kan om de tijd door te komen voordat de therapie aanvangt, maskering worden ingezet. Dat kan in de huissituatie zijn door muziek of een ventilator aan te zetten of tijdelijk gebruik te maken van de maskeermogelijkheden die beschikbaar zijn in hoortoestellen.

Sponsored