Verschil tussen waterbestendige, dompeldichte en waterdichte hoortoestellen

Er zijn waterdichte hoortoestellen, dompeldichte hoortoestellen en waterbestendige hoortoestellen op de markt. Het verschil is te zien aan het zogeheten IP nummer. Waterdichte hoortoestellen hebben de hoogste classificatie IPX8.

Hoortoestellen hebben in het dagelijks gebruik aardig wat te verduren: ze buitelen zo nu en dan op de grond en worden blootgesteld aan vet, vuil, stof en vocht. Bij hoortoestelgebruikers met een actieve leefstijl worden de hoortoestellen ook met regelmaat blootgesteld aan transpiratievocht  en regenbuien. De afgelopen jaren zijn er steeds meer waterbestendige, dompeldichte en waterdichte hoortoestellen op de markt gekomen met bijzondere (nano) coatings, die vocht en vuil buiten de deur houden.  Om aan te duiden hoe goed ze in staat zijn stof en vocht buiten de deur te houden worden ze voorzien van een zogeheten IP nummer met twee cijfers. Wat zeggen de cijfers achter dit IP nummer nu eigenlijk en zegt dit ook wat over de lange termijn?

Waar staat IP voor bij hoortoestellen?

IP staat voor International Protection Rating soms ook wel Ingress Protection genoemd. Deze IP nummers zijn te vinden op elektronische apparatuur en zeggen iets over de mate van beveiliging die de constructie biedt bij belastende omstandigheden zoals blootstelling van stof, vuil en water. Ook hoortoestelfabrikanten hebben deze ANSI/ IEC60529 standaard omarmd om aan te tonen hoe weerbaar hun hoortoestellen zijn tegen deze indringers.

Waar staan de twee cijfers van het IP nummer?

Het IP nummer bestaat uit twee cijfers. Het eerste nummer geeft aan hoe goed de het hoortoestel stof en vuil buiten de deur weet te houden. Dit eerste cijfer loopt van 0 tot en met 6. Hierbij geldt: hoe hoger het nummer hoe beter. Een waarde 5 betekent dat het apparaat niet volledig beschermd is tegen het binnendringen van stof en vuil, maar dat de mate waarin dat wel gebeurt niet schadelijk is voor de werking ervan. Het hoogst haalbare (6) betekent dat het apparaat volledig beschermd is tegen stof en vuil.

Wat veel hoortoestelgebruikers nog belangrijker zullen vinden is of het hoortoestel tegen vocht en water kan. In ons land is de kans immers groot dat de drager een flinke regenbui op zijn hoofd krijgt of dat het hoortoestel bij warmte wordt blootgesteld aan transpiratievocht. Ook kan het gebeuren dat je als hoortoestelgebruiker per ongeluk met de hoortoestellen onder de douche stapt. Het tweede cijfer van het IP nummer van het hoortoestel zegt iets over de bescherming tegen vocht en water. Dit nummer loopt van 0 tot 8 en ook hierbij geldt hoe hoger hoe beter (zie onderstaande tabel). Hoortoestellen met een cijfer 8 op het eind kunnen er tegen als ze in water vallen en blijven dan ook bruikbaar. Hoortoestellen met IPX8 mogen zich dan ook waterdicht noemen. Het verschil tussen IPx7 en IPx8 is dat bij de eerstgenoemde het hoortoestel na een half uur op maximaal één meter diepte in zoet water ondergedompeld te zijn het nog steeds doet en bij IPx8 kan het hoortoestel dat gedurende dezelfde tijd op een nog grotere diepte. Dat laatste is niet meer gespecificeerd volgens strakke maatstaven. Het is aan de fabrikant zelf om te vermelden hoe er getest is. Zo wordt bij de nieuwe waterdichte Oticon toestellen (volledige serie: Alta2, Nera2 en  Ria2) aangegeven dat ze getest zijn door ze 2 uur onder te dompelen in water (IPX8).
In onderstaande tabel staan de verschillende IP waarden met daarachter de betekenis (bron Wikipedia). Toestellen met IPX7 classificatie zijn officieel dus geen waterdichte hoortoestellen, maar zogenaamde dompeldichte hoortoestellen.

In de praktijk zal bij een waterdicht hoortoestel dat langere tijd (langer dan zo’n 30 minuten) onderwater wordt gehouden, de zink-lucht batterij niet meer ‘belucht’ worden waardoor het hoortoestel het hierdoor tijdelijk niet meer doet. Het toestel zal echter niet defect raken. In de praktijk zal dit zich natuurlijk niet snel voordoen.  Bij sommige waterdichte hoortoestellen zit er een membraan in de batterijlade waardoor het toestel vanzelf weer gaat werken wanneer het boven water komt.

Ook is het goed te realiseren dat bij het testen gebruik wordt gemaakt van schoon water. Wanneer met dompeldichte of waterdichte hoortoestellen een dagje gezeild is op zee of in een zwembad contact met chloor is geweest, is het goed ze af te spoelen met schoon water en ze met een zachte doek droog te wrijven. Daarnaast is het raadzaam om hoortoestellen volgens de gebruiksaanwijzing te verzorgen. Het voorkomen van vallen, droog houden bijvoorbeeld met een speciale droogdoos en de batterijen eruit halen wanneer de toestellen niet worden gebruikt, blijft aan te raden.

IP en lange termijn betrouwbaarheid

De IP classificatie zegt iets over de uitgevoerde test, maar niets over lange termijn betrouwbaarheid van de hoortoestellen en dus ook niet hoelang hoortoestellen mee gaan onder de belastende omstandigheden van vocht, stof, zout en vuil. Wel kan worden aangenomen dat bij een hogere protectie er minder vocht en vuil het toestel binnen kan komen en dat hierdoor het toestel ook minder snel defect zal raken op de lange termijn bij normaal gebruik. Of dit ook geldt in zwaar belastende omstandigheden (zwemmen, zeilen, regen) is daarmee natuurlijk niet gezegd.
Fabrikanten doen er alles aan de kwaliteit van hun hoortoestellen te optimaliseren, zo worden er in en op de hoortoestellen speciale coatings gebruikt, epoxy coating voor de IC’s en ook speciale protectie voor de batterijcontacten en veren.
Om de hoortoestellen te testen worden er door de fabrikanten zelf ook verschillende duurtests uitgevoerd, zoals bijvoorbeeld valtesten en verblijf van het toestel voor langere tijd in een vochtige ruimte e.d.  Hiervoor zijn echter geen gestandaardiseerde tests voorhanden. Ook zijn er van de verschillende fabrikanten geen testgegevens beschikbaar waardoor de hoortoestellen onderling niet goed vergelijkbaar zijn op hun langetermijnprestatie. Omdat de prestaties van hoortoestellen op de lange termijn tussen fabrikanten nauwelijks zijn te vergelijkingen, is de praktijkervaring van de audicien op dit moment dan ook nog de beste graadmeter. De reparatiestatistieken van  verschillende fabrikanten zouden voor een vergelijk prima gebruikt kunnen worden. Deze zullen echter uit concurrentieoverwegingen niet graag vrij worden gegeven.

Voor wie zijn waterbestendige, dompeldichte en waterdichte hoortoestellen nuttig?

Waterbestendige, dompeldichte en waterdichte hoortoestellen zijn handig voor mensen die een actieve levensstijl erop na houden en bijvoorbeeld regelmatig sporten, zeilen, fiets- of wandeltochten maken of makkelijk transpireren. Ook als de hoortoestellen zo comfortabel zitten dat de gebruiker vergeet dat ze inzitten kan het handig zijn: een onverwachte plens water uit de douche of duik in het water zullen ze dan met gemak overleven (alleen IPX7 en IPX8).
Omdat iedereen weleens in de regen loopt of transpireert en er steeds meer typen hoortoestellen ook in de lagere prijsegmenten komen met hoge IP classificaties, is het raadzaam bij de aanschaf hier op te letten. Als de extra protectie tegen vuil, stof, vocht en water niet meer geld kost, is er immers geen enkele reden om daar niet voor te kiezen.

Dit artikel is uit 2015 inmiddels hebben bijna alle merken hoortoestellen die ‘IP68’ zijn.
Ondertussen zijn er zelfs hoortoestellen die IP68+ waterdicht zijn. Zo heeft Phonak hoortoestellen die ook bestand zijn tegen zweet en zoutwater. 

————————————————————————————————-

Verschillende merken hoortoestellen en hun IP nummers

Siemens heeft in 2011 als eerste een waterdicht hoortoestel (de Aquaris) op de markt gebracht. De fabrikant adverteert dat met deze hoortoestellen gezwommen kan worden. De Siemens Aquaris toestellen waaronder de Micon Aquaris hebben de hoogst mogelijke classificatie: IP68 (6 voor stof, 8 voor vocht). Alle andere Siemens Micon hoortoestellen hebben classificatie IP 67. Siemens heeft voor zeer ernstig slechthorenden ook een Super Power toestel dat dompeldicht is: de Nitro.

De Phonak H2O heeft het label IP67 (6 voor stof, 7 voor water). Door Phonak wordt dan ook geen reclame gemaakt voor het zwemmen met hun deze dompeldichte hoortoestellen, wel wordt aangegeven dat zorgeloos wandelen in een regenbui kan. Ook ReSound, Starkey, Unitron (Moxi² Dura and Quantum² S) en Widex hebben dompeldichte hoortoestellen die voldoen aan de IPX7 classificatie voor vocht.

Phonak H2O dompeldichte hoortoestellen IP67

De nieuwe hoortoestellen van Oticon die deze week op de markt komen hebben in alle productsegmenten (van laag tot hoog) de IP 58 classificatie. De gehele nieuwe productlijn, waaronder de Alta2, Nera2 en Ria2 hoortoestellen vallen, kunnen dus allen tot de waterdichte hoortoestellen (IPX8) worden gerekend.  Siemens en Oticon zijn hiermee de enige merken die de classificatie waterdicht kunnen voeren.

Oticon waterdichte hoortoestellen IP58

De fabrikant geeft in de brochure ondanks de hoogste classificatie voor vocht (IPX8) aan: “Oticon hoortoestellen zijn ontworpen om in alle dagelijkse situaties gedragen te worden. De gebruiker hoeft zich dus geen zorgen te maken over zweet of regen. Het is niet de bedoeling de hoortoestellen tijdens het douchen of tijdens activiteiten in het water te dragen.”

De ene fabrikant is dus bij een gelijke waterdichtheid terughoudender dan de andere over de mogelijkheden van zware belasting (zwemmen en douchen).

Goed schoon en droog houden zal voor het behoud van de hoortoestellen op de lange termijn altijd aan te raden zijn.

Lees meer over het onderhoud van waterdichte hoorapparaten: