Videogamers lopen mogelijk kans op permanente gehoorschade door het harde volume van het geluid en door lang te spelen. Onderzoekers komen tot deze conclusie nadat ze de bestaande wetenschappelijke publicaties op een rij hebben gezet. De resultaten zijn te lezen in het online tijdschrift BMJ Public Health. Toch blijken al met al er maar vijf onderzoeken beschikbaar die naar een verband tussen videogaming en gehoorschade keken. Daaruit blijkt een significant verband tussen gamen en gehoorverlies. Of gamen ook daadwerkelijk de oorzaak van het gehoorverlies is, bewijst dit nog niet. Omdat er slechts beperkt bewijs is, geven de onderzoekers aan dat nader onderzoek nodig is. Wel raden de onderzoekers alvast aan om voor de zekerheid veilig luistergedrag onder gamers te promoten.
Onveilige luistersituaties bij spelen videogames
Het gemiddelde geluidsniveau waaraan spelers van videogames wereldwijd zich blootstellen, overschrijden veelal de veilige luisterniveaus, zo blijkt uit het artikel. Dit wil echter niet direct zeggen dat dit ook uiteindelijk tot gehoorschade leidt. Immers of er lawaaislechthorendheid ontstaat is naast de het geluidsniveau, ook afhankelijk van de blootstellingsduur. Dat dit voor sommige gamers geldt, zoals bij bij professionele gamers of spelers die dagelijks uren videospelletjes spelen, is waarschijnlijk.
Videogames op verschillende manieren en plekken gespeeld
Gehoorschade door videogaming thuis
Bij het spelen van videogames kunnen op verschillende manieren onveilige luistersituaties ontstaan. Gamers kunnen allereerst thuis videogames spelen via een zogeheten game console, PC, smartphone of tablet. Bij het spelen kunnen ze een hoofdtelefoon gebruiken of het geluid via luidsprekers beluisteren. In beide gevallen kan de speler het volume te hard zetten. Toch wordt verondersteld dat gamers met hoofdtelefoons een groter risico lopen.
Gehoorschade door spelen videospelletjes in gamecentra
Daarnaast bestaat de mogelijkheid om videogames te spelen in gamecentra of computerruimtes met PC’s of game-consoles. Dit soort centra zijn vooral te vinden in Aziatische landen. Bij het spelen worden ook daar hoofdtelefoons gebruikt. Daarbij zetten gamers het volume veelal zo hoog dat het omgevingslawaai wordt overstemd. Dat kan voor schadelijke geluidsniveaus zorgen.
Gehoorschade door videogaming tijdens competities
Als laatste zijn er competities waaraan vaak ook professionele gamers meedoen. Het uren oefenen en het daarnaast deelnemen aan wedstrijden, kan de totale geluidsbelasting te hoog maken. Net als bij gehoorschade door muziek, is het belangrijk professionele beoefenaars niet op een hoop te gooien met mensen die worden blootgesteld aan hoge geluidsniveaus in hun vrije tijd. De blootstellingsduur is in de vrije tijd immers veel lager dan bij professionals.
Impulsgeluiden bij videogames zorgen voor extra risico op gehoorschade
Bij videospelletjes kunnen zich plots harde geluiden voordoen. Denk daarbij aan schietgeluiden en explosies. Dit soort geluiden noemen audiologen en akoestici ook wel impulsgeluiden. Het geluid bereikt daarbij in korte tijd het maximale volume. Dit soort impulsgeluiden kunnen extra schadelijk zijn. Bij een gemiddeld gemeten geluidsniveau over langere tijd kunnen schiet- en explosiegeluiden worden onderschat bij metingen.
Onderzoek naar potentiële risico’s op gehoorschade door videogames
De onderzoekers veronderstelden dat het spelen van videogames tot onveilige luistersituaties kunnen leiden. Ook is het nog onbekend of dit daadwerkelijk voor permanente gehoorschade zorgt. Daarom zijn de wetenschappers de literatuur ingedoken om bewijs daarvoor te vinden. Het boven tafel krijgen hiervan vinden de onderzoekers belangrijk, omdat er wereldwijd steeds meer aandacht is voor gehoorpreventie. Het vaststellen van mogelijke onveilige luistersituaties vinden zij daarom belangrijk.
Conclusie: videospelletjes kunnen mogelijk tot gehoorschade leiden
De onderzoekers komen aan de hand van het wel zeer beperkte bewijs tot de conclusie dat videogaming mogelijk een bron vormt op permanente gehoorschade. Hierdoor zouden wereldwijd volgens de onderzoekers flink wat mensen het risico op gehoorschade lopen en/of tinnitus. Of dit daadwerkelijk zo is, is nog maar de vraag. Er is in de wetenschappelijke literatuur nog geen oorzakelijk verband gevonden. Bij het ontstaan van de gehoorschade kunnen ook andere factoren een rol spelen.
Hard bewijs voor gehoorschade door videospelletjes ontbreekt
Net als bij het risico op gehoorschade en tinnitus door vrijetijdslawaai, ontbreekt vooralsnog ook hard bewijs voor de oorzaak door videogaming. Er is weliswaar een verband gevonden, maar of de oorzaak ook daadwerkelijk het spelen van videospelletjes is, daarover geeft het artikel geen uitsluitsel.
Stapeleffect
Ook bij het gevonden verband speelt mogelijk ook het zogeheten stapeleffect een rol. Ons gehoororgaan wordt in de loop van ons leven aan tal van schadelijke effecten blootgesteld. Zowel lawaai op het werk, blootstelling aan luide muziek, herrie in de sporthal, sportschool of zwembad, verkeerslawaai en ook roken en medicatiegebruik, zorgen tezamen of we al dan niet op termijn gehoorschade oplopen.
Of videogaming de oorzaak is en ook de enige bron van de gehoorschade is, kunnen de onderzoekers niet vaststellen aan de hand van de wetenschappelijke literatuur.
Factoren die bepalend zijn voor ontstaan gehoorschade
Belangrijk is te realiseren dat óf er gehoorschade ontstaat afhankelijk is van zowel het geluidsniveau als de bootstellingsduur. Omdat het stapeleffect een belangrijke rol speelt bij gehoorschade en doordat we steeds ouder worden lang met ons gehoor moeten doen, is voorzichtigheid met ons gehoor zeker geboden.
Goede voorlichting over preventie van gehoorschade kan bijdragen aan het lang behouden van een gezond gehoor. Belangrijk daarbij is voorlichting te geven hoe gehoorschade nu eigenlijk ontstaat.
Dillard LK, Mulas P, Der C, et al. Risk of sound-induced hearing loss from exposure to video gaming or esports: a systematic scoping review. BMJ Public Health 2024;2:e000253. doi: 10.1136/bmjph-2023-000253
Lees ook:
