TRT (Tinnitus Retraining Therapie) en tinnitusmaskeerders worden niet langer aanbevolen als een behandeling voor tinnitus. Dit is de meest opvallende wijziging in de recent herziene tinnitusrichtlijn. Dat is te lezen op de website van de Federatie van Medisch Specialisten. Deskundigen hebben onlangs een deel van deze richtlijn aangepast om de behandeling van tinnitus verder te verbeteren. In de loop van volgende jaar volgt herziening van het andere deel.
| Nieuws
Actualisering tinnitusrichtlijn
Het richtlijncluster Otologie heeft het initiatief genomen voor de actualisering van de tinnitusrichtlijn. KNO-artsen (Nederlandse Vereniging Keel Neus en Oorheelkunde – NVKNO), audiologen (Nederlandse Vereniging voor Klinische Fysica – NVKF) en psychologen (Nederlands Instituut van Psychologen – NIP) werken samen in een werkgroep aan de herziene versie.
Belangrijkste wijziging tinnitusrichtlijn
De belangrijkste wijziging in de tinnitusrichtlijn (december 2024) is dat TRT niet meer behoort tot de aanbevolen klinische behandeling van tinnitus. Een andere nieuwe aanbeveling van de deskundigen is om tinnitusmaskeerders niet langer te gebruiken bij de behandeling.
In de herziene richtlijn zijn tot op heden de volgende behandelmethode door de werkgroep onder de loep genomen:
- neuromodulatie
- gehoorherstellende therapie
- geluidsverrijkende therapie
- Tinnitus Retraining Therapie (TRT).
De aanbevelingen over neuromodulatie en cochleaire implantatie zijn inhoudelijk ongewijzigd gebleven.
Maskering / geluidsverrijking
Onderzoek naar maskering / geluidsverrijking bij tinnitus heeft maar weinig overtuigend bewijs voor de winst ervan laten zien. Er is dan ook weinig zekerheid of maskering helpt. Wel is gebleken uit onderzoek dat met enkel counseling vergelijkbare effecten zijn te bereiken.
De richtlijn beveelt dan ook aan bij patiënten met chronische tinnitusklachten géén tinnitusmaskeerder in te zetten als onderdeel van de klinische behandeling. Wel is een proef met een hoortoestel te overwegen als er sprake van gehoorverlies en tinnitus (lees meer over maskering en hoortoestellen).
Onderzoek door patiëntenvereniging Tinnitus Hub onder meer dan 5000 patiënten laat zien dat maskering met natuurlijke achtergrondgeluiden een flinke vermindering van de tinnituslast kan geven. Zulke maatregelen kan iedere patiënt met tinnitus eenvoudig toepassen. De deskundigen wijzen er in de richtlijn wel op dat het gebruik van maskering voor afhankelijkheid ervan kan zorgen. Dat wordt ook wel ‘geluidsverslaving’ genoemd. Dat kan op zijn beurt weer een mogelijk averechts effect op de ervaren hinder hebben. In geval van mildere vormen van gehoorverlies kan een hoortoestel volgens de richtlijn een waardevolle behandeling zijn. Of de inzet van een hoortoestel het gewenste resultaat heeft, kan uit een proef ermee blijken. Voor de een zal het resultaat positiever uitvallen dan voor de ander. Tot op heden is de effectiviteit van een hoortoestel nog niet eenduidig gebleken.
Tinnitus Retraining Therapie (TRT)
Uit het verrichte literatuuronderzoek dat de werkgroep deed, bleek dat er onvoldoende bewijs is voor een klinisch relevant effect van TRT op de ervaren tinnituslast. Ook bleken de resultaten tegenstrijdig te zijn. De werkgroep raadt dan ook aan geen TRT toe te passen bij patiënten met chronische tinnitusklachten als onderdeel van de klinische behandeling.
Non-invasieve neuromodulatie
De richtlijn raadt non-invasieve neuromodulatie zoals Repetitieve transcraniële magnetische stimulatie (rTMS) en Transcranial direct current stimulation (rDCS) af. Deze vorm van neuromodulatie wordt op dit moment in Nederland ook niet standaard aangeboden en is ook niet beschikbaar voor patiënten met chronische subjectieve tinnitus.
Bewijs voor werkzaamheid neuromodulatie onvoldoende
Uit het verrichte literatuuronderzoek blijkt dat het effect van rTMS neuromodulatie op tinnitusklachten onvoldoende overtuigend is. In een aantal studies werd weliswaar een klein effect gevonden, maar het aantal deelnemers aan het onderzoek was zo klein dat het bewijs voor de werking wel heel erg mager was.
Ook voor tDCS neuromodulatie zagen de deskundigen onvoldoende bewijs. De kwaliteit van de onderzoeken naar deze behandelmethode was onvoldoende. Zo hebben de onderzoekers niet gekeken naar de kwaliteit van leven en ook ernstige bijwerkingen rapporteerden zij niet. De werkgroep wil dan ook meer onderzoek afwachten alvorens groen licht te geven voor klinische toepassing voor tDCS.
Proef met hoortoestellen en cochleair implantaat
Een proef met hoortoestellen bij patiënten met gehoorverlies en tinnitus vinden de deskundigen wél de moeite waard.
Als iemand met tinnitus zodanig gehoorverlies heeft dat hij of zij in aanmerking komt voor een cochleair implantaat (CI), is verwijzing volgens de werkgroep die zich met de nieuwe tinnitusrichtlijn bezighoudt, aan te raden. De plaatsing van een CI kan in die specifieke gevallen mogelijk de tinnituslast verlagen en de kwaliteit van leven verbeteren (lees meer over de effecten van een CI bij tinnitus). Bij patiënten die tinnitus hebben maar een gehoorverlies dat buiten de CI-criteria valt, is een CI niet aan te raden. Bij klachten waar de tinnitus voorop staat stelt de werkgroep voor om eerst andere minder ingrijpende behandelopties te overwegen. Immers bij de plaatsing van een CI is een flinke operatie nodig.
Vernieuwde richtlijn voor andere submodules volgt
Op dit moment zijn de leden van de werkgroep bezig met de andere vier submodules uit de richtlijn. Dat zijn
De verwachting is dat een eventuele wijziging op de inhoud daarvan in de loop van komend jaar beschikbaar zal zijn. Daar besteden we natuurlijk op deze website weer aandacht aan.
Bekijk de richtlijn hier
