Tinnitus therapie
Onderzoekers dr Rilana Cima and Professor Johan Vlaeyen van de Universiteit van Maastricht hebben laten zien dat een gespecialiseerd samengesteld behandelplan beter werkt voor tinnituspatienten dan het standaard tot op heden toegepaste protocol. De resultaten laten zien dat het speciaal samengestelde programma er toe leidt dat de aan gezondheid gerelateerde kwaliteit van leven vooruit gaat en dat daarnaast zowel de ernst van de tinnitus als de beperking die er mee samen gaat, gereduceerd worden. Ook wordt de tinnitus na het volgen van het uitgebreide programma als minder catostrofaal gezien en nemen angstklachten af.
In Nederland zijn zo’n miljoen mensen bekend met het verschijnsel tinnitus. Ongeveer tien procent heeft er echt last van. Weer een kwart daarvan (ongeveer 25.000 mensen) hebben er zodanig last van dat er psychosociale problemen door ontstaan. Voor velen is onbekend dat tinnitus een aandoening is die veel leed veroorzaakt en als een slepend symptoom kan worden gezien. In het verleden kregen tinnituspatienten vaak te horen dat zij “er maar mee moesten leren leven”. In de loop van de jaren zijn twee behandelstromingen ontstaan: aan de ene kant de geluidsgerichte tinnitus therapie zoals de Tinnitus Retraining Therapie, waarvan het principe berust op het maskeren van het tinnitusgeluid (op drempelniveau) in combinatie met gestructureerde counselingsessies. Deze aanpak is gebaseerd op het neurofysiologisch model van Jastrebroff, waarbij verwacht wordt dat educatie en het blootstellen aan een neutraal extern geluid het leed veroorzaakt door tinnitus kan worden gereduceerd. Door te wennen aan het neutrale geluid, wordt verwacht dat de patiënt ook went aan het eigen tinnitusgeluid en zo minder last ervan krijgt. Tot op heden was echt bewijs voor de werking van deze therapie schaars. De tweede hoofdstroming die als behandeling wordt ingezet is de cognitieve gedragstherapie. Dit is een vorm van psychotherapie gericht op verandering van de belemmerende overtuigingen en gedragingen. Vaak wordt bij deze vorm van tinnitus therapie ook psycho-educatie ingezet, wordt er gebruik gemaakt van ontspanningsoefeningen, blootstellingstechnieken, gedragsreactivatie en op mindfullness gebaseerde trainingen. Bij cognitieve therapie wordt er van uit gegaan dat niet de tinnitus zelf de stress veroorzaker is, maar de manier waarop de tinnitus wordt waargenomen en wat men er aan toe dicht. Iemand die constructieve gedachten hanteert ten aanzien van tinnitus zal tegen zich zelf zeggen: “Het gesuis is niet fijn, maar ik kan er mee leven” of “Dit gepiep kan mij geen kwaad doen”. De tinnitus zal voor deze persoon niet als stressor optreden. Wanneer echter de tinnituspatiënt tegen zichzelf zegt: “Van dit geluid wordt ik echt gek” of “Met zo’n piep moet er wel iets ergs met me aan de hand zijn”, zal de tinnituspatiënt een negatieve emotionele toestand ervaren zoals angst, depressieve gevoelens of gevoelens van onmacht of hopeloosheid. De therapeut die de cognitieve therapie toepast helpt de patiënt de inhoud van zijn/haar gedachten als reactie op de tinnitus in kaart te brengen. Hierbij kan gekeken worden naar de houding, overtuigingen en waarneming. De therapeut gaat dan samen met de cliënt na of deze gedachten wel kloppen en helpt de cliënt een nieuwe constructieve gedachte te vormen. De gedachten worden, zo als dat heet, geherstructureerd. Met de inzet van deze therapie kan verwacht worden dat het leed veroorzaakt door tinnitus te reduceren is en de kwaliteit van leven vooruit zal gaan. Goed gecontroleerd onderzoek hiernaar was tot op heden nog niet voorhanden.
