De afgelopen weken is er veel aandacht in de media geweest voor een nieuwe aanpak van tinnitus. De Delftse elektrotechnisch ingenieur professor Wouter Serdijn en Vlaamse professor Dirk de Ridder (neurochirurg) geven in de media aan een nieuwe therapie voor tinnitus te hebben ontwikkeld. Het apparaat dat de hoogleraren daarbij gaan inzetten heeft de naam Delft Tinnitus Device. Zowel de achterliggende theorie als de ingezette therapievorm van bimodale stimulatie is niet volledig nieuw. De hoogleraren borduren voort op een bestaand concept. De resultaten die met bimodale therapievormen tot op heden zijn bereikt, zijn nog niet overtuigend positief. En de nieuwe manier van bimodale stimulatie die de wetenschappers hebben uitgedacht moet nog worden getest op patiënten. Door in dit stadium van ontwikkeling mee te werken aan publicitaire aandacht, waarbij de suggestie wordt gewekt dat er een oplossing is voor tinnitus, geven de hoogleraren patiënten met tinnitus wel onbedoeld valse hoop.
| Analyse en opinie

Valse hoop op genezende oplossing
Een flink aantal patiënten met tinnitus blijkt door de berichtgeving over een ‘nieuwe’ therapie te denken dat er een oplossing nabij is voor hun tinnitus. Hierdoor hebben zij valse hoop op genezing gekregen. Valse hoop omdat een genezende oplossing die tinnitus in korte tijd volledig uit het bewustzijn haalt of neurologisch uitdooft, er voorlopig niet zal zijn. Ook niet met het nieuwe Delftse tinnitus-apparaat. Een apparaat waarvan zowel de achterliggende theorie en aanpak niet volledig nieuw zijn. Deze is gebaseerd op het concept van bimodale stimulatie.
Naar aanleiding van radio-, tv-uitzendingen en berichten op internet en in het AD kwamen de afgelopen tijd bij HOorzaken vragen binnen over de mogelijke ‘nieuwe oplossing’ voor tinnitus. Ook in de Facebookgroep ‘Eerste Hulp bij Oorsuizen’ met ruim 5500 leden, werden meerdere berichten en uitzendingen over de ‘nieuwe’ therapie gedeeld. Een groot aantal patiënten met tinnitus blijkt te denken dat er een de nabije toekomst genezing van hun tinnitus mogelijk is. Weer anderen staan sceptisch tegenover de zoveelste gepresenteerde oplossing voor hun probleem.
Media-aandacht
Ondanks dat de werking ervan nog onderzocht moet worden op patiënten en er op dit moment nog geen enkel onderzoeksresultaat voorhanden is, hebben de hoogleraren de publiciteit niet geschuwd. Zo verscheen er een uitgebreid artikel in het Algemeen Dagblad, was er een radio-uitzending van Het Oog op Morgen erover, kwam het in het RTL4 nieuws aan bod en verscheen er een artikel in de NRC (update 14 februari). Deze krant kopte: “Met een klemmetje en een koptelefoon van het gekmakende oorsuizen af.”. Net of er al een bewezen oplossing voor tinnitus is.
Suggestie gewekt dat de tinnitusmethode van de TU Delft een oplossing biedt
Natuurlijk is het voor eenieder fijn om aandacht te krijgen voor zijn of haar ideeën en werkzaamheden. Tegelijkertijd is zeker in het geval van tinnitus waarbij veel patiënten uitkijken naar dé oplossing voor hun probleem, enige voorzichtigheid geboden. Woorden en opmerkingen in de media als ‘(fysieke) oplossing’, ‘uit het bewustzijn’, ‘andere therapieën maken tinnitus acceptabel, dragelijker, ….maar het geluid is er nog wel’, ‘hoge verwachtingen’, ‘een apparaatje dat de snerpende piep stil weet te krijgen’, ‘van het oorsuizen af’, doen de suggestie wekken bij patiënten dat de nieuwe tinnitustherapie met het apparaat van de TU Delft wél een oplossing biedt en genezend is.
Nieuwe therapie te zien als fysiotherapie voor het brein
Dat de nieuwe therapie niet genezend is, geeft Serdijn ook aan tijdens het in op 6 februari in Delft georganiseerde wetenschappelijk congres. Serdijn ziet de therapie als fysiotherapie voor het brein. Een therapievorm waarvan ook niet zeker is of het een blijvende oplossing biedt.
Media-aandacht staat acceptatie en therapiebereidheid in de weg
Natuurlijk is de inzet voor iedere ontwikkeling voor een oplossing voor tinnitus toe te juichen. De vraag is wel of het verstandig is in zo’n vroeg stadium media-aandacht te genereren voor een nog niet bewezen effectieve therapie. Daarmee krijgen patiënten met tinnitus niet alleen valse hoop, het staat de acceptatie van de tinnitus en ook de therapiebereidheid voor reguliere therapie in de weg. Cognitieve therapie waaronder ook ACT die behandelaren soms in combinatie met andere therapieën zoals EMDR, TRT en exposure therapie toepassen, is voorlopig nog de enig voldoende wetenschappelijk onderbouwde manier om tinnitus beheersbaar te krijgen. Dit in het geval dat de tinnitus verband houdt met oor gerelateerde problemen. Ook het met regelmaat wijzen op het risico op zelfdoding door tinnitus is niet echt heel hoopgevend voor patiënten. Dat gebeurt trouwens gelukkig maar zelden. Wanneer het wél gebeurt speelt veelal andere psychische problematiek naast tinnitus een rol.
Gedachtegoed en aanpak niet volledig nieuw
Voor de therapie ontwikkelde hoogleraar Wouter Serdijn van de Technische Universiteit Delft en de Vlaamse hoogleraar Dirk de Ridder een apparaat met de naam Delfts Tinnitus Device. Door de berichtgeving lijkt het te gaan om een nieuwe therapievorm. Het gedachtegoed achter de therapie is echter niet volledig nieuw. Dat geldt ook voor de aanpak waarbij een vorm van bimodale stimulatie plaatsvindt: het tegelijkertijd aanbieden van geluiden en het stimuleren van zenuwen. Daar zijn inmiddels meerdere apparaten van op de markt. Ook doen meerdere universiteiten al onderzoek naar deze vorm van behandeling.
Bimodale stimulatie bij tinnitus
Voorbeelden van apparaten die al gebruik maken van bimodale stimulatie zijn het commercieel verkrijgbare Lenire apparaat, de Sensory Duo Armband (in de VS te huur) en het Michigan Tinnitus Device waar nog onderzoek naar plaatsvindt. Op het wetenschappelijk congres in Delft, gaf hoogleraar Serdijn een lezing waarin hij kort deze apparaten besprak met presentatie van de gepubliceerde positieve onderzoeksresultaten.
Vraagtekens bij onderzoek naar Lenire en Sensory Duo armband
Of de wetenschappelijke resultaten daadwerkelijk zo positief zijn als de onderzoekers van het Lenire apparaat en de Sensory Duo armband naar voren brengen in publicaties, zijn vraagtekens te zetten (lees meer). Bij het Lenire apparaat is er ook het vermoeden van ‘conflicts of interests’. Dit omdat het moederbedrijf Neuromod het onderzoek sterk financieel ondersteund.
Dat het Lenire apparaat goedgekeurd is door de FDA (Food and Drug Administration) zoals Serdijn aandraagt in zijn lezing zegt overigens niets over de effectiviteit van de werkzaamheid ervan. De goedkeuring door de FDA betekent slechts dat het apparaat voldoet aan de regelgeving en normen die door de FDA is vastgesteld, zoals op het gebied van veiligheid.
Ook beter wetenschappelijk onderzoek naar de Sensory Duo armband is nog nodig. Behandelaars en wetenschappers van de Universiteit van Antwerpen bevelen deze twee apparaten als tinnitustherapie met het de huidige stand van onderzoek dan ook niet aan.
Michigan Tinnitus Device
Het Michigan Tinnitus Device dat naar voren werd gebracht op het congres is nog in ontwikkeling. De resultaten zien er op het eerste oog positief uit. Maar de ingezette manier van het aanbieden van de signalen lijkt vooralsnog alleen geschikt voor een hele specifieke groep patiënten: de groep die last heeft van somatische tinnitus. De onderzoekers van de Universiteit in Michigan doen momenteel nader onderzoek of het apparaat ook werkt voor mensen met niet-somatische tinnitus.
Of de huidige bimodale therapieën dus wel al zo ‘benifical’ zijn zoals werd voorgesteld op het congres, is nog maar de vraag.
Bimodale stimulatie Delft Tinnitus Device
Serdijn geeft tijdens zijn presentatie aan dat het Delft Tinnitus Device de meest geavanceerde bimodale tinnitusstimulator is. Het is in staat een geluid te genereren dat overeenkomst met de frequentie van de tinnitus (patiënt specifieke golven). Daarnaast vindt stimulatie van de tragus plaats. De tragus is het flapje voor het oor waarop je drukt als je je oor wilt afsluiten voor geluiden van buiten. Dit deel van het oor kent een vertakking naar de nervus vagus.

Nervus vagus stimulatie
Stimulatie van de nervus vagus is dan ook een belangrijk onderdeel van de therapie. De Nervus vagus is een zenuw die uit de hersenen komt en naar organen in de borstkas en buik gaat. Daar heeft de mens er twee van: een linker en een rechter. Beide geven vooral informatie door vanuit het lichaam richting de hersenen. Onderzoek waarbij stimulatie plaatsvond van de tragus liet zien dat dit gezond kan zijn voor het hart.
Het aangeboden akoestische signaal en het signaal dat de zenuwen stimuleert, stemmen de wetenschappers nauwkeurig op elkaar af. Daarbij zorgen zij ervoor dat de stimuli met willekeurige intervallen aangeboden worden om zo gewenning te voorkomen. Het door Serdijn ontwikkelde apparaat dat nu nog het formaat van een schoenendoos heeft, is zeer flexibel in te stellen. Het is geschikt voor de eerste klinische tests op patiënten.
Het achterliggende idee van de gekozen bimodale vorm van stimulatie is goed bedacht en kan ook veelbelovend zijn. Of het werkt moeten klinische testen op patiënten in de toekomst nog wel gaan uitwijzen.
Onderzoek nieuwe Delftse tinnitustherapie in Nieuw Zeeland
Het is te hopen dat de onderzoeksresultaten van het onderzoek met het Delft Tinnitus Device dat in Nieuw-Zeeland zal plaatsvinden positief zullen zijn. Mogelijk weten de onderzoekers een goede afstemming van stimuli te vinden om de tinnitus dragelijker te maken. Wellicht zorgt het zelfs voor een aanzienlijke neurologische uitdoving van het tinnitusgeluid. Wie weet, maar laten we oppassen met het geven van valse hoop.
Er zou getest worden in Nieuw Zeeland en uitslagen van die testen in november 2024 . Nu inmiddels eind december 2024 . Waar blijven de testresultaten of zijn de uitslagen teleurstellend dat het hier omtrent zo stil is. Hoop nog steeds op een doorbraak van de heren
Serdijn en de prof.de Ridder .
Als Tinnitus patient (sinds 2008) wil ik aangeven dat ik dit artikel intressant en goed onderbouwd vind.
Goed dat er realistisch naar gekeken word. En dat er geen valse hoop gewekt word.
Dit is belangrijk voor acceptatie . Hoorzaken.nl maak het niet “ mooier als het is “ .
Waar ik mij echt aan stoor zijn de “horror” verhalen die je overal leest over Tinnitus , deze verhalen maken de mensen angstig. Ik spreek uit eigen ervaring dat dit slecht is voor je.
Laten we met zijn alle hopen dat deze nieuwe techniek bij sommige van ons enige verlichting kan geven. Dan ben ik allang blij.
Niet negatief maar voorzichtig kritisch. Er zijn in de loop der tijd al zoveel zogenaamde oplossingen aangekondigd. Ik vind het artikel een heldere uiteenzetting van wat er speelt en er is voldoende informatie om zelf een mening te vormen
Wat een raar artikel. Het is typisch dat media wetenschappelijk onderzoek uitkiest en er voorbarige conclusies uit trekt. Dat is niet gevolg van de onderzoekers of het onderzoek, dat is het gevolg van mediabedrijven die moedwillig halve waarheden verspreiden om kliks en weergaven te genereren voor hun advertenties.
Wat een negatieve artikel over een onderzoek die wellicht een uitkomst biedt voor het probleem van duizenden mensen. Jammer…
Ik ( 71jr, sinds 8 jr tinnitus, geen gehoorverlies) was ook op het congres in Delft en ik prijs het initiatief hogelijk maar kennistheoretisch beschouwd is de wetenschap waar ook ter wereld op dit moment nog niet verder dan koffiedik of regendansen, hoe zeer ik dit ook betreur. Naar mijn gevoel ging Wouter Serdijn op het congres zijn boekje te buiten door aan te geven dat het Delftse device beter is dan de Michigan-variant aangezien allen nog dolen hoe goedbedoeld ook.
Om welk apparaatje gaat dit oversat derdijn heeft uitgevonden