Voor het eerst in Nederland hebben KNO-artsen in het Erasmus MC een complexe ooroperatie voorbereid met een op maat geprint 3D-model van het mastoïd van een patiënt. De primeur betrof een zeldzame aangeboren variant van cholesteatoom, een bijzondere vorm van chronische oorontsteking. Dankzij de nieuwe techniek konden de artsen vooraf oefenen, wat zorgde voor minder risico’s en betere voorlichting over de operatie en het te verwachten herstel.
Gepersonaliseerd model op basis van CT-scan
KNO-artsen in het Erasmus MC oefenen al jarenlang op 3D-geprinte oorbotten van een standaardmodel. De belangrijkste structuren, zoals zenuwen en bloedvaten, moesten ze handmatig daarbij inkleuren. Dat kostte veel tijd en bood geen ruimte voor individuele variatie.
KNO-arts Mick Metselaar en klinisch technoloog Bart Cornelissen ontwikkelden samen met masterstudenten van de TU Delft software die dit verandert. Met behulp van kunstmatige intelligentie zet de software CT-scans van een patiënt om in een uniek 3D-model van het mastoïd. De structuren zijn al gekleurd bij het printen. Handmatige bewerking is dan ook niet meer nodig.
Voorbereiding op complexe ligging van cholesteatoom
De techniek werd toegepast bij de operatie van Joris Jutte (33). Bij hem werd een zeldzame aangeboren vorm van cholesteatoom vastgesteld. Deze vorm van middenoorontsteking moest operatief worden verwijderd.
De afwijking bevond zich dicht bij de hersenen. Daardoor was het lastig om op basis van de CT-scan te bepalen welke operatieroute het beste was. Dat kan normaliter via het bot achter het oor, voor het oor of via de schedel. In dit geval liet KNO-arts Hylke van der Toom een gepersonaliseerd 3D-model van het mastoïd printen, inclusief de afwijking, om vooraf te kunnen oefenen.
Voorkomen van verrassingen tijdens de operatie
Door de voorbereiding kwam Van der Toom tijdens de operatie niet voor verrassingen te staan. Hij hoefde het plan niet halverwege aan te passen. Ook kon hij Jutte vooraf goed uitleggen wat hij kon verwachten van de ingreep en het herstel.
Eerste patiënt met deze techniek is enthousiast
Joris Jutte is blij dat hij als eerste patiënt kon profiteren van deze aanpak. Hij kampte al zijn hele leven met oorontstekingen en gehoorverlies. “Je leert ermee omgaan, maar het is wel vervelend,” vertelt hij. Na scans werd het cholesteatoom ontdekt. “Het is goed dat er iets is gevonden, want het kan ook een hersenvliesontsteking veroorzaken.” Dat de arts vooraf kon oefenen op zijn persoonlijke 3D-model, ziet hij als een belangrijke stap vooruit.
Erasmus MC loopt voorop met gepersonaliseerde oorzorg
Het gepersonaliseerde 3D-model werd vervaardigd bij de afdeling Experimentele Medische Instrumentatie van het Erasmus MC. Het ziekenhuis is momenteel het enige in Nederland dat deze techniek toepast bij KNO-operaties. De artsen verwachten dat meer centra deze innovatieve aanpak zullen overnemen.
Klik op onderstaande afbeelding om de video op YouTube te bekijken, waarin KNO-arts Hylke van der Toom uitlegt hoe hij zich met een gepersonaliseerd 3D-model voorbereidde op een complexe ooroperatie.
Bron: Amazing EarasmusMC
