Het minder goed kunnen volgen van gesprekken wanneer we wat ouder worden heeft mogelijk ook te maken met de conditie van onze hersenen. Volgens onderzoekers zou dit te maken kunnen met een onbalans in de hersenen tussen exiterende en inhiberende neurale processen.
Tal van factoren dragen bij aan ouderdomsslechthorendheid
De afgelopen decennia zijn er uit tal van onderzoeken factoren naar voren gekomen die een bijdrage leveren aan ouderdomsslechthorendheid. Factoren als erfelijkheid, blootstelling aan lawaai, roken, drinken van alcohol, vernauwing van bloedvaten, hoge bloeddruk, diabetes, langdurige stress, (langdurig) medicijngebruik, blootstelling aan chemische stoffen en overgewicht, blijken allen een relatie te hebben met het ontstaan ervan.
Oorzaak mogelijk ook in hersenen
Onderzoek van de Universiteit van Maryland heeft nu laten zien dat er ook in de hersenen iets plaatsvindt dat er aan bijdraagt dat ouderen op verjaardagen, in een druk restaurant of andere situaties met lawaai, vaker om herhaling vragen.
De resultaten zijn gepubliceerd in het tijdschrift ‘Journal of Neurophysiology’. De onderzoekers vonden dat volwassenen met een leeftijd tussen de 61 en 73 jaar met een normaal gehoor, significant slechter scoorden bij het verstaan van spraak in een lawaaiige omgeving dan volwassenen met een leeftijd tussen de 18 en 30 jaar met een normaal gehoor.
De personen die deelnamen aan het onderzoek ondergingen twee verschillende soorten scans waarmee de elektrische activiteit van hun hersenen werden gemeten terwijl ze luisterden naar spraak. De onderzoekers konden zien wat er in de hersenen gebeurde op het moment dat zij spraak kregen aangeboden in stilte maar ook in achtergrondlawaai. Hierbij werd gekeken naar naar zowel de middenhersenen als naar de cortex. De middenhersenen bevinden zich aan het bovenste deel van de hersenstam en zijn betrokken bij de regulatie van motorische en zintuiglijke functies zoals de basale verwerking van geluid. De cortex ook wel hersenschors genaamd, is het gebied in de hersenen, waar informatie uit de rest van het lichaam ontvangen, geanalyseerd en geïnterpreteerd wordt. De cortex is de buitenste laag van de grote hersenen. De bewerkte informatie wordt hier ook weer omgezet in gedachten en in de aansturingen van het lichaam. Denk hierbij aan spreken en bewegen.
Bij de jongere groep die deelnam aan het onderzoek genereerde de middenhersenen een signaal dat overeenkwam met de taak die moest worden uitgevoerd zoals bij het verstaan van spraak in stilte en spraak die duidelijk waarneembaar was in achtergrond lawaai. Bij de oudere groep was de kwaliteit van de respons op het spraaksignaal duidelijk minder. Dat was zeker het geval in de conditie met achtergrondlawaai, maar ook in stilte. De hersenen blijken dus ook reeds problemen te ervaren bij de verwerking spraak in een makkelijke omgeving.
Uit de opnames van de cortex bleek dat jong volwassenen spraak in een relatief korte tijd goed konden verwerken, terwijl de auditieve cortex van ouderen er langer over deden om dezelfde hoeveelheid informatie te verwerken. Dit kan te maken hebben met de conditie van de hersenen. Er zou zich een onbalans kunnen voordoen in de hersenen die gerelateerd zou zijn aan de leeftijd.
Onbalans in hersenen ouderen
De onbalans zou volgens de onderzoekers zitten in exiterende en inhiberende neurale processen, waardoor de mogelijkheid van de hersenen om de informatie correct te verwerken vermindert. Ook kan dit een verklaring zijn voor de abnormaal hoge cordiale respons die werd gevonden in de hersenen. Oudere mensen hebben meer tijd nodig om te na te gaan wat mensen zeggen. Ook kost het meer inspanning. Het achteruitgaan van de hersenfuncties hoort bij het ouder worden. De onderzoekers hopen nu te ontdekken of er hersentechnieken zijn die mogelijk ouderen helpen om hun spraakverstaanbaarheid te verbeteren.
Verborgen gehoorverlies alternatieve verklaring resultaten
Natuurlijk kan het zijn zoals de onderzoekers suggereren dat de verminderde respons in de hersenen komt door een onbalans in de hersenen. Tegelijkertijd kan het ook zo zijn dat er bij de oudere deelnemers sprake is van een verborgen gehoorverlies. Bij een verborgen gehoorverlies wordt er met een reguliere hoortest geen gehoorverlies gemeten, maar is er wel reeds sprake van schade op synaptisch niveau: het signaal word vanuit het slakkenhuis niet meer goed doorgegeven aan de hersenen. Ook dit zorgt ervoor dat er in de hersenen veel meer activiteit moet plaatsvinden. Immers incomplete informatie moet worden opgevuld, gecombineerd met bestaande informatie en ook kost het extra geheugen inspanning. Met andere woorden er zijn meer top down processen nodig om de informatie te verwerken.
Tijdschrift referentie:
Alessandro Presacco, Jonathan Z Simon, Samira Anderson. Effect of informational content of noise on speech representation in the aging midbrain and cortex. Journal of Neurophysiology, 2016; jn.00373.2016 DOI: 10.1152/jn.00373.2016
Bronnen:
“Hard of hearing? It’s not your ears, it’s your brain.” ScienceDaily. ScienceDaily, 18 October 2016.
Boek: Principles of Neural Science
Wikipedia