Otoset verwijdert automatisch oorsmeer

Het in Seattle gevestigde bedrijf Safkan Health brengt een apparaat op de markt dat oorsmeer automatisch verwijdert. Het nieuwe apparaat met de naam Otoset is goedgekeurd door de Amerikaanse medische toezichthouder FDA. In Amerika gaat het bedrijf samenwerken met hoortoestelfabrikant ReSound om het product om de markt te brengen. Het bedrijf komt als eerste met een oorreinigingsapparaat op de markt dat bestemd is voor in de kliniek. Later zal er ook een consumentenversie op de markt komen. De Otoset kan interessant zijn voor gebruik in de audicienspraktijk. Of Safkan Health samen met ReSound de Otoset ook op de Nederlandse markt gaat introduceren is nog niet bekend. Tegelijkertijd rijst de vraag of het schoonmaken van het oor door een audicien mag en raadzaam is.

Klachten door oorsmeer

Flink wat mensen hebben last van een te veel aan oorsmeerproductie. Dit kan leiden tot ophoping ervan en uiteindelijk ook tot een oorprop. Volgens de Amerikaanse KNO-academie is dit het geval bij 1 op de 10 kinderen en 1 op de 20 volwassenen. Bij ouderen heeft zelfs een derde last van een te veel aan oorsmeer. Wanneer het oor helemaal verstopt raakt, zorgt het voor gehoorverlies. Ook kan het zorgen voor pijn, duizeligheid, tinnitus, jeuk en kuchen.

Reinigen oor bij te veel aan oorsmeer

Wanneer het oor verstopt is, wordt dit normaliter uitgespoten in de huisartsenpraktijk. Dit gebeurt door de huisarts zelf of door zijn assistent die daar bekwaam in is. In specifieke gevallen is het de KNO-arts die het oor schoonmaakt. Deze spuit het oor dan niet uit, maar reinigt het oor zorgvuldig met instrumentarium en eventueel een speciaal klein stofzuigertje.

Reinigen oor: voorbehouden handeling of niet

Er is weinig informatie te vinden op internet of het reinigen en uitspuiten van het oor een zogeheten ‘voorbehouden handeling’ is of niet. Op de website van Medisch Contact, een van de media kanalen van de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst, wordt het uitspuiten van het oor in een artikel in een rijtje van heelkundige handelingen genoemd die in de huisartsenpraktijk tot de voorbehouden handelingen worden gerekend. Omdat dit de enige plek is waar we daar iets over konden vinden, heeft HOorzaken navraag daarnaar gedaan. De Inspectie Gezondheid en Jeugd (IGJ) geeft aan dat zij zelf geen richtlijnen opstelt en alleen beoordeelt of bestaande richtlijnen worden nageleefd. Voor een antwoord op de vraag of het reinigen en uitspuiten van het oor een voorbehouden handeling is, verwijst de inspectie naar de beroepsgroepen in de branche.

KNO-vereniging: reinigen oor géén voorbehouden handeling

Bij navraag bij de KNO-vereniging laat een bestuurder weten dat het schoonmaken van het oor géén voorbehouden handeling is. In de mail wordt aangegeven dat het oor in principe veilig is te reinigen, mits dit kundig wordt uitgevoerd. Als het oor verstopt zit, is het volgens de vereniging echter vaak niet te zien of het trommelvlies intact is. De claim dat het apparaat veilig zou zijn, vindt de vereniging dan ook nogal voorbarig.

Aanvulling

Het intact zijn van het trommelvlies blijkt dus een noodzakelijke voorwaarde te zijn voor het uitspuiten van het oor met water. Een KNO-arts waarbij we aanklopten voor zijn visie, geeft aan dat er met nog meer rekening moet worden gehouden om het oor veilig te kunnen uitspuiten of op een andere manier te reinigen. Het trommelvlies kan weliswaar intact zijn, maar tegelijkertijd wél kwetsbaar. Een normaal trommelvlies heeft namelijk drie bladen: de buitenkant met een huidachtig weefsel, een middenlaag en een binnenste laag met slijmvlies. Wanneer iemand bijvoorbeeld in zijn jeugd oorontstekingen heeft gehad, kan er sprake zijn van een gedekte perforatie of dun vlies. Het trommelvlies lijkt intact maar er is dan wel erg kwetsbaar.

Oor niet uitspuiten bij oor met KNO-voorgeschiedenis en gehoorgangontsteking

Bij iedere patiënt met een KNO-voorgeschiedenis raadt de geconsulteerde KNO-arts het af om het oor uit te spuiten. Ook niet door de assistente van de huisarts. Het schoonmaken met water en uitspuiten raadt de arts ook af bij cliënten met een gehoorgangontsteking. Dat komt vaak voor bij hoortoestelgebruikers. Ook wijst de KNO-arts erop dat door het schoonmaken met water van het oor de productie van oorsmeer kan toenemen.

Schoonmaken oor in bepaalde gevallen risicovol

Het schoonmaken van het oor blijkt weliswaar geen voorbehouden handeling, het is dus in bepaalde gevallen wel als risicovol te zien. De KNO-vereniging vindt het voorbarig het Otoset apparaat nu al als veilig aan te merken.

Reactie vanuit audiciensvereniging Audined

Hoe kijkt audiciensverenging Audined tegen het schoonmaken van het oor in de audicienspraktijk aan? Olaf Schuurmans voorzitter bij Audined: “Het schoonmaken van het oor is een veelbelovende toevoeging aan het takenpakket van de audicien. Het kan als service aan de consument van veel toegevoegde waarde zijn.” Schuurmans vervolgt: “Wij denken zeker dat na een goede training en certificering, het maken van ‘oortoilet’ een goede taak is die door een audicien uitgevoerd zou kunnen worden. Doordat openingstijden van de winkels ruimer zijn, dan die van het spreekuur van de huisarts, zou dit ook een goede service aan consumenten zijn. Zoals velen zullen weten is er niets vervelender dan een verstopt oor. Daar wil je zo snel mogelijk vanaf worden geholpen.”

Werking Otoset automatsiche oorsmeer verwijderaar

De werking van de Otoset gaat als volgt: de cliënt krijgt een soort hoofdtelefoon op die aan beide zijden twee kleine containers heeft. De bovenste is gevuld met water. Het apparaat spuit vervolgens via verwisselbare oortips het water op de wanden van de gehoorgang. Hierdoor komt het oorsmeer los. Tegelijkertijd wordt het water zachtjes weer weggezogen en komt terecht in de onderste container. De werking van de Otoset is volgens de fabrikant een makkelijke, veilige, schone en effectieve manier om oorsmeer te verwijderen. De Otoset is goedgekeurd door de Amerikaanse medische toezichthouder FDA (Food and Drug Administration).

De video laat de werking van de Otoset zien.

Verkrijgbaarheid Otoset in Nederland

Of en wanneer de Otoset ook in Nederland op de markt komt is nog onduidelijk. In Amerika wordt het apparaat voor iets meer dan 2500 dollar aangeboden. De inzet van het Otoset apparaat en ook het voorzichtig reinigen van het oor (het zogeheten ‘oortoilet’) door de audicien, kan de efficiëntie in de audicienspraktijk vergroten. Wanneer immers de audicien bij inspectie van het oor met de otoscoop oorsmeer ziet, kan dit gelijk worden verwijderd. De cliënt hoeft dan niet eerst een bezoek aan de huisarts te brengen, om vervolgens weer een afspraak bij de audicien te maken. Tegelijkertijd ontlast het de praktijk van de huisarts. Het kan zijn dat de Otoset in Nederland niet op de markt komt of niet in de audicienspraktijk ingezet gaat worden. Het is dan voor cliënten nog even wachten op de consumentenversie van het apparaat. Welke handelingen mensen immers thuis op hun oren en lijf verrichten, valt immers onder geen enkel toezicht. Het zelf schoonmaken van de oren lijkt na de waarschuwingen vanuit uit de KNO-hoek echter geen wijsheid.