Onderzoekers van de KNO-afdeling van CHA Universiteit in Korea hebben een verband aangetoond tussen het gebruik van oortjes enerzijds en tinnitus, angst en depressie anderzijds. Het onderzoek is gepubliceerd in het internationale tijdschrift ‘Noise & Health’. De studie laat zien dat dragers van oortjes zowel een grotere kans op tinnitus hebben als een grotere kans op angst en depressie. Er werd echter geen verband gevonden met de afgenomen gehoortest. Volgens de onderzoekers wil het gevonden normale gehoor echter niet zeggen dat er geen negatieve effecten van het dragen van oortjes op tinnitus is. Een verborgen of klinisch niet meetbaar gehoorverlies kan namelijk ondertussen wel aanwezig zijn. Voor het gevonden verband met de angst en depressie zijn ook alternatieve verklaringen voorhanden.
Grotere kans op tinnitus bij gebruik oortjes eerder gevonden
Ook eerdere studies lieten al een grotere kans op tinnitus zien onder gebruikers van oortjes. Uit onderzoek onder studenten bleek dat 36% van hen die oortjes gebruikten ook tinnitus hadden. Maar liefst 26% van de studenten ervaarde tinnitus na het gebruik van hun oortjes. De 13- tot 17-jarigen in de eerdere studie gaven aan dat de meeste voorkomende symptomen na gebruik van oortjes slechthorendheid was (21%) en daarnaast tinnitus (11%). Het gebruik van oortjes in lawaaiige omstandigheden zorgde voor het significant vaker voordoen van tinnitus. Omdat deze eerdere onderzoeken beperkingen kenden, hebben de Koreaanse onderzoekers een uitgebreider onderzoek opgezet. Daarbij gebruikten zij een grotere populatie met ook ouderen erin, namen zij een toonaudiogram af en werd er gebruik gemaakt van een controlegroep.
Mogelijk verband met verborgen gehoorverlies
De onderzoekers vonden geen verband tussen het gemeten gehoorverlies (toonaudiogram) en tinnitus. De onderzoekers schrijven in hun artikel dat het waarnemen van tinnitus echter wel verband kan houden met in de kliniek nog niet meetbaar of een zogeheten verborgen gehoorverlies. Het gebruik van oortjes kan negatieve invloed op ons gehoor hebben doordat de buitenste haarcellen beschadigd raken of de overdracht via de zenuwen niet meer goed verloopt. De onderzoekers wijzen op een eerder onderzoek waarin 12- tot 22-jarigen vermindering van distortie-product otoakoestische emissies lieten zien na 2 uur gebruik van oortjes. Hierbij luisterden zij naar muziek met een gemiddeld geluidsintensiteit van 98 dB SPL. In het audiogram waren de hoordrempels echter kleiner dan 15 dB HL wat wordt gezien als een normaal gehoor. Dit kan erop duiden dat de geluidsdruk via de oortjes al schade in het gehoorsysteem kan geven, terwijl dit nog niet meetbaar is met toonaudiometrie. Gesuggereerd wordt dat patiënten met tinnitus abnormale activiteit hebben in de cochleaire nucleus of in de hogere orde auditieve systemen.
De onderzoekers trekken de conclusie dat het gebruik van oortjes kunnen leiden tot problemen in het auditieve zenuwstelsel die op hun beurt weer tot tinnitus kunnen leiden.
Relatie tussen tinnitus, angst en depressie
In onderzoeken is de relatie tussen tinnitus enerzijds en angst en depressie anderzijds ook eerder naar voren gekomen. Zo’n 45% van de tinnituspatiënten heeft een angststoornis. Er zijn meerdere mechanismes die dit verband kunnen verklaren. Denk daarbij aan de zorgen en leed die tinnitus met zich mee kan brengen en hyperactiviteit in het limbische en sympatische zenuwstelsel. Ook kan de selectieve aandacht, het in de gaten houden van de tinnitus en veiligheidsgedrag contraproductief werken en zo de tinnitusklachten juist verergeren. Ook het onbehagen dat tinnitus met zich meebrengt kan leiden tot angst- en depressieve klachten.
De onderzoekers geven aan dat ook blootstelling aan (verkeers-) lawaai kan bijdragen aan tinnitus. Eerdere onderzoeken lieten zien dat dit het verband met angst en depressie vergroot. In het onderzoek bleek er ook een subgroep te zijn van vrouwen tussen de 21 en 40 waar het verband tussen het dragen van oortjes en angst en depressie zich voordeed. Bij deze groep blijkt volgens de onderzoekers depressie en angst sowieso vaker voor te komen. Of de angst en depressie daadwerkelijk verband houdt met het gebruik van de oortjes is dus nog de vraag. Andere variabelen kunnen een (even grote) rol spelen. De onderzoekers blijven na hun onderzoek nog met aardig wat vragen zitten die zij graag in toekomstig onderzoek beantwoord willen zien.
Bron: Associations of Earphone Use with Tinnitus and Anxiety/Depression, Jay Hyug Choi, Sung Su Park, So Young Kim. Noise Health, Oct-Dec 2021;23(111):108-116. doi: 10.4103/nah.NAH_48_20
