Een nieuwe wetenschappelijke publicatie van onder andere Harvard en Massachusetts Eye and Ear werpt een ander licht op de ziekte van Ménière. Volgens de auteurs is niet het vocht zelf de oorspronkelijke oorzaak, maar een verstoord regelsysteem dat leidt tot vochtophoping in het binnenoor. De ziekte wordt gekenmerkt door herhaalde episodes van draaiduizeligheid in combinatie met gehoorklachten zoals tinnitus, drukgevoel en gehoorverlies. Lange tijd werd gedacht dat deze klachten ontstonden door een ophoping van vocht in het binnenoor, met drukopbouw en beschadiging als gevolg. De onderzoekers presenteren nu een nieuw wetenschappelijk raamwerk op basis van klinische bevindingen, beeldvorming en genetisch onderzoek. Daarbij blijken er verschillende vormen van binnenoorafwijkingen te bestaan, zoals een degeneratief en een hypoplastisch type. Deze inzichten maken de weg vrij voor betere diagnoses en meer gerichte behandelingen.
| Wetenschap
Ménière is niet één ziekte
De ziekte van Ménière uit zich bij de ene persoon vooral met duizeligheid, bij een ander begint het met gehoorverlies of tinnitus. Soms blijft het bij één oor, soms zijn beide oren aangedaan. Artsen denken nu dat er meerdere vormen van Ménière bestaan. Die hebben allemaal te maken met verstoringen in de vochthuishouding van het binnenoor.
Hoewel de term ‘ziekte van Ménière’ nog steeds wordt gebruikt, wijzen de recente inzichten erop dat het waarschijnlijk gaat om verschillende vormen van binnenoorproblemen met vergelijkbare klachten. Sommige onderzoekers spreken daarom liever van het ‘Ménière-spectrum’.
Niet het vocht, maar de balans raakt verstoord
Lange tijd werd aangenomen dat een teveel aan vloeistof in het binnenoor leidde tot drukopbouw en scheuring van kwetsbare membranen. Nieuw onderzoek wijst erop dat het binnenoor juist probeert te compenseren voor een verstoorde vochtbalans, met extra celgroei op bepaalde plaatsen. Deze reactie is bedoeld om de homeostase te herstellen, maar kan op termijn schade veroorzaken.
Dit nieuwe inzicht helpt ook te verklaren waarom operaties die gericht zijn op drukverlaging, zoals saccusoperaties, in studies vaak geen overtuigend effect laten zien.
Meer over hydrops bij de ziekte van Ménière
Volgens de auteurs van de nieuwe publicatie moet endolymfatische hydrops worden gezien als een actieve, door celdeling gedreven respons op functieverlies van de endolymfatische sac. Daarmee stellen zij een zogenoemd ‘homeostasemodel’ voor in plaats van het klassieke ‘drukmodel’. Niet de vochtophoping zelf, maar de verstoring van het regelsysteem dat voor de vochtbalans zorgt, ligt aan de basis van de klachten.
De rol van allergie, migraine en erfelijkheid
Volgens de auteurs van de nieuwe publicatie spelen bij sommige mensen met Ménière aandoeningen als allergie of migraine mogelijk een rol. Bij anderen lijkt er sprake van een erfelijke aanleg. Dat zou verklaren waarom de klachten en het beloop per persoon zo sterk kunnen verschillen. Beter inzicht in deze onderliggende factoren helpt artsen om toekomstige behandelingen beter af te stemmen op het individu.
Betere beeldvorming maakt subtypen Ménière zichtbaar
Met speciale MRI-technieken kunnen artsen tegenwoordig de vloeistofverdeling in het binnenoor in beeld brengen. Belangrijker nog: de vorm van botstructuren rond de endolymfatische sac zegt volgens de auteurs iets over het subtype en het risico op dubbelzijdige aantasting.
Toekomst: behandeling op maat
Het onderscheiden van subtypen maakt het mogelijk om behandelingen specifieker toe te passen. Bij sommige patiënten kan volgens de auteurs migrainepreventie effectief zijn. Bij anderen is juist voorzichtigheid geboden bij operatieve ingrepen. Deze nieuwe inzichten maken de weg vrij voor meer precisie en minder symptoombestrijding.
Betekenis voor patiënten met de ziekte van Ménière
- Ménière is geen eenduidige ziekte, maar een verzamelnaam.
- Onderzoekers ontdekken steeds meer subtypen met elk hun eigen oorzaak.
- Beeldvorming en genetisch onderzoek helpen artsen om gerichter te diagnosticeren.
- In de toekomst kunnen behandelingen mogelijk steeds beter worden afgestemd op het subtype.
Bron:
Chari A et al. (2025). A modern conceptual framework for study and treatment of Meniere’s disease. Frontiers in Neurology.
Beschikbaar via: https://www.frontiersin.org/journals/neurology/articles/10.3389/fneur.2025.1607435/full
Ik was onlangs bij cafetaria de schutter in Made de eigenaar Ger de wijs had ook ziekte van menieré en die ging na een osteopaat in Bergen op Zoom en die vertelde dat het bij hem vanuit zijn nek kwam nu ik terug denk dat ik ook vaak last van me nek had tijdens de aanvallen en stress als je niet welke kant je op moet inmijn geval keuze tussen mijn baas en me vriendin als vrachtwagenchauffeur moet je flexibel zijn voor je baas en opdracht geven deze moet je te vrede stellen maar helaas is de wetgeving niet flexibel waardoor er veel stress ontstaat wat in mijn geval veel invloed had op me gezondheid vrachtwagenchauffeur is meest gecontroleerde baan en opgewaardeerd te weinig plaatsen waar je gewoon fatsoenlijk betaalbaar kunt eten en douche en waar je gewooon ergens na toilet kunt gaan en hond wordt nog beter behandeld denk ik soms nu weer terug ik vind dat patiënten van kno artsen eeen e-mail adres krijgt om hun bevindingen te plaatsen zodat specialisten hier gebruik van kunnen maken voor hun onderzoek ik denk als je arts bent wil je het beste voor je patiënten dit gevoel heb ik helaas niet want je wilt weer aan het werk wat je graag deed waar je voldoening in vind nu wia iva uitkering ben veertig procent minder inkomen laat nog maar niet spreken van je pensioen heb al vaak aan zelfdoding gedacht ik neem aan dat de artsen dit niet willen kortom tijd is geld mijn advies denk eens hoe een patiënt dit ervaart en nog iets als je iets wil bij wil verdienen wat op zich al moeilijk is bv 500 euro ga er 350 euro na uwv de goede lijden onder de kwade denk ik vaak