De afdeling KNO van het Leids Universitair Medisch Centrum gaat samen met het Leiden Institute for Advanced Computer Science (LIACS) werken aan nieuwe technieken die het verstaan van spraak met een cochleair implantaat verbetert. Daarbij richten zij zich op de ontwikkeling van nieuwe spraakcoderingsstrategieën. Voor het onderzoeksproject met de naam TEMPORAL ontvangen ze een budget van ruim 1 miljoen euro.
Meer mogelijkheden met CI’s
Cochleair implantanten (CI’s) stellen doven en ernstig slechthorenden in staat geluiden te horen en ook weer spraak te verstaan. Hierdoor is communicatie met anderen weer mogelijk. Dit vergroot voor hen de kans om een maatschappelijk actief leven te leiden. Bij kinderen maakt een cochleair implantaat ook de ontwikkeling van gesproken taal mogelijk.
Zelfs bij eenzijdige doofheid biedt een CI voordelen voor kinderen op het gebied van verstaan en lokaliseren (lees meer). Met een cochleair implantaat kunnen kinderen veel makkelijker onderwijs volgen en is de kans op een baan later ook een stuk groter.
Beperkingen cochleair implantaten
De spraakprocessors van CI’s kennen ook hun beperkingen. Het lukt de apparaten niet altijd goed om gedetailleerde informatie van een geluid (in de tijd) over te brengen op de gehoorzenuw. Hierdoor is het voor dragers van een cochleair implantaat vaak moeilijk om spraakgeluiden te scheiden van achtergrondlawaai en ook stemmen uit elkaar te halen. Daarnaast is het bepalen van de richting van waaruit een geluid komt lastig en klinkt muziek voor veel dragers erg matig.
Simuleren van natuurlijk gehoor
Ondersteund door CI-fabrikant Advanced Bionics gaan de samenwerkingspartners binnen TEMPORAL een CI-model ontwikkelen dat zoveel mogelijk lijkt op het natuurlijk gehoor. Hiervoor wordt het eerder ontwikkelde Leids computermodel van het elektrisch geïmplanteerde binnenoor uitgebreid met een gesimuleerde CI-spraakprocessor. De onderzoekers koppelen het computermodel aan een model van het natuurlijk horen. Beide modellen zullen tijdens het onderzoek zenuwimpulsen genereren. De inzet van Machine Learning is erop gericht om de CI-spraakprocessor zo in te stellen dat de zenuwimpulsen zo goed als mogelijk lijken op die van een normaal werkend oor.
De projectnaam TEMPORAL staat voor temporal coding for cochlear implants.
Betere waarneming en verstaan met Leids spraakcoderingssysteem cochleair implantaten
Bij het ontwikkelen van de verbeterde spraakcoderingstechnieken wordt onderscheid gemaakt tussen het gebruik van twee CI’s enerzijds en het horen met een CI gecombineerd met een hoortoestel aan het andere oor (bimodaal horen) anderzijds. Met het nieuwe Leids spraakcoderingssysteem voor cochleair implantaten zouden doven en slechthorenden uiteindelijk beter moeten verstaan in lastige luistersituaties en zouden geluiden ook beter waarneembaar moeten zijn.
Bron: LUMC
Naar mate ik slechter ben gaan horen, is luisteren in rumoer steeds moeilijker geworden, ondanks dure Oticon gehoorapparaten die dat juist zouden moeten oplossen met hun 2 microfoons per kant en communicatie tussen de apparaten, zodat ze een 3d geluidsbeeld zouden scheppen.
het promotiefilmpje van de fabrikant laat horen hoe het zou moeten zijn, helaas is de waarheid anders. Ik denk dat er fundamenteel onderzoek nodig is hoe het horen in een omgeving met meerdere bronnen uit verschillende richtingen werkt. Ondertussen sta ik op de wachtlijst voor een CI, en hoop van harte dat jullie onderzoek wat oplevert.
Antwoord; Verbeteringen is software. Dat is altijd het apparaat aan de buitenkant, de zender. Hardware in je lijf is de ontvanger. Wat geprobeerd wordt is de geluidinformatie geavangeerder door te geven naar de electroden. Sneller de informatie verwerken en doorgeven en de samenwerking tussen electroden verbeteren.
Het zou kunnen dat de ‘computer’ meer energie nodig heeft, dan zal de accu verbeterd moeten worden. Dan komt er een nieuwe buitenkant.
Ik zie het zonnig tegemoet.
Ik mag hopen dat het al geïmplanteerde CI gedeelte gewoon gehandhaafd blijft. Is dat ook het uitgangspunt? Of moet ik straks weer opnieuw geïmplanteerd worden?
dat vraag ik me ook wel af ja,
Ik heb nagevraagd wat de insteek is van het onderzoek. Het antwoord komt op het volgende neer: Het onderzoek is juist bedoeld ter verbetering van de geluidsbewerking van de huidige implantaten. Omdat het om project gaat dat jaren gaat lopen is het vooral toekomstmuziek en het zal gaan om kleine stapjes en in eerste instantie om procentuele verbeteringen.
Natuurlijk is het van tevoren niet uit te sluiten dat er ook gekeken kan worden naar configuraties, ligging, vormgeving en coating van electroden. Al is dit zeker niet de eerste opzet van het onderzoek, het zal mogelijk wel meegenomen kunnen worden.
Al met al is het dus zeker geen reden om nu te wachten met implanteren!
Dank je wel Réne