Het door ZonMW gefinancierde project Musi-CI heeft van de organisatie een Parel toegekend gekregen. De Musi-CI training is een muzikale gehoortraining voor dragers van een cochleair implantaat (CI). Pianiste en mede initiatiefneemster van het Musi-CI project Joke Veltman, zelf drager van een cochleair implantaat, kreeg de Parel uitgereikt door de algemeen directeur van ZonMW, Véronique Timmerhuis. Projecten die volgens de organisatie opvallend zijn, krijgen met de toekenning zo extra aandacht. De ontvangen Parel gaat in de toekomst waarschijnlijk nog meer glimmen, want Veltman heeft nog aardig wat toekomstplannen.
Training hersenen
Pianiste Joke Veltman haar gehoor ging vanaf haar 30e achteruit. Op het moment dat een hoortoestel geen uitkomst meer bood, kwam ze in aanmerking voor een cochleair implantaat. Haar arts voorspelde haar weinig muziekplezier met een cochleair implantaat. Omdat muziek zo’n belangrijk deel van haar leven uitmaakte, was dat natuurlijk geen fijne boodschap. Het vooruitzicht om als musicus niet meer te kunnen genieten van muziek heeft haar wel doen twijfelen de stap naar een CI te zetten. Maar om haar gezinsleden en ook anderen te kunnen blijven verstaan, heeft ze in 2013 toch de keuze ervoor gemaakt.
Ondanks dat muziek in het begin met haar CI blikkerig en vals klonk is Veltman weer piano gaan spelen en ook veel naar andere soorten muziek gaan luisteren. Door veel met muziek bezig te zijn, merkte ze dat muziek uiteindelijk steeds beter en ook aangenamer ging klinken. Door training bleken haar hersenen weer meer muziekklanken te kunnen herkennen en onderscheiden.
Ervaringsdeskundige
Bij het CI-team van het UMC Utrecht liet Veltman vervolgens zien wat ze had bereikt. Daar waren ze zo enthousiast dat zij haar vroegen als ervaringsdeskundige met hun eigen team én het CI-team van het Radboudumc gezamenlijk te werken aan een muzikale gehoortraining. Een training die bedoeld is om ook andere CI-dragers weer meer te laten genieten van muziek. Naast Joke Veltman en de twee CI teams werkte ook de HAN hogeschool aan de ontwikkeling van de training mee.
Ontwikkeling Musi-CI training
Omdat Veltman ook anderen weer plezier in muziek gunde, wist ze dat ze een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de Musi-CI training kon en móest spelen. Plezier beleven in muziek is dan ook het uiteindelijk doel van de Musi-CI training. Tijdens de training leren deelnemers weer maat, ritmes, toonhoogtes en ook de klank van instrumenten ontdekken. Ze ontwikkelen tijdens de training een actieve en nieuwe houding ten opzichte van muziek. De ontwikkeling van de Musi-CI training is door subsidie van ZonMW mogelijk gemaakt. De ontwikkeling van de training is gefinancierd vanuit het programma ‘Voor elkaar!’ In dit programma staan projecten voor én door mensen met een beperking, chronische ziekte of psychische kwetsbaarheid centraal.
Uitreiking Parel voor Musi-CI training
Porjectleider Joke Veltman kreeg de Parel uitgereikt tijdens de talkshow ‘Samen Vooruit’. Het thema van de talkshow was de ‘inclusieve samenleving’. Algemeen directeur van ZonMw, Véronique Timmerhuis, gaf tijdens de talkshow aan waarom Musi-CI een Parel verdient: “Joke, de kracht van jouw ervaringsdeskundigheid heeft geleid tot een training die niet alleen werkt, maar ook wordt omarmd door de CI-zorgteams in het UMC Utrecht en het Radboudumc. Dat is een fantastisch resultaat waar jij de drijvende kracht achter bent geweest. En het spreekt boekdelen dat één van de deelnemers aan de training zegt: ‘Mijn leven is van een 1 tot 3 naar een 8 gegaan.’ Resultaten om trots op te zijn.”
Musi-CI training succes
Ondertussen hebben meer dan veertig CI-dragers de training gevolgd. Door de training zijn er échte muziekliefhebbers onder hen bijgekomen. Veltman geeft op de website van ZonMW aan dat het uiteindelijk resultaat wel afhankelijk is van de moeite die de deelnemers in de training stoppen. Door vaak naar dezelfde muziek te luisteren, zijn instrumenten steeds beter te herkennen en ook te waarderen. Ook is het belangrijk op zoek te gaan naar wat je als CI-drager prettig vindt om naar te luisteren. Op die manier kan plezier in muziek weer terugkomen. Acceptatie is een ander facet dat bij de training belangrijk is. Deelnemers moeten namelijk niet de intentie hebben muziek weer te willen horen en beleven zoals vroeger. Veltman kan deze harde boodschap als ervaringsdeskundige tijdens de trainingen relatief makkelijk bespreekbaar maken.
Plannen
Inmiddels is Joke Veltman bezig met het opleiden van nieuwe trainers, zodat er meer mensen zijn die de Musi-CI training kunnen geven. Daarnaast is de training op dit moment helaas nog niet gratis beschikbaar voor CI-dragers. Dat zou Joke Veltman in de toekomst wel graag willen. Mogelijk kan de training na afronding van de effectstudie vergoed worden door zorgverzekeraars. Het zou immers mooi zijn als de ongeveer 600 mensen die per jaar in Nederland een CI krijgen ook weer toegang tot en luisterplezier in muziek krijgen. Voor mensen die al langere tijd een cochleair implantaat hebben, wil Veltman de training verder ontwikkelen. Ook wil ze werken aan de informatievoorziening over muziek en cochleair implantaten. Nog veel te vaak krijgen mensen namelijk te horen dat muziek en een CI niet samengaan. Ze vindt dat een fabeltje dat zo snel mogelijk de wereld uit moet.
Kijk voor meer informatie over de trainingen op de website van Musi-CI
Bronnen:
Parel voor het project Musi-CI (website ZonMW)
Mensen met een cochleair implantaat (CI) genieten weer van muziek (website ZonMW)
Projectomschrijving Musi-CI (website ZonMW)