Chirurgen passen sinds kort een nieuwe operatietechniek toe voor de behandeling van de ziekte van Ménière: Endolymfatic Duct Blockage (EDB). Bij deze ingreep sluiten zij het afvoerkanaal (ductus) in het binnenoor af met een clip. De eerste onderzoeksresultaten zijn veelbelovend en wijzen erop dat de techniek voor sommige patiënten een effectief alternatief kan zijn. Ook in Nederland voeren KNO-artsen de EDB-operatie inmiddels op kleine schaal uit.
Afvoer endolymfe
Bij de ziekte van Ménière gaan artsen ervan uit dat de saccus endolymfaticus een belangrijke rol speelt bij de afvoer van endolymfe. Bij een oudere operatietechniek probeerden chirurgen de druk op de saccus te verlagen. Het succespercentage bleef echter laag (30–40%) en veel patiënten moesten een heroperatie ondergaan. Daarom passen artsen deze techniek in Nederland en de omringende landen nauwelijks nog toe. Een voordeel is wel dat het gehoor en het evenwichtsorgaan intact blijven — net als bij de nieuwere EDB-techniek.
Nieuwe operatietechniek voor ziekte van Meniere
Bij de nieuwe operatietechniek, Endolymfatic Duct Blockage (EDB), plaatst de chirurg een clip om de ductus en blokkeert zo de afvoer van endolymfe. Een arts kwam bij het uitvoeren van een andere operatie bij toeval erachter dat de blokkade positieve effecten had.
In Canada onderzocht KNO-arts Saliba de effectiviteit van deze operatiemethode. Hij verdeelde 57 patiënten willekeurig over twee groepen: 35 patiënten ondergingen een endolymfatische ductus blokkade (EDB), en bij 22 patiënten werd de saccus gedecomprimeerd. Na de operatie bleek 38% van de patiënten in de decompressiegroep aanvalsvrij. In de groep die de nieuwe EDB-operatie kreeg, lag het succespercentage echter op bijna 97%. Er was geen verschil in het gehoor tussen beide groepen.
Wat verder opviel was dat de groep die de blokkade-operatie had ondergaan nog maar 25% druk in het oor waarnam, terwijl dit bij saccus decompressiegroep 81% was. Ook was het percentage in de groep die de zogeheten Endolymfatic Duct Blockage (EDB) operatie had ondergaan en nog tinnitus ervaart veel lager (31%) dan in de saccus decompressiegroep (80%).
Tegen verwachtingen in positief
Dat de nieuwe operatietechniek zulke goede resultaten behaalt, zal veel medici verbazen. Immers het gaat in tegen de verwachtingen. Een mogelijke verklaring waarom de nieuwe operatietechniek bij Ménière wel succesvol is, is dat er toch ook productie van endolympfe in de saccus plaatsvindt.
Operatie in Den Haag. Delft en Assen
KNO-artsen Dr. Blom (HagaZiekenhuis Den Haag), Dr. Kruijt (Reinier de Graaf Gasthuis Delft) en Dr. Holm (Wilhelmina Ziekenhuis Assen) voeren de EDB-operatie inmiddels steeds vaker uit, ook in de Haagse regio en in Assen.De operaties in Nederland maken onderdeel uit van een studie naar deze nieuwe operatietechniek die ook in Montreal, Grenoble en Parijs plaatsvindt. De eerste patiënten in Den Haag zijn succesvol geopereerd. Veel betrokkenen kijken reikhalzend uit naar de uitkomsten van deze nieuwe studie, omdat de resultaten tot nu toe bijna te mooi lijken om waar te zijn.
Aanvulling op dit artikel (juni 2025)
Zorginstituut Nederland en ZonMw gaf in 2020 een subsidie van 1,4 miljoen euro om onderzoek te doen naar de effectiviteit van de nieuwe EDB operatietechniek (lees meer). Het onderzoek is inmiddels afgerond. Als het onderzoeker aantoont dat de operatie bewezen effectief is zal het Zorginstituut Nederland adviseren de behandeling op te nemen in het basispakket zodat deze in de toekomst voor vergoeding in aanmerking komt. Op de website van Zorginstituut Nederland staat dat het standpunt over endolymfatische ductus blokkade bij niet-controleerbare Ménière gepland is voor september 2025.
Reeds gepubliceerd onderzoek van Yang en collega’s (2024) laat zien dat de effectiviteit van endolymfatische ductus blokkade (EDB) verschilt per type afwijking aan de endolymfatische zak. Bij patiënten met een normaal gevormde sac leidde de operatie vaker tot volledige controle van de duizeligheidsaanvallen en verbetering van gehoor- en evenwichtsfunctie. Patiënten met een atrofische sac lieten geen verbetering zien.
Deze bevindingen sluiten aan bij het wetenschappelijke raamwerk van Chari et al. (2025) waarin zij nieuwe inzichten in de ziekte van Ménière presenteren (lees meer). De publicatie maakt duidelijk dat de auteurs Ménière als een spectrum van binnenoorafwijkingen zien.
Artikel:
Otolaryngol Head Neck Surg. 2015 Jan;152(1):122-9. Endolymphatic duct blockage: a randomized controlled trial of a novel surgical technique for Ménière’s disease treatment.
Klik hier om het artikel te lezen.
Ik doe mee aan deze studie en inmiddels geopereerd. Er worden 84 mensen geopereerd waarvan de helft geklipt wort en de andere helft niet. Wie welke operatie heeft gehad weten we pas als de studie klaar is. Nu 2 weken geleden geopereerd en heb 1 aanval gehad wat nog tot een paar maanden na de operatie kan gebeuren.
Ik kom in aanmerking om mee te doen met de studie.
Graag hoor ik meer ervaringen over deze operatie
Hoe lang duurt het voor je aan de beurt bent (als je eenmaal tot de studie bent toegelaten).
Hoe waren de ervaringen voor, tijdens en na de operatie?
Mijn man wordt op 15 april geholpen door dr. blom aan de ziekte van meniere.
wij hopen door deze nieuwe technieken dat hij hier van opknapt,
Graag hoor ik naar hoe de operatie is verlopen en of uw man tevreden is met het resultaat. Zelf ben ik zoekende naar een oplossing om van mijn klachten af te komen
Hoi. Heeft het gewerkt
Hai
Ik heb een vraag zou ik het nummer van het ziekenhuis kunnen krijgen aub
Groetjes sibel
Het telefoonnummer van het Hagaziekenhuis in Den Haag is 070 210 0000 , van het Renier de Graafgasthuis in Delft 015 260 3060 en het Wilhelmina Ziekenhuis in Assen (0592) 34 00 53
De operatie wordt binnenkort in meerdere ziekenhuizen uitgevoerd in het kader van een groot onderzoek.
Bedankt voor de praktische info! Weet u misschien of dar groot onderzoek inmiddels is gestart (met het oog op COVID-18) en waar ? Hartelijk dank
Inge
Mevr Kransse, heeft de operatie gewerkt voor uw man?
Wie komt wanneer in aanmerking voor deze operatie?
Wellicht kunt u een second opinion aanvragen bij een van de ziekenhuizen waar deze operatie wordt uitgevoerd en daar informeren of het raadzaam is deze operatie te overwegen. Of er nieuwe onderzoeksresultaten beschikbaar zijn is mij niet bekend.
Al lang zoek ik een oplossing voor mijn klacht autofonie ja ik heb ook meniere hoortoestellen veel geprobeerd zonder resultaat met hoortoestel beleven ik alleen maar geschetter en geluid zijn nog geen woorden wie helpt.