Een bromtoon in de omgeving is voor sommigen een flinke bron van hinder die ook tot ernstige slaapverstoring kan leiden. Bij mensen die last hebben van dergelijk zogenoemd Laagfrequent Geluid kan het zo zijn dat er sprake is van gehoorverlies in de hoge tonen. Doordat ze de hoge frequenties minder goed kunnen waarnemen, krijgen juist de lage geluiden die nog wél hoorbaar zijn meer aandacht. Hierdoor zijn deze ook prominenter aanwezig. Een hoortoestel kan dan zorgen voor een betere balans in het waargenomen geluid zodat de hinder van de bromtoon afneemt.
Overlast van Laagfrequent Geluid neemt toe
In 2019 bleek 3,2% van de bevolking van 16 jaar en ouder hinder te ondervinden van Laagfrequent Geluid (LFG). In 2016 was dat 2,2%. Door de toegenomen hinder is in dezelfde periode ook het aantal mensen dat meldt ernstige slaapverstoring te ondervinden door bromtonen toegenomen van 1,6% naar 1,9%.
Het zijn vooral mensen van boven 40 jaar die bromtonen waarnemen. Boven de veertig gaan nu net ook de gevolgen van gehoorverlies zich meer en meer manifesteren. De verminderde werking van het gehoor kan zo bijdragen aan de ervaren hinder van deze laagfrequente geluiden.
Wat is Laagfrequent Geluid?
Laagfrequent geluid (LFG) is geluid waarvan de frequentie tussen de 20 en 125 Hz ligt. Laagfrequent geluid draagt ver en kan op grote afstand waarneembaar zijn. Hoge tonen doven met het toenemen van de afstand veel sneller uit. Hierdoor blijven de lage tonen over. Dat is voor velen een bekend verschijnsel: wanneer de buren de muziek hard hebben staan horen we vooral de basgeluiden in onze eigen woning. Laagfrequente geluiden van apparatuur of installaties nemen mensen over het algemeen waar als brommen. Het is vaak lastig om te ontdekken wat de bron ervan is.
Bronnen van laagfrequent geluid
Laagfrequente geluiden kunnen afkomstig zijn van apparatuur in en om het huis maar ook ergens in de omgeving worden geproduceerd. Voorbeelden van bronnen van laagfrequent geluid zijn: cv-ketels, warmtepompen, computers, koelkasten, adapters, het elektriciteitsnet, muziek, airco’s, ventilatiesystemen of allerhande pompen. Ook verkeer kan de oorzaak zijn van laagfrequent geluid. Het kan afkomstig zijn van het weg-, of spoorverkeer maar ook van de scheep- of luchtvaart. Daarnaast kunnen grote installaties van bijvoorbeeld elektriciteits- en warmtecentrales de oorzaak zijn van laagfrequente bromgeluiden. Ook gemalen, zuiverings-, riolerings-, koelinstallaties, aggregaten en windturbines kunnen voor een brom zorgen.
De een wel de ander geen last van bromtoon
Soms is er maar een enkeling in huis, flat, gebouw, straat of buurt die hinder ondervindt van laagfrequent geluid. Dat kan komen doordat ze gevoeliger voor geluiden zijn of zich er meer op focussen. Het kan echter ook zo zijn dat er sprake is van gehoorverlies in de hoge tonen. Doordat zij de hoge frequenties minder goed waarnemen, zijn het juist de lage geluiden die nog wél hoorbaar zijn. Deze krijgen zo juist extra aandacht. Hierdoor lijken ze ook duidelijker aanwezig.
Steeds meer gespitst op bromtoon
Net als bij tinnitus kan het ook de betekenis zijn die we aan het geluid toekennen, of en hoe we het geluid ervaren. Wanneer we ons irriteren aan een geluid of er bang voor zijn, komt het meer op de voorgrond. Hierdoor kunnen we ook steeds meer gespitst raken op een geluid zoals een bromtoon of piep. Ook hoe goed we in ons vel zitten kan invloed hebben op de waarneming ervan. Wanneer we vermoeid, gestrest of ziek zijn, is het lastiger een geluid te negeren. We zijn ons er dan meer van bewust en het geluid kan dan ook als storender overkomen. De angst, zorgen en wanhoop niet aan het geluid te kunnen ontkomen en de zorgen over de negatieve consequenties ervan, zorgt weer voor psychische overbelasting. Hierdoor kan iemand nog gevoeliger reageren op het geluid. Zo ontstaat een vicieuze cirkel.
Hoortoestel kan soelaas bieden bij hinder bromgeluid
Wanneer iemand laagfrequent geluid waarneemt is het raadzaam zijn of haar gehoor te laten controleren. Wanneer er sprake is van gehoorverlies in de hoge tonen kan het dragen van een hoortoestel namelijk soelaas bieden. Doordat het hoortoestel zowel de lage als hoge tonen weer in balans brengt, vallen de lage tonen minder op en zal het makkelijker zijn de aandacht ervan af te houden. U kunt voor een hoortest en voor een vrijblijvende proef daarvoor terecht bij een audicien in uw buurt. Wanneer de bromtonen ook voor slaapproblemen zorgen kan de Lyric van Phonak een oplossing zijn. Dit hoortoestel zit diep in de gehoorgang en kan daar 24 uur per dag blijven zitten.
Leren omgaan met laagfrequent geluid
Natuurlijk kan het lonen op zoek te gaan naar de bron van de bromtoon. Het RIVM heeft op haar website zeer goede informatie staan over laagfrequent geluid met ook een handreiking om het op te sporen. Is de bron niet te achterhalen, dan kan het tevens zinvol zijn om oefeningen te doen om de focus op de bromgeluiden te verminderen. Het boek Oorzaken van Arno Lieftink dat geschreven is voor mensen met tinnitus en hyperacusis biedt daar tal van oefeningen voor. Deze zijn ook geschikt voor mensen die hinder ondervinden van laagfrequent geluid.
Voor meer informatie kijk op de website van: