Zijn kinderen die achter de computer of tablet een spel spelen Oostindisch doof of horen ze ons echt niet?
Uit onderzoek dat verschenen is in het decembernummer van het tijdschrift Neuroscience blijkt dat ons gehoor echt minder goed in staat is om geluiden waar te nemen wanneer een intensieve visuele taak wordt uitgevoerd. Onze kinderen zijn op zo’n moment dus niet Oostindisch doof waar we ze soms van betichten, maar ze horen ons dus echt niet.
Voor het onderzoek kregen de deelnemers een toon te horen terwijl ze een letter moesten zoeken op het computerscherm. Wanneer de letter eenvoudig te vinden was, waren de deelnemers vrij goed om de toon te identificeren. Wanneer het zoekproces echter veeleisender was, werd het minder waarschijnlijk dat ze aangaven de toon te horen. Dit fenomeen wordt in het Engels ‘inattentional deafness’ genoemd.
De onderzoekers vonden dat de neuronale respons op de toon werd afgestompt op het moment dat mensen aandacht moesten geven aan een intensieve visuele taak. Dit gebeurde niet wanneer de taak makkelijk was.
Een veeleisende visuele taak kan er dus voor zorgen dat er minder ruimte is voor het horen: alle energie wordt ingezet voor de visuele taak. De resultaten suggereren dat perceptuele overbelasting kan wisselen tussen de zintuigen.
Of andersom een intensieve luistertaak ook net zo makkelijk kan knagen aan het visuele vermogen is nog de vraag. Wellicht reserveert ons visuele systeem te allen tijde voldoende hersenvermogen om altijd nog te kunnen zien. We vertrouwen immers nog meer op ons visuele systeem en dit is ook nog eens belangrijker voor onze veiligheid.
Ons visuele systeem blijkt ook in veel gevallen het horen te domineren. Dat is bijvoorbeeld te merken wanneer we zeer geconcentreerd met onze ogen open luisteren naar een stereo-opname. De muziek blijft altijd dicht bij de luidsprekers die we zien en waar we van weten dat het geluid vandaan komt. Pas wanneer we onze ogen sluiten wordt het geluidsbeeld pas echt ruimtelijk en zijn geluiden uit het midden of ver buiten (links, rechts, voor of achter) de luidsprekers te horen.
Interessant om te onderzoeken of bij een intensieve luistertaak ook de visuele waarneming vermindert.