Onderzoekers van de Universiteit van Leeds hebben ontdekt dat het stimuleren van de zenuwen van de oorschelp goed kan zijn voor een gezond hart. Om het oor te stimuleren werd door de onderzoekers gebruik gemaakt van een zogeheten TENS apparaat. TENS staat voor Transcutaneous electrical nerve stimulation. Van dergelijke apparaten wordt ook gebruik gemaakt bij het verlichten van pijn bij weeën. Het TENS apparaat werd aangesloten op het flapje aan de voorkant van het oor dat vlak voor de gehoorgang zit. Dit wordt ook wel de tragus genoemd.
De stimulatie bleek de invloed van het zenuwstelsel op het hart te veranderen en wel zodanig dat het de gezondheid van het hart ten goede komt. Het TENS apparaat geeft een kietelend gevoel in het oor.
De onderzoekers hebben deze methode getest op 34 gezonde proefpersonen. Zij werden 15 minuten aangesloten op het TENS apparaat. Tijdens het onderzoek werd de variabiliteit van de hartslag van de proefpersonen in de gaten gehouden en de activiteit van het zenuwstelsel dat het hart aanstuurt. Na het uitschakelen van de TENS werd de proefpersoon nog 15 minuten op dezelfde manier in de gaten gehouden.
Het eerste positieve effect dat werd gevonden was een grotere variabiliteit in de hartslag. Een gezond hart blijkt niet als een metronoom te slaan aldus hoofdonderzoeker Dr. Jennifer Clancy, maar reageert juist meer op de omgeving door soms sneller en dan weer langzamer te slaan, dit natuurlijk afhankelijk van de eisen die eraan worden gesteld. Een ongezond hart is volgens de onderzoeker meer als een machine die constant hetzelfde ritme slaat. Door de zenuw te stimuleren nam de variabiliteit van het hart met 20% toe. Het tweede positieve effect lag in het feit dat het sympatische zenuwstelsel werd onderdrukt. Het sympathisch zenuwstelsel jaagt door middel van adrenaline de hartactiviteit aan. De zenuwactiviteit bleek zo’n 50% lager te liggen wanneer het oor gestimuleerd werd. Wanneer een patiënt een hartziekte heeft of last heeft van hartfalen is de kans groot dat er sprake is van toename van sympatische actitiviteit. Dit zorgt ervoor dat het hart flink aan het werk gaat en slagaders samentrekken, wat tot schade kan leiden. Veel behandelingen bij hartfalen zijn erop gericht deze sympatische activiteit te remmen door het voorschrijven van betablockers. Dergelijke medicijnen blokkeren de hormonen die deze signalen activeren. Door gebruik te maken van de TENS zagen de onderzoekers een reductie van de zenuwactiviteit zelf. Ook 15 minuten na het uitzetten van het apparaat bleek er nog een positief effect te zijn.
De techniek werkt door het stimuleren van de vagus, een hoofdzenuw die een belangrijke rol speelt bij het reguleren van vitale organen zoals het hart. In het buitenoor bevindt zich een zenuwtak van deze vagus en door elektrische stroompjes in de zenuw te sturen richting de hersenen, waren de onderzoekers in staat de hersendelen te beïnvloeden die voor de regulering van het hart zorgden.
Vagale zenuwstimulaite is in het verleden ook al gebruikt om andere aandoeningen te behandelen zoals epilepsie.
Natuurlijk moet nog worden gekeken hoe groot en hoe lang het na-effect van de behandeling is en of dit patiënten met hartproblemen daadwerkelijk kan helpen. De volgende stap is een studie met patiënten die last hebben van hartfalen.
In het boek Oorreflexzone massage van dr. Zenz wordt het punt op de tragus het meesterpunt van de huid genoemd en reguleert dit het wederkerige spel tussen vagus en sympathicus.
Vanuit de alternatieve geneeswijzen is nog een hoop wijsheid op te doen zo blijkt. Een goede oormassage bij stress kan wonderen doen.