Wanneer u toe bent aan een hoortoestel maakt u samen met de audicien de keuze voor het type. Als het gehoorverlies niet al te ernstig is, is het mogelijk naast een achter het oor gedragen hoortoestel ook te kiezen voor een in het oor gedragen hoortoestel. Aan beiden zitten voor- en nadelen. We vroegen audioloog Benjamin den Heijer van Signia deze voor de lezers van HOorzaken op een rij te zetten.
| Keuze hoortoestel
Wat zijn volgens jou de voordelen van in-het-oor hoortoestellen?
Benjamin: Een in-het-oor hoortoestel biedt meerdere voordelen:
- Allereerst blijft bij veel in-het-oor modellen het effect van de oorschelp behouden. Deze trechtervormige structuur helpt bij het lokaliseren van geluiden. Bij het lokaliseren kunnen we bepalen of het geluid van voren, de zijkant of van achteren komt. De oorschelp zorgt ook nog voor extra versterking van bepaalde geluiden. Je ziet weleens mensen die hun hand achter hun oor plaatsen. Hiermee vergroten ze de oorschelpoppervlakte en horen zo meer.
- Een ander audiologisch voordeel is dat het hoortoestel relatief minder versterking hoeft te geven. Dit omdat het dichterbij het trommelvlies zit. Hierdoor is de versterking ook veel effectiever te regelen.
- En er is een praktisch voordeel vervolgt Benjamin den Heijer: er zit niets achter het oor. Je hoeft het toestel alleen maar in de gehoorgang te plaatsen. Dit is voor veel mensen net weer iets makkelijker in het gebruik. Bij een achter het oor gedragen toestel moet de drager ervan het toestel achter het oor plaatsen én wat in het oor doen.
- Er zijn veel verschillende modellen in-het-oor hoortoestellen beschikbaar. Van compleet onzichtbaar (Invisibile In the Canal) tot meer zichtbare modellen voorzien van luisterspoel voor gebruik in schouwburgen en kerken.
Er zijn trouwens vandaag de dag ook instant-fit modellen. Deze kun je gelijk uittesten omdat het niet nodig is een afdruk van het oor te maken. Als cliënt kan je zo makkelijk direct de voordelen van een in-het-oor-model ervaren.
Ook op het gebied van oplaadbaarheid zijn er vandaag de dag mogelijkheden bij in-het-oor toestellen.
Daarnaast zijn er modellen die op reguliere oortjes lijken die gebruikt worden voor het luisteren naar muziek (redactie: denk aan de Apple Airpods en oortjes van Samsung). Het voordeel van de oortjes gemaakt door hoortoestelfabrikanten is dat ze over professionele audiologische techniek beschikken.
Zitten er ook nadelen aan in-het-oor hoortoestellen?
Benjamin: Ja, er kleven zeker ook nadelen aan in-het-oor modellen. Het is daarom belangrijk dat de klant met zijn of haar audicien overlegt of een in-het-oor model wel mogelijk is bij de persoonlijke situatie. Ik zal een aantal (mogelijke) nadelen noemen:
- De in-het-oormodellen zijn voor een kleinere doelgroep geschikt: de mate van versterking is minder, dus deze modellen zijn alleen geschikt voor de lichte- tot middelmatige gehoorverliezen. Voor de zwaardere gehoorverliezen zijn de in-het-oor modellen niet geschikt. Er is namelijk minder ruimte voor de elektronica om een grote luidspreker en versterker te plaatsen. Doordat de maximale versterking lager ligt, is er vaak ook minder reserve-versterking beschikbaar. Dat is belangrijk als het gehoor tussentijds achteruit zou gaan.
- Doordat ze kleiner zijn, is er vaak ook minder ruimte om extra functionaliteiten in te bouwen in deze kleine toestellen. Daarom is er niet in alle modellen Bluetooth aanwezig. Bluetooth is bijvoorbeeld handig bij het telefoneren en het oversturen van audio vanaf een smartphone, tablet of tv.
- Bij een in-het-oor toestel zit alle technologie in het oor. Hierdoor is zo’n toestel kwetsbaarder. Doordat zo’n toestel het oor aardig afsluit is er ook minder beluchting. Hierdoor kan de gehoorgang ook vochtiger worden. Vocht en ook oorsmeer kunnen op hun beurt weer een negatieve impact hebben op een in-het-oor hoortoestel. Voor personen die veel oorsmeer aanmaken of regelmatig last hebben van oorontstekingen, is zo’n toestel trouwens niet ideaal.
- Wanneer de klant kiest voor een in-het-oor model betekent het ook dat hij of zij het vaker moet reinigen. Ook hebben zulke toestellen kleine filters die de drager regelmatig moet vervangen. Niet iedereen is in staat dat goed te doen. Denk daarbij aan mensen die een verminderde fijnmotoriek hebben. (redactie: het vervangen van filters moet ook bij kleine achter het oor toestellen waarbij de luidspreker in het oor zit).
Wat zie je als voordelen van achter-het-oor gedragen hoortoestellen?
Benjamin somt op:
- Achter-het-oor modellen zijn voor elke gradatie van gehoorverlies geschikt: van lichte verliezen tot de zeer ernstige gehoorverliezen.
- De batterijen van de achter-het-oor modellen gaan vaak langer mee en zijn vandaag de dag bij veel modellen oplaadbaar.
- Er kunnen diverse regelaars op de achter het oor hoortoestellen zitten, waardoor de hoortoesteldragers meer kunnen regelen dan bij in-het-oormodellen.
- en tenslotte: bij achter oor gedragen hoortoestellen zijn er veel verschillende oorstukjes mogelijk: van universele oortips, domes, sleeves tot aan maatwerk oorstukjes. Van hard materiaal tot zacht silliconen materiaal. Bij in-het-oor modellen zijn de keuzes veel beperkter.
En wat zijn de eventuele nadelen van achter-het-oor hoortoestellen?
Benjamin: Sommige modellen kunnen wat meer zichtbaar zijn. Maar soms is een groter in-het-oor toestel juist opvallender dan een achter-het-oor model. Dat kan zo zijn als om audiologische of technische redenen een groter formaat type in-het-oor nodig is.
Een ander nadeel kan windruis zijn. Dit komt doordat de microfoons van de hoortoestellen achter-het-oor zitten. Bij in-het-oor toestellen bereikt de wind veel lastiger de microfoons van de toestellen. Die zitten immers beschut in het oor. Gelukkig zit er in de geavanceerdere achter-het-oor hoortoestellen slimme technologie om deze windruis effectief te onderdrukken.
De verkoop van in-het-oor hoortoestellen is veel kleiner dan enkele decennia geleden. Heb je daar een goede verklaring voor?
Ja dat klopt. Dat komt omdat de achter-het-oor toestellen steeds kleiner, compacter en fraaier zijn geworden. Ze zijn ook echte alleskunners en voor veel slechthorenden een uitstekende oplossing.
Fabrikanten introduceren in de achter gedragen hoortoestellen hele interessante (audiologische) technieken. Dat kan omdat ze bij die modellen daar meer ruimte hebben. Denk hierbij aan oplaadbaarheid -met een lange gebruiksduur- , maar ook aan Bluetooth connectiviteit, bewegingssensoren en technieken die zich flexibel weten te richten op de gesprekspartners. Daarbij werken de hoortoestellen ook nog eens onderling samen om zo een zo’n optimaal mogelijk resultaat te bereiken.
De populariteit van achter-het-oor gedragen toestellen is ook vergroot door dat ze steeds onopvallender zijn te dragen. Daar waar vroeger een slangetje langs het oor liep waar het geluid door heen moest, is het nu vaak mogelijk om gebruik te maken van een heel dun draadje. Dat gaat op zijn beurt naar een luidsprekertje dat zich in het oor bevindt. Dat ziet er cosmetisch fraaier uit. Zo’n luidsprekertje in het oor, geeft -net als dat voor een in het oor geldt- een hele goede geluidskwaliteit.
En daar waar vroeger hoortoestellen lelijke beige bananen waren, zien we de afgelopen decennia steeds meer achter-het-oor toestellen die fraai zijn vormgegeven. Het zijn technologische wondertjes mét een stijlvol design.
Alle merken hoortoestellen leveren zowel in-het-oor als achter-het-oor hoortoestellen. De voorbeelden in dit artikel zijn van het merk Signia, het bedrijf waar audioloog Benjamin den Heijer werkzaam voor is.
