Een nieuw grootschalig onderzoek wijst in de richting dat het dragen van hoortoestellen het risico op dementie bij slechthorendheid kan verlagen. Onderzoekers publiceerden afgelopen week de resultaten online op de website van The Lancet Public Health. De onderzoeksresultaten pleiten ervoor om bijtijds hoortoestellen te gaan dragen. Toch mag ook op grond van het nieuwe onderzoek nog niet worden geconcludeerd dat het dragen van hoortoestellen dementie daadwerkelijk kan terugdringen.
Verband slechthorendheid en cognitieve achteruitgang
Eerdere onderzoeken lieten al zien dat slechthorendheid verband houdt met cognitieve achteruitgang. Ook blijkt dat slechthorendheid een mogelijke risicofactor is voor dementie bij ouderen. Waardoor het verband tussen gehoorverlies, cognitieve achteruitgang en dementie precies wordt veroorzaakt, is nog niet duidelijk.
De deelnemers aan het onderzoek
Aan het onderzoek deden ruim 430.000 mensen mee in de leeftijd tussen de 40 en 69 jaar. Bij het onderzoek gebruikten de onderzoekers de gegevens van de Biobank in Engeland. De deelnemers werden geworven tussen 2006 en 2010.
De resultaten van het onderzoek naar dementie en slechthorendheid
De onderzoeksresultaten zijn afgelopen week gepubliceerd op de website van de Lancet Public Health. Uit het onderzoek blijkt dat slechthorende deelnemers zonder hoortoestel een vergroot risico hebben op dementie. De resultaten wijzen in de richting dat het dragen van hoortoestellen het risico op dementie zou kunnen verminderen. Door het dragen zou het risico zelfs gelijk worden aan dat van mensen met een goed gehoor. De onderzoekers vonden het positieve verband tussen het gebruik van hoortoestellen met alle oorzaken en vormen van dementie (Alzheimer, vasculaire dementie en niet aan Alzheimer gerelateerde niet vasculaire dementie).
Volgens professor Dongshan Zhu stapelt het bewijs zich op dat slechthorendheid de meest impactvolle risicofactor is om aan te pakken bij dementie op middelbare leeftijd. Ook stel de professor dat het huidige onderzoek het beste bewijs tot op heden levert dat het aanmeten van hoortoestellen een kosteneffectieve behandeling is om de potentiële impact van slechthorendheid op dementie te verminderen.
Kanttekeningen bij het onderzoek
Zelfrapportage onbetrouwbare resultaten
Of de impact van hoortoestellen daadwerkelijk zo groot is, is nog maar de vraag. Ook aan dit onderzoek zitten een aantal beperkingen. Daar zijn de auteurs zich ook van bewust. Zo geven zij zelf aan dat de gebruikte zelfrapportage onbetrouwbare resultaten kan opleveren.
Omgekeerd oorzakelijk verband
Het kan daarnaast zo zijn dat het gevonden verband tussen slechthorendheid en dementie een omgekeerd oorzakelijk verband heeft: dementie zorgt voor slechthorendheid.
Geen oorzakelijk verband tussen dragen hoortoestellen en vermindering dementie
Tussen het dragen van hoortoestellen en de vermindering van dementie is tot op heden nog geen oorzakelijk verband gevonden, ook niet met het nieuwe onderzoek. Er kunnen ook nog andere factoren een rol meespelen bij de gevonden resultaten. Zo is het aannemelijk dat mensen met dementie minder vaak hoortoestellen dragen. Ze krijgen deze hoorhulpmiddelen mogelijk minder snel aangeboden, zullen meer moeite hebben om ermee om te gaan en raken ze ook sneller kwijt. Daarnaast kan het zo zijn dat dementerenden hoortoestellen sneller afwijzen. Dat kan komen doordat hun hersenen minder makkelijk wennen aan (nieuwe) hoortoestellen. Onze hersenen moeten immers weer leren horen en verstaan met de geboden signaalbewerking. Dat proces kan, doordat de hersenen bij dementerenden minder goed werken, juist minder makkelijk verlopen. Als dementerenden in het nadeel daarbij zijn, kan ten onrechte de conclusie worden getrokken dat hoortoestellen dementie ook daadwerkelijk kunnen voorkomen. De afwijzing van het hoortoestel of het niet dragen kan immers de reden zijn dat onder hoortoesteldragers minder dementie wordt waargenomen: niet dementerende dragen ze gewoon vaker dan dementereden. Daarnaast kan het ook nog zo zijn dat mensen die hoortoestellen dragen gewoon beter op hun gezondheid letten dan slechthorenden die dat niet doen.
Dragen hoortoestellen sowieso belangrijk
Of het dragen van hoortoestellen nu wel of niet dementie weet te voorkomen, het is sowieso belangrijk wat aan slechthorendheid te doen. Het deelnemen aan gesprekken verloopt met een hoorhulpmiddel een stuk makkelijker, het voorkomt luistermoeheid, het zorgt voor betere sociale contacten en voorkomt sociale isolatie en eenzaamheid. Hierdoor neemt de kwaliteit van leven toe. Daarnaast is communiceren een van de beste geheugentrainingen en kan het ervoor zorgen dat onze hersenen actief blijven.
Bron: Association between hearing aid use and all-cause and cause-specific dementia: an analysis of the UK Biobank cohort, Fan Jiang, Phd, Shiva Raj Mishra, PhD, Nipun Shrestha, PhD, Prof Akihiko Ozaki, PhD, Prof Salim S Virani, PhD, Tess Bright, PhD. Lancet Public Health. Open AccessPublished: April 13, 2023 DOI: https://doi.org/10.1016/S2468-2667(23)00048-8
