Hoortoestellen ook effectief bij verborgen gehoorverlies

13 januari 2025
Auteur: Rene van der Wilk
Leestijd: 5 min

Mensen met een verborgen gehoorverlies (Hidden Hearing Loss) hebben baat bij hoortoestellen. Het verstaan in geroezemoes verloopt er beter mee en ook verminderen ze de vaak samengaande tinnitusklachten. Dat laat onderzoek zien van Franse onderzoekers dat gepubliceerd is in Journal of Clinical Medicine. Eerder onderzoek onder militairen die onverklaarbare luisterproblemen ondervonden, liet eveneens zien dat hoortoestellen ook dan een positief effect hebben.  Dit roept de vraag op of de huidige criteria om in aanmerking te komen voor een hoortoestel nog wel van deze tijd zijn. Zeker nu er steeds meer bewijs is dat slechthorendheid verband houdt met cognitieve achteruitgang en het ook een risicofactor is voor dementie.

| Onderzoek en wetenschap

hoortoestellen effectief bij verborgen gehoorverlies
Mensen kunnen problemen ervaren bij het verstaan in rumoer bij een zogeheten ‘verborgen gehoorverlies’. Dit terwijl ze met een hoortest (audiogram) als goedhorend worden aangemerkt.

Audiometrie slechte voorspeller voor problemen met verstaan in rumoer

Gehoorverlies wordt standaard vastgesteld aan de hand van toonaudiometrie. Hierbij krijgt de cliënt piepjes bij verschillende toonhoogtes (frequenties) aangeboden. Soms is met zo’n meting geen gehoorverlies vast te stellen, maar toch ervaren cliënten dan problemen met het verstaan. De klachten doen zich dan meestal voor in geroezemoes en lawaai, de situatie waarin slechthorenden als eerste problemen ervaren. De klachten zijn in dat geval ook niet vast te stellen met een test die het verstaan van woorden of zinnen in stilte meet. Wanneer dit zich voordoet spreken audiologen van verborgen gehoorverlies. In het Engels heet dit ‘Hidden Hearing Loss’ (HHL).

Uit eerder onderzoek onder defensie personeel is gebleken dat een gehoortest met een toonaudiogram een slechte voorspeller is voor de problemen die slechthorenden mensen ervaren met horen en verstaan in de dagelijkse praktijk. Dat blijkt dus ook te gelden voor mensen met een verborgen gehoorverlies.

Verborgen gehoorverlies

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) definieert verborgen gehoorverlies als “de aandoening waarbij een individu symptomen ervaart die vaak in verband zijn te brengen met door lawaai veroorzaakte gehoorschade, zoals moeite om te horen in lawaaiige omgevingen, en die niet detecteerbaar is met toonaudiometrie.” Bij zo’n verborgen gehoorverlies kan de functie van de synapsen zijn aangedaan (synaptopathie). Bij synaptopathie verliezen de aangetaste neuronen hun functie doordat synaptische verbindingen tussen de binnenste haarcellen en de auditieve zenuwvezels verloren zijn gegaan.

Andere oorzaken voor onverklaarbare luisterproblemen

Naast schade aan de synapsen kunnen ook stoornissen bij de verwerking van geluiden in de hersenen (neuropathie) zorgen voor onverklaarbare luisterproblemen. Bij synaptopathie wordt echter geen vervorming in spraakaudiometrie gevonden en zijn ook normale ABR-golven te zien. Bij neuropathie zijn daar wél afwijkingen te zien.
Ook kunnen er zich centraal auditieve verwerkingsproblemen voordoen. Kinderen kunnen daardoor moeite hebben bij het begrijpen van taal in lawaaiige omgeving. Daarnaast kunnen ze te maken krijgen met lees- en spellingproblemen, een korte aandachtsspanne, kunnen ze snel afgeleid zijn en hebben ze moeite met het plaatsen van geluiden in de ruimte.

Als laatste kunnen onverklaarbare luisterproblemen zich voordoen bij het toenemen van de leeftijd. Ook dan kan de standaard toonaudiometrie en spraakaudiometrie normale gehoordrempels laten zien, terwijl de cliënt al problemen ervaart in rumoer en lawaai. Ook dan is er veelal als eerste schade in de synapsen.

Spraak-in-lawaai test

Om onverklaarbare gehoorproblemen zoals verborgen gehoorverlies aan te tonen zijn spraak-in-lawaai-testen in te zetten (bijvoorbeeld de SRT-test of ACT-test). Toch is er tot op heden nog geen echt goede (niet invasieve) audiologische tests om verborgen gehoorverlies te diagnosticeren. De gebruikelijke audiologische tests die auditieve informatie verwerking in kaart brengen weten weliswaar soms de luisterproblemen die mensen ervaren met een normaal audiogram in kaart te brengen, helaas lukt dat even zo vaak niet of de resultaten zijn als klinisch niet-afwijkend te beschouwen.

Onderzoek naar effectiviteit van hoortoestellen bij verborgen gehoorverlies en tinnitus

Wetenschappers kijken vandaag de dag naar mogelijkheden om de synapsen die zorgen voor verborgen gehoorverlies te herstellen. Dat onderzoek is nog in een experimentele fase.
De Franse onderzoekers wilden daarom kijken naar de effectiviteit van hoortoestellen in omgevingen met achtergrondlawaai bij patiënten met verborgen gehoorverlies. Daarbij onderzochten ze ook het effect van hoortoestellen op de tinnitusklachten en de kwaliteit van leven.

De deelnemers

Aan het onderzoek deden veertig patiënten mee: 20 vrouwen en 20 mannen met een gemiddelde leeftijd van 53 jaar (+/-12.7). De patiënten hadden allen een goed werkend middenoor. Het gehoorverlies van twee oren was gemiddeld 18 dB en alle patiënten konden in stilte normaal verstaan. De deelnemers kregen ook maar zeer geringe versterking aangeboden via hun hoortoestellen (gemiddeld zo’n 5 dB)  en alleen boven de 1000 Hz.

Resultaten onderzoek toepassing hoortoestellen bij verborgen gehoorverlies

De patiënten droegen hun toestellen gemiddeld bijna 10 uur per dag en geen enkele patiënt stopte na 6 maanden met het dragen van hun hoortoestellen. Bij patiënten met een verborgen gehoorverlies bleken hoortoestellen het verstaan in lawaai te verbeteren (SRT verbeteringen van rond de 2 dB SNR). Ook merkten de deelnemers verbeteringen op het gebied van communicatiegemak, verstaan in achtergrondlawaai en galm. Wel nam de score ‘onaangenaamheid’ toe.
De score op de Tinnitus Handicap Inventory (THI) daalden significant: van 47 naar 28. Ook de VAS-L (Visual Analog Scale – Loudness) en de VAS-A (Visual Analog Scale – Annoyance) daalden respectievelijk van 6,6 naar 3,7 en 6,3 naar 3,2.

Conclusie

De onderzoekers concluderen dat bij patiënten met een normale hoorfunctie (audiometrie) maar wel spraak-in-ruis-problemen hebben, het verstaan in lawaai aanzienlijk verbetert met hoortoestellen. Ook blijken hoortoestellen de impact van tinnitus te verminderen.

In lijn met eerder onderzoek

De resultaten zijn in lijn met onderzoek van het Walter Reed National Military Medical Center. Zij zagen dat militairen met normale hoordrempels die tegelijkertijd duidelijk subjectieve luisterproblemen hebben, evenveel voordelen ervaren van hun hoortoestellen als slechthorende collega’s. Ook deze onderzoekers zien hoortoestellen als een goede optie voor mensen met zogeheten onverklaarbare luisterproblemen, dus ongeacht of ze gehoorverlies hebben.

Tips voor de aanpasser

De onderzoekers wijzen erop dat het van belang is bij de keuze van hoortoestel te letten op een lage eigenruis. In het onderzoek werd daarvoor de Phonak Audeo M-90 gebruikt (eigenruis minder dan 29 dB SPL). Geen enkele deelnemer ondervond hinder van de ruis en de meesten hoorde deze helemaal niet. De onderzoekers wijzen op het belang van de REM-strategie bij het aanpassen van de hoortoestellen. De Real Ear Insertion Gain (REIG) was bij de aanpassing minimaal. Deze liep tussen de 1,3 dB bij 1500 Hz tot 9,8 dB bij 6000 Hz. De versterking was dan ook lager dan bij het gebruik van hoortoestellen bij een regulier gehoorverlies.

Criteria vergoeding hoortoestel ter discussie

Cliënten die een hoortest laten afnemen krijgen nogal eens te horen dat hun gehoor nog te goed is voor een hoortoestel en dat ze over een tijdje nog maar eens moeten terugkomen. De criteria voor vergoeding van een hoortoestel zijn bij dit advies veelal leidend. Op dit moment kan een cliënt pas in aanmerking komen voor vergoeding van een hoortoestel als er aan één oor een gehoorverlies is van gemiddeld 35 dB of meer. Dit gemiddelde wordt berekend over de frequenties 1000, 2000 en 4000 Hz. Nu duidelijk is dat zelfs bij een verborgen gehoorverlies cliënten baat hebben bij het dragen van een hoortoestel én zij de toestellen ook intensief dragen, rijst de vraag of de criteria geen aanpassing behoeven.

Dat is zeker in overweging te nemen nu er steeds meer bewijs is dat slechthorendheid verband houdt met cognitieve achteruitgang en ook een risicofactor is voor dementie bij ouderen. Aan audiologen de eer om goede tests en criteria te ontwikkelen (subjectief en/of objectief) om verborgen gehoorverlies en onverklaarbare gehoorproblemen te kunnen inventariseren.

Bron: Boulet M, Veleur M, Chédeau J, Lefeuvre J, Fain G, Paul A, Alexandru M, Nevoux J. Efficacy of Hearing Aids in Patients with Hearing Difficulties in Noise: Focus on Hidden Hearing Loss. Journal of Clinical Medicine. 2025; 14(2):360. https://doi.org/10.3390/jcm14020360

Reacties (1)
  1. Waar is een goede audicien te vinden. Ik woon in blokker bij hoorn. Ik heb 5000 euro betaald bij schoonenberg en niet tevreden. Ik heb een zware tinnitus. Een muzikale hallucinatie. Hier is niets aan te doen. Ik jan nier meer ergens naar toe gaan. Ik versta niemand meer. 1 op 1 gaat nog net. Ik ben 77 jaar. En wel eenzaam door het niet meer mee kunnen doen met activiteiten. Is er een gespecialiseerde winkel voor dit probleem.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meer nieuws

Nuance Audio hoorbril dit jaar verkrijgbaar

5 februari 2025 | EssilorLuxottica heeft FDA-goedkeuring en EU-certificeringen voor de Nuance Audio hoorbril gekregen. Daarmee kan het bedrijf [...]

Plotsdoofheid kan voorspeller zijn van cardiovasculaire problemen bij 60-plusser

4 februari 2025 | Bij 60-plussers die te maken krijgen met plotsdoofheid kan het zijn dat hart- en vaatproblemen [...]

Onze oorschelpen delen evolutionaire link met kieuwen van vissen

27 januari 2025 | Wetenschappers van de Afdeling Stamcelbiologie en Regeneratieve Geneeskunde van de Universiteit van Zuid-Californië hebben een [...]

Online informatiebijeenkomst over het Cochlear Osia-systeem -6 februari 2025

25 januari 2025 | Wilt u graag meer te weten komen over hooroplossingen via beengeleiding en de mogelijkheid van [...]