Hoogte vergoeding hoortoestellen beïnvloedt bereidheid hoorproblemen aan te pakken

De hoogte van de vergoeding voor hoortoestellen beïnvloedt de bereidheid om stappen te ondernemen om hoorproblemen aan te pakken. Dat concluderen Zuid-Koreaanse onderzoekers. Voordat slechthorenden in Zuid-Korea een realistische vergoeding voor hoortoestellen kregen, zagen de onderzoekers dat slechthorendheid vaak onbehandeld bleef.
Ook in Nederland zal bij een flink deel van de slechthorenden de prijs van een hoortoestel een rol spelen bij het al niet aanschaffen ervan. Dat is te zien aan het stijgende marktaandeel van audiciensbedrijven die vooral concurreren op prijs.

Slechthorendheid een van de meest voorkomende beperkingen

Slechthorendheid is een van de meest voorkomende beperkingen. Het heeft invloed op meerdere aspecten van het leven van het individu doordat het verstaan van spraak en daarmee de communicatie slechter verloopt. Hierdoor kan het verminderde gehoor een flink effect hebben op de kwaliteit van leven. Slechthorendheid draagt bij aan cognitieve achteruitgang en het vergroot mogelijk ook de kans op dementie op oudere leeftijd (lees meer). Doordat de communicatie niet meer goed verloopt, bestaat daarnaast de kans dat slechthorenden sociale situaties gaan vermijden. Hierdoor kan de beperking bijdragen aan gevoelens van eenzaamheid en uiteindelijk zorgen voor een depressie. Slechthorendheid heeft ook invloed op ons evenwicht en kan zo tot meer valincidenten leiden.
Bij kinderen heeft slechthorendheid een negatief effect op de taalontwikkeling. Vroegtijdige onderkenning van gehoorverlies is belangrijk. Zo ook de tijdige en goede revalidatie van het gehoor. Dat kan door middel van hoortoestellen of cochleair implantaten. Dat zorgt op termijn voor verminderen van zorgkosten op andere gebieden

Kosten kunnen barrière vormen

De gemaakte kosten voor hoortoestellen kunnen een aanzienlijke barrière vormen om stappen te zetten om de hoorproblemen aan te pakken. In Amerika kosten een paar hoortoestellen zo maar 2500 dollar. Hierdoor kan driekwart van de slechthorende Amerikanen zich geen hoortoestel permitteren. Het gebrek aan verzekerde zorg voor hoortoestellen zal daar mede debet aan zijn.

Vergoeding hoortoestellen in Zuid-Korea steeds verder verhoogd

In 1997 startte de Koreaanse regering met het deels vergoeden van hoortoestellen. In eerste instantie kregen slechthorenden 200 dollar vergoed. In 2005 werd dit verhoogd naar 300 dollar en in 2015 naar 1000 dollar. De onderzoekers bekeken het effect van de verhoging van de vergoeding. Ze keken daarbij naar de trend van nieuw geregistreerde slechthorenden. Ze gebruikten daarvoor de gegevens van de Korean National Health Insurance Service. De onderzoekers keken ook naar de tijd tussen het voorschrift van de hoortoestellen en vergoeding ervan om zo zicht te krijgen op de omarming ervan.

Resultaten onderzoek

Vanaf het moment dat de vergoeding van hoortoestellen in Zuid-Korea steeg in 2015 naar 1000 dollar nam het aantal geregistreerde slechthorenden abrupt toe. Dat gold ook voor het aantal mensen dat vergoeding kreeg voor hun hoortoestellen. In de periode tussen 2004 en 2018 nam tegelijkertijd ook de tijd tussen de registratie van de slechthorendheid en de aanschaf van het hoortoestel af. Mensen gingen dus eerder over tot het dragen ervan. De onderzoekers concluderen dan ook dat de hoogte van de vergoeding voor hoortoestellen invloed heeft op de bereidheid om stappen te ondernemen om de hoorproblemen aan te pakken.

Vergoeding hoortoestellen in Nederland

In Nederland komt iedere verzekerde in aanmerking voor vergoeding van een hoortoestel. Dat gebeurt vanuit de basisverzekering. Daarvoor moet het gehoorverlies dan wel minimaal 35 decibel zijn. Slechthorenden kunnen dan 75 procent van het aankoopbedrag vergoed krijgen voor een hoortoestel dat binnen de vergoede zorg valt. Bij sommige verzekeringen moet het hoortoestel bij een gecontracteerd audiciensbedrijf worden afgenomen. De slechthorende betaalt op dit moment zelf een eigen bijdrage van 25 procent van de prijs van het aangeschafte hoortoestel. Daarnaast geldt het eigen risico. De aanschaf van een hoortoestel kan zo op de kosten van het eigen risico drukken, wanneer dit nog niet verbruikt is voor andere medische kosten.

In onderstaande rekenvoorbeeld is er van uit gegaan dat de cliënt een basiszorgverzekering heeft met een minimaal een eigen risico van 385 euro.

De eigen kosten zien er bij een hoortoestelprijs van 1000 euro dan als volgt uit:

Wanneer de cliënt een aanvullende verzekering heeft, kan de prijs lager uitpakken. Een audicien kan eenvoudig nagaan wat het voordeel daarvan is. Het eigen risico dat nog open staat moet de cliënt zelf in de gaten houden.

‘Gratis’ hoortoestellen

De afgelopen jaren is er veel reclame gemaakt voor ‘gratis’ hoortoestellen. Daarbij werd soms de stellige indruk gewekt door de adverterende audiciensbedrijven dat er voor de cliënt geen extra kosten kwamen kijken bij de aanschaf ervan. Dat is niet zo. De daarmee adverterende audiciensbedrijven nemen weliswaar vaak de eigen bijdrage voor hun rekening, maar ook dan blijft het eigen risico nog steeds gelden. Dat wordt inmiddels in de meeste reclames er duidelijk bij gezet. Ook kan het zijn dat bij oplaadbare hoortoestellen de kosten van een oplader er nog eens bijkomen.

Gezien het stijgende marktaandeel van bedrijven die adverteren met een lage prijs voor hoortoestellen, lijkt ook in Nederland de hoogte van de vergoeding voor hoortoestellen invloed te hebben op de bereidheid om stappen te ondernemen om de hoorproblemen aan te pakken. De invloed van de prijs daarop zal door de toenemende inflatie met de daarbij ook stijgende brandstofkosten mogelijk een nog belangrijkere rol gaan spelen.

Bron onderzoek: Byun, H., Kim, E.M., Kim, I. et al. The trend in adoption of hearing aids following changes in provision policy in South Korea. Sci Rep 12, 13389 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-17459-7