De Griekse grenswacht zet een geluidskanon in met een zeer hard irritant geluid om migranten te weren die de Europese Unie vanuit Turkije in willen. Hiervoor wordt een zogeheten Long Range Acoustic Device (LRAD) gebruikt. Het apparaat zendt een sterke straal met een reeks zeer luide en onaangename hoge tjirp geluiden uit. Het geluidsniveau is zo hoog dat mensen die er zich dichtbij bevinden permanente gehoorschade kunnen oplopen. De Europese Unie heeft inmiddels haar zorgen geuit over de inzet van het geluidskanon door Griekenland bij het afschrikken van migranten.
LRAD primair ontwikkeld voor lange afstandscommunicatie
De fabrikant ontwikkelde het LRAD-apparaat primair om over lange afstand te kunnen communiceren. Gesproken waarschuwingen zijn zo hoorbaar te maken voor mensen die op grote afstand bevinden. Dat kan handig zijn bij evacuaties of om demonstranten te verzoeken een gebied in de stad te verlaten. Ook wordt het op zee gebruikt. Het grootste apparaat in de serie kan een afstand van 3,5 km overbruggen.
Irritant waarschuwingsgeluid
Met het apparaat zijn ook irritante waarschuwingsgeluiden te produceren. Deze waarschuwingstoon is te gebruiken om de aandacht van mensen te trekken om ze vervolgens een gesproken boodschap te laten horen. In de praktijk wordt de LRAD echter ook gebruikt om dieren van vliegvelden, industrieterreinen, zonneparken en landbouwgebieden en dergelijke te weren. Daarvoor produceert de LRAD een luid tjirpend geluid met een frequentie van 2500 Hertz.
Verjagen demonstranten
Het apparaat in het verleden ook gebruikt om demonstranten weg te jagen. Zo is het gebruikt door de politie van Pittsburgh in Pennsylvania tegen anti-globablisten bij een demonstratie tijdens de G20 top in 2009. De luidheid wordt door omstanders vergeleken met dat van een vliegtuigmotor en kan zorgen voor hoofdpijn, paniek en ook is er een groot risico op gehoorverlies. In het filmpje hieronder is te zien dat demonstranten bij deze demonstratie hun handen op hun oren houden en weglopen van het lawaai.
Weren migranten met geluidskanon in Griekenland
De Griekse autoriteiten gebruiken de LRAD nu om migranten die de Europese Unie vanuit Turkije proberen te bereiken te weren. Het is te hopen dat het voertuig met het LRAD-apparaat erop niet te dicht bij deze mensen komt. Dan is de kans op permanente gehoorschade aanwezig.
De American Civil Liberties Union adviseert de LRAD niet meer in te zetten bij demonstraties vanwege de potentiële gezondheidsrisico’s. Er zou naar deze risico’s te weinig onderzoek zijn gedaan. Onderzoek naar de effecten op het gehoor van een dergelijk apparaat zal overigens met de kennis van het gehoor en gehoorschade waarschijnlijk door geen enkele medisch ethische commissie worden goedgekeurd. Het apparaat kan namelijk extreem hoog aantal decibellen produceren.
Decibellen LRAD
Het LRAD-apparaat kan 162 decibel halen. Een geluidsniveau van 130 decibel zit al op de gemiddelde pijndrempel van mensen. Geluiden van dit niveau en harder kunnen binnen korte tijd tot gehoorschade en tinnitus leiden. Zeker wanneer de afstand tussen de luidsprekers en omstanders klein is.
Een woordvoerder van het bedrijf verkondigde in 2013 tegenover Radio Free Europe dat het voor het gehoor weinig kwaad kan. De woordvoerder zegt: “Zoals met elke luid geluid, bedek je je oren en daarmee wordt het geluidniveau zachter. Zo is het zelfs mogelijk bij ons grootste apparaat direct ervoor te staan met je handen op je oren en loop je geen gehoorschade op en berokkent het geen schade.”
Wanneer je echter als demonstrant of migrant je handen niet goed genoeg op je oren houdt of bijtijds dit kunt doen doordat je een camera in je handen hebt, je telefoon niet snel genoeg weggestopt krijgt, of met een kind in je armen loopt, is de kans op gehoorschade aanzienlijk.
Europese Unie uit haar zorgen
De Europese Unie heeft inmiddels haar zorgen geuit over de inzet door Griekenland van het geluidskanon bij het afschrikken van migranten. Er zijn vragen gerezen of het gebruik van het apparaat niet tegen de grondrechten in gaat.
