Nieuwe regelgeving van de Food and Drug Administration (FDA) moet eraan bijdragen dat hoortoestellen in Amerika goedkoper en breder toegankelijk worden. Mensen met een mild tot matig gehoorverlies boven de leeftijd van 18 jaar kunnen door de nieuwe regelgeving hoortoestellen gewoon bij een reguliere winkel of in een webshop kopen zonder een voorschrift of bezoek aan een audicien of audioloog. Deze over-de-toonbank hoortoestellen zullen ook hun weg naar de Nederlandse markt vinden. Joost Schravendeel verantwoordelijk voor de marketing activiteiten bij Oogvoororen.nl voorziet voor deze toestellen in Nederland geen grote markt. Zeker niet zolang de hoortoestellen vanuit de basisverzekering worden vergoed en de uiteindelijke kosten voor de slechthorende daardoor relatief laag zijn.

Over-de-toonbank hoortoestellen
Over-de-toonbank hoortoestellen zijn een nieuwe categorie hoortoestellen in Amerika die zonder tussenkomst van een audicien of audioloog aangeschaft kunnen worden. Dat kan zijn via een webshop of reguliere winkel. Ze zijn bedoeld voor beginnende slechthorenden met een mild tot matig gehoorverlies. Slechthorenden met een groter gehoorverlies en kinderen onder de 18 jaar doorlopen het reguliere traject via de KNO-arts en/of audioloog en audicien. De instelmogelijkheden en techniek van over-de-toonbank hoortoestellen zullen een stuk beperkter zijn. Omdat de regelgeving pas is ingegaan, zijn er nog nauwelijks over-de-toonbank hoortoestellen op de markt. De verwachting is dat zowel hoortoestelfabrikanten als producenten van reguliere oortjes tot deze markt toetreden.
Hoortoestellen in Amerika veelal niet vergoed
In Amerika vallen hoortoestellen slechts bij enkele verzekeraars onder dekking van de zorgverzekering. Ook Medicare vergoed ze niet. Medicare is het sociale verzekeringsprogramma vanuit de Amerikaanse federale overheid voor mensen die 65 jaar of ouder zijn en jonge mensen met een handicap. Vanuit het hulpverleningsprogramma Medicaid worden hoortoestellen slechts maar in de helft van de staten vergoed. Medicaid zorgt voor gezondheidsverzekeringen voor mensen met een laag inkomen en vermogen.
Prijs hoortoestellen in Amerika in verhouding met Nederland hoog
In Amerika betalen mensen zo’n 4000 dollar uit eigen zak voor twee hoortoestellen. Afhankelijk van het merk en type en ook waar een hoortoestel wordt aangeschaft, loopt de prijs uiteen tussen de 1500 en 6500 euro per paar. Over-de-toonbank hoortoestellen waarvan de prijs een stuk lager zal liggen, maakt de toegankelijkheid van deze hoorhulpmiddelen groter.
Situatie in Nederland
In Nederland heeft iedere verzekerde recht op vergoeding van een hoortoestel vanuit de basisverzekering. Slechthorenden kunnen dan 75 procent van het aankoopbedrag vergoed krijgen voor een geselecteerd aantal merken en type hoortoestellen. De slechthorende betaalt vervolgens zelf een eigen bijdrage van 25 procent van de prijs van het aangeschafte hoortoestel. Daarnaast geldt ook het eigen risico. De aanschaf van een hoortoestel kan op de kosten van het eigen risico drukken, wanneer dit nog niet verbruikt is voor andere medische kosten. De uiteindelijke kosten voor hoortoestellen die binnen de vergoede zorg vallen en tezamen bijvoorbeeld 1000 euro kosten, maakt dat de verzekerde uiteindelijk 635 euro betaald. Is het eigen risico al volledig opgesoupeerd dan vallen de kosten 385 euro lager uit. De kosten bedragen dan slechts 250 euro voor twee hoortoestellen, die zeer nauwkeurig zijn af te stellen en veelal ook de beschikking hebben over de mogelijkheid om er mee te telefoneren en naar het geluid van de tv te luisteren. Daarnaast krijgen ze voor dat geld gedurende vijf jaar ook nog eens service van het audiciensbedrijf waar ze deze toestellen hebben aangeschaft.
Slechthorenden die zelf een van de betere nieuwere hoortoestellen uit de private markt aanschaffen, krijgen daar veelal niet of moeilijk vergoeding voor. Zij kunnen deze wel als zorgkosten aftrekken bij hun belastingaangifte.
Nieuwe categorie hoortoestellen ook in Nederland
De nieuwe categorie over-de-toonbank hoortoestellen zullen op termijn vast en zeker ook in Nederland verkrijgbaar zijn. De verwachting is dat ook hoortoestelfabrikanten toestellen voor deze markt zullen uitbrengen. Een voorbeeld daarvan zijn de Jabra Enhance Plus oortjes uit de koker van hoortoestelfabrikant GN ReSound. Deze zijn in Nederland nog niet op de markt. De verwachting is dat deze in eerste instantie via audiciens verkocht gaan worden. Ook hebben Apple Airpod oortjes al de mogelijkheid om ondersteuning bij het horen te geven. Voordeel van de reguliere oortjes is dat voor beginnende consumenten de geluidskwaliteit door de grotere luidsprekers een stuk beter is. Dat gaat wel ten koste van de batterijduur. De batterij bij hoortoestellen gaat veel langer mee.
Joost Schravendeel: “Zolang de hoortoestellen nog vanuit de basisverzekering vergoed worden en de prijzen in Nederland zo enorm laag blijven, voorzie ik geen grote markt voor deze over-de-toonbank hoortoestellen.”

Verwachte markt van over-de-toonbank hoortoestellen in de Nederland
We vroegen aan Joost Schravendeel (links op de foto) verantwoordelijk voor alle marketing activiteiten bij Oogvoororen.nl of hij markt ziet voor deze nieuwe categorie hoorhulpmiddelen in Nederland. Joost Schravendeel: “Zolang de hoortoestellen nog vanuit de basisverzekering vergoed worden en de prijzen in Nederland zo enorm laag blijven, voorzie ik geen grote markt voor deze over-de-toonbank hoortoestellen. Of dit soort hoortoestellen snel in Nederland beschikbaar zullen komen vraag ik me dan ook af. Immers een nieuw product lanceren is erg duur. Daarnaast zal het aantal slechthorenden dat zonder vergoeding hoortoestellen aanschaft in dit lagere segment erg klein zijn, zeker omdat het uiteindelijke bedrag dat de slechthorende op dit moment zelf moet betalen in de meeste gevallen erg laag is. Maar als de hoortoestellen ooit uit de basisverzekering verdwijnen kan het hard gaan.”
Schravendeel vervolgt: “In Nederland zijn al eerder hoorhulpmiddelen verkrijgbaar geweest. Denk aan de Starkey AMP en de Exsilent Qleaf Lite. Die zijn niet voor niets weer verdwenen. Als ze al op de Nederlandse markt komen dan zullen ze ongetwijfeld ook via audiciens verkocht gaan worden. Maar ik verwacht dat deze toestellen juist via eigen webshops en platforms zoals Bol.com, Amazon, de Coolblues en MediaMarkten van deze wereld te koop worden aangeboden. Het is tenslotte ‘over the counter’: de audicien is niet nodig voor de aanschaf.”
Nieuwe regelgeving in Amerika liet lang op zich wachten
Het heeft een flinke tijd geduurd voordat de nieuwe regelgeving in Amerika er uiteindelijk er was. Al in 2017 tekende voormalig president Trump een wet die de zogenaamde ‘over-de-toonbank-hoortoestellen’ mogelijk zouden maken. Voor het uitstel voor nieuwe regelgeving waren volgens de FDA meerdere redenen. Zo moest de FDA rekening houden met de periode waarin vanuit de samenleving commentaar op de voorgenomen nieuwe regelgeving moest kunnen worden gegeven. Daarnaast waren er zorgen vanuit verschillende hoorbranche-organisaties over de voorgenomen veranderingen. Deze organisaties vonden dat dat bij het traject van de aanschaf van een hoortoestel de ondersteuning van een hoorzorgprofessional nodig zou zijn. Een van de redenen daarvoor is dat er meer aan de hand kan zijn bij slechthorendheid dan problemen met de werking van het oor zelf.
De Corona-pandemie zorgde voor verdere vertraging. President Biden tekende in juli vorig jaar nog een uitvoeringsbesluit waarmee de totstandkoming van de regelgeving mede werd versneld.
Bezwaren tegen regelgeving over-de-toonbank-hoortoestellen
Ondanks dat de American Speech-Language-Hearing Association (ASHA) de positieve kant in zag van het rapport waarin de organisatie met meerdere andere betrokkenen consensus hadden bereikt, wilde de organisatie een aantal veranderingen doorgevoerd zien om consumenten beter te beschermen en hun veiligheid te borgen. De organisatie kwam met aanbevelingen voor onder meer de maximale versterking, het uiteindelijke volume en begrenzing aan de ingang en volumeregeling van de hoortoestellen. Ook riep de organisatie op om de aanpassing van oorstukjes te beperken tot standaard oordopjes (domes) om zo schade aan het gehoor door het maken van afdrukken te beperken. Daarnaast riep ASHA onder meer op om vragen toe te voegen waarmee het voor de slechthorende sneller duidelijk zou zijn of hij/zij voor een dergelijk hoortoestel in aanmerking komt. Een deel van de aanbevelingen van ASHA zijn meegenomen in de uiteindelijke regelgeving.
Limiet aan output en grens aan inbrengdiepte in oor
Uiteindelijk is de output limiet van de over-de-toonbank hoortoestellen op 111 dB SPL vastgesteld en op 117 dB SPL als het toestel is voorzien van input-compressie én de hoortoestellen beschikken over een volumeregelaar. Ook is de inbrengdiepte in het oor van de toestellen duidelijker gedefinieerd (groter dan 10 mm van het trommelvlies).
ASHA schaart zich achter nieuwe categorie over-de-toonbank hoortoestellen
In augustus liet de directeur van ASHA weten achter de nieuwe categorie over-de-toonbank hoortoestellen te staan waarmee de beschikbaarheid en toegankelijkheid van hoortoestellen voor veel Amerikanen toeneemt. Wel vindt de organisatie dat het publiek ervan doordrongen moet zijn dat deze toestellen alleen bedoeld zijn voor volwassenen met een mild tot matig gehoorverlies. Ook raadt de organisatie aan een hoortest door een gecertificeerde audioloog te doen voordat er ook maar iets wordt aangeschaft.
Bij zwaar gehoorverlies en ernstig gehoorverlies hebben mensen niet veel keus: eigen bijdrage (25 procent) betalen voor aanschaf van hoortoestellen (75 procent vergoeding bij rond 2000 euro) of Gratis ci (25.000 eenmalig en 8000 euro spraakprossocor . daar vind ik erg bizar.