Gehoorschade komt onder bouwvakkers veel voor: één op de vijf werknemers in de bouw merkt dat hij minder goed hoort en bij 13 procent ervan is lawaaislechthorendheid vastgesteld. Dit blijkt uit de cijfers van het kennis- en adviescentrum Volandis, gepubliceerd door de inspectie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Deze inspectie gaat daarom eind dit jaar intensief controleren op te hoge geluidsniveaus op bouwplaatsen. Is er lawaai van 85 dBA of hoger en er wordt geen gehoorbescherming gedragen dan wordt er een boeterapport opgemaakt.
Gehoorschade in bouwnijverheid bekend probleem
Dat gehoorschade in de bouw een veelvoorkomende probleem is, blijkt ook uit de cijfers van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCVB). In 2014 werden door 2490 meldingen gedaan van gehoorschade, 2147 meldingen (86%) waren afkomstig uit de sector bouwnijverheid.
Gehoorschade is een onomkeerbaar probleem
Bij gehoorschade door lawaai gaan hele fijne haarcellen in het slakkenhuis stuk. Wanneer deze haarcellen kapot zijn, kunnen deze zich uiteindelijk niet meer herstellen. Gehoorschade is daardoor een onomkeerbaar probleem. Lawaaidoofheid of lawaaislechthorendheid doet zich altijd als eerste in de hoge tonen voor. Het vervelende is nu dat in het hoge tonengebied ook de medeklinkers zitten die voor 95% van belang zijn voor het verstaan van spraak.
Conflicten van plichten
Gehoorschade op de bouwplaats kan gevaarlijk zijn. Immers waarschuwingen van anderen en waarschuwingssignalen kunnen daardoor niet meer (goed) hoorbaar zijn. Tegelijkertijd geeft het dragen van gehoorbeschermers dezelfde problemen. Aan de ene kant hebben werknemers de plicht om gehoorbeschermers te dragen (boven de 85 dBA), aan de andere kant is het voor hun veiligheid van belang om waarschuwingen en waarschuwingssignalen te horen. Dit wordt ook wel ‘conflicten van plichten’ genoemd. Ook in de industrie doen zich soortgelijke conflicten voor.
Daarnaast belemmeren gehoorbeschermers ook de communicatie met collega’s en is de muziek van een radio niet meer hoorbaar. Voor dat laatste zijn weliswaar gehoorkappen beschikbaar met ingebouwde radio, maar waarschuwingen van buiten af zijn dan nog lastiger hoorbaar.
Lawaai aan de bron aanpakken in bouw lastig
Veel bouwvakkers (40%) klagen over lawaaioverlast in de bouw. Terwijl het In de industrie vaak goed mogelijk het lawaai aan de bron aan te pakken door bijvoorbeeld apparatuur en machines die lawaai produceren te isoleren, is dat in de bouw veel lastiger.
Bouwvakkers onvoldoende bewust eigen gedrag
Dat het werken in lawaai zonder gehoorbeschermers tot permanente gehoorschade kan leiden, daar zijn nog niet alle werknemers zich voldoende van bewust. 80 decibel lijkt ook niet zo heel erg hard en kan ook niet zo heel veel kwaad als je er maar niet dagelijks gedurende vele uren en jaren achtereen aan wordt blootgesteld. Dan levert het namelijk met zeer grote zekerheid gehoorschade op. Vooral bij kleine klussen laten werknemers gehoorbeschermers vaak achterwege. Het is immers maar voor even dat ze in lawaai werkzaam zijn. Wat vergeten wordt is dat er zich wel een stapeleffect voordoet van lawaai over de tijd.
