Onderzoek FNV mogelijk niet representatief
FNV-spoor roept in een brief de NS op om direct maatregelen te nemen om gehoorschade bij treinmachinisten te voorkomen. De vakbond vindt dat NS Reizigers de gezondheidsklachten van machinisten niet serieus neemt. Metingen die zijn uitgevoerd door de Nederlandse Arbeidsinspectie gaven echter geen aanleiding tot zorgen. Het niveau in de trein komt weliswaar boven de 70 dBA uit maar niet boven de 80 dBA. Dat is de grens waarbij verondersteld wordt dat schade bij dagelijkse blootstelling na enkele jaren kan ontstaan. Uit het onderzoek van de FNV zou moeten blijken dat gehoorschade veel voorkomt onder machinisten en ook zouden klachten over tinnitus veel voorkomen. De vraag is of de steekproef va het FNV-onderzoek wel representatief is. Helaas wil de FNV geen aanvullende informatie verstrekken over het onderzoek. De FNV vindt verder dat de wettelijke limieten niet voldoende beschermen wanneer er sprake is van wisselende geluidsniveaus of wanneer werknemers tot een gevoelige risicogroep behoren. Daarmee heeft de FNV mogelijk een punt.
Geënquêteerden treinmachinisten en onderzoeksresultaten
In 2022 heeft de FNV onder machinisten een vragenlijst verspreid. Deze is door bijna 700 bij de FNV aangesloten machinisten ingevuld. 449 respondenten vulde de vragenlijst helemaal in. Volgens de FNV blijkt daaruit onder meer dat gehoorschade bij machinisten veel voorkomt. Van 449 machinisten heeft 115 daarvan een zogeheten lawaai-dip. 58 machinisten is gewaarschuwd voor afkeuring vanwege gehoorschade. Van de geënquêteerde machinisten geeft 72% aan dat geluidshinder hun concentratie op negatieve wijze beïnvloedt. 131 machinisten geeft aan gehoorbeschermers te dragen.
Onderzoek naar gehoorschade treinmachinisten mogelijk niet representatief
De NS blijkt zo’n 3500 machinisten in dienst te hebben. De vraag is of de FNV steekproef representatief is. Allereerst kan het zo zijn dat bij de FNV aangesloten machinisten ouder zijn dan gemiddeld. Als dat zo is kan hun gehoorschade ook eerder in hun werkzame leven zijn ontstaan. Dat kan in de tijd dat treinen veel minder goed geïsoleerd waren of tijdens andere werkzaamheden (binnen of buiten de NS). Een aanstellingskeuring waarbij een gehoortest is afgenomen en vervolgmetingen, kunnen daar meer inzicht in geven.
Daarnaast kan het zijn dat machinisten die problemen met hun gehoor ervaren eerder bereidt waren de vragenlijst in te vullen dan machinisten zónder gehoorproblemen.
FNV geeft ook aan dat uit hun onderzoek blijkt dat 58 machinisten (13%) de waarschuwing hebben gekregen dat ze vanwege gehoorschade afgekeurd zouden worden. Daarachter schrijft de FNV: “Dit zijn hoge cijfers. Ter vergelijking de Gezondheidsmonitor van de GGD 2020. Slechts 3,5% van de personen in de leeftijd van 18 tot 65 jaar heeft een beperking in het horen.” Hierbij doet de vraag zich voor wat de leeftijd van deze 58 machinisten is en wat de spreiding in hun leeftijd is. Mogelijk is ook deze groep ouder en is er tegelijkertijd naast gehoorschade ook sprake van leeftijdsgerelateerd gehoorverlies, ook wel ouderdomsslechthorendheid genaamd. De gehoorschade zelf kan dan, hoe en wanneer deze ook is ontstaan, dan een bijkomende maar niet alles bepalende rol spelen. Of de cijfers van het FNV onderzoek en de Gezondheidsmonitor te vergelijken zijn, is niet duidelijk.
Geënquêteerden machinisten geven aan tinnitus en concentratieproblemen te ervaren
Bijna de helft van de geënquêteerden machinisten heeft na een treinrit regelmatig een piep of ruis in het oor. 45% van hen denkt dat de tinnitusklachten door het werk komt. Nu blijken mensen die al gehoorschade en tinnitus hebben, regelmatig aan te geven dat hun tinnitus na blootstelling aan geluid toeneemt. Dat wordt ook wel reactieve tinnitus genoemd. Dat kan ook bij de machinisten een rol spelen, zeker als de steekproef niet representatief is.
FNV wil geen aanvullende informatie verstrekken
HOorzaken heeft bij de FNV meerdere vragen over de steekproef en betrouwbaarheid van de onderzoeksresultaten van de enquête gesteld. Helaas geeft een bestuurder van FNV aan dat hij niks wil toevoegen aan de eerder verspreide communicatie.
(tekst gaat verder onder video)
FNV: wettelijke limieten beschermen machinisten NS onvoldoende
Metingen die zijn uitgevoerd naar aanleiding van de enquête door de Nederlandse Arbeidsinspectie gaven geen aanleiding tot zorgen bij de inspectie. Het niveau in de trein komt weliswaar boven de 70 dBA uit maar niet boven de 80 dBA. Dat is de grens waarbij verondersteld wordt dat schade bij dagelijkse blootstelling na enkele jaren kan ontstaan en waarbij het dragen van gehoorbeschermers belangrijk is.
Door de FNV uitgevoerde literatuuronderzoek laat zien dat het mogelijk is dat geluid ook onder de 80 decibel gehoorschade veroorzaakt. Volgens de FNV beschermen de wettelijke limieten niet wanneer er sprake is van onregelmatig geluid of wanneer je tot een bijzonder gevoelige risicogroep behoort. Dat geluiden al vanaf 75 dBA bij langdurige blootstelling (dagelijks en jaren) mogelijk tot gehoorschade kan leiden is bekend.
Ook is er al langer kritiek op de wegingsfactor die gebruikt wordt bij geluidsmetingen (de A-factor). Deze wegingsfactor, die rekening houdt met de gevoeligheid van ons gehoor, onderschat het schadelijke effect van sommige soorten geluid. Geluiden die echter wél slechthorendheid tot gevolg kunnen hebben.
Korte pieken zoals afkomstig van rammelende flessen, een luid klinkende bel, geluid van een luchtcompressor en het geluid van metaal op metaal worden met de A-weging onderschat. De meting blijkt drie tekortkomingen te hebben: hoge treble-geluiden zijn schadelijker dan lage-bass geluiden, terwijl deze een even groot gewicht krijgen. Ten tweede worden korte lawaaipieken systematisch tot lagere waarden bijgesteld, terwijl juist deze flink schadelijk zijn voor het gehoor.
Ook blijken geluiden die van voor komen een gelijke weging te krijgen als geluiden vanuit andere richtingen. Dit terwijl ons gehoor voor geluiden van voor juist gevoeliger is. Op het gebied van de geluidsmetingen heeft de FNV dan ook een goed punt.
In de brief van FNV aan de NS zijn verwijzingen naar onderzoeken te vinden waaruit de organisatie concludeert dat de gezondheidsklachten van machinisten niet voortvarend genoeg worden opgepakt door de NS.
Aanhangig maken bij Nederlandse Arbeidsinspectie
Uit de brief blijkt dat de FNV plannen heeft hun bevindingen aanhangig te maken bij de Nederlandse Arbeidsinspectie als zij met de NS er niet uitkomen. De vakbond stelt daarbij een aantal voorwaarden aan de NS.
Het is te hopen dat de FNV bij Nederlandse Arbeidsinspectie wél kan aantonen dat het uitgevoerde vragenlijstonderzoek onder hun leden naar gehoorschade bij treinmachinisten representatief is en de conclusies deugen.
Bron: website FNV
