Tandartsen en ook andere tandheelkundige professionals lopen risico op gehoorschade door het frequente en langdurige gebruik van boren, turbines en afzuigsystemen. Dat blijkt uit onderzoek van Joost Vagevuur en dr. Henk Brand van het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA). De apparaten die tandartsen gebruiken zorgen vaak voor geluidsniveaus boven de 85 dB (SPL). De instrumenten kunnen op lange termijn zorgen voor lawaaislechthorendheid. Dat tandheelkundige professionals last hebben van gehoorverlies, merken ze zelf ook op. Aandacht voor preventie is ook bij deze beroepsgroep nodig.
| Gehoorschade
Beoordeling gehoor tandheelkundig personeel
Voor het onderzoek waarvan de resultaten zijn te lezen in het British Dental Journal, bekeken de onderzoekers 452 publicaties. Daarvan voldeden 28 studies aan de criteria van de onderzoekers om ze mee te kunnen nemen in hun studie. Deze 28 onderzoeken maakten gebruik van zowel objectieve metingen, zoals het toonaudiogram (piepjestest) als subjectieve beoordelingen. Denk daarbij aan vragenlijsten. Sommige studies gebruikten ook controlegroepen om het gehoor van tandartsen te vergelijken met personen die niet werkten met tandartsinstrumentaria.
Resultaten onderzoek naar gehoorschade bij tandartsen
De resultaten van de onderzoeken waarbij het toonaudiogram werd gemeten laten zien dat tandartsen vooral gehoorverlies oplopen bij frequenties tussen de 4000 en 6000 Hz. Dat is het toonhoogtegebied waar lawaaischade zich veelal voordoet. Lawaaislechthorendheid zorgt in dat toonhoogtegebied in eerste instantie voor een zogeheten lawaaidip in het audiogram.
Van de betrokken onderzoeken waarbij gebruik werd gemaakt van een controlegroep, liet 67 procent zien dat tandheelkundige professionals significant meer gehoorverlies hadden dan personen die niet waren blootgesteld aan het lawaai van boren, turbines en afzuigapparatuur.
De subjectieve beoordelingen door tandheelkundigen ondersteunen deze bevindingen. Ze gaven aan dat hun gehoor merkbaar achteruit is gegaan.
Tandheeldkundig professionals verhoogd risico op lawaaislechthorendheid
De bevindingen laten zien dat tandartsen en tandheelkundige professionals een verhoogd risico hebben op lawaaislechthorendheid. De bevindingen van de Amsterdamse onderzoekers laten de noodzaak zien voor meer preventieve maatregelen. Denk daarbij aan voorlichting, gehoorbescherming en regelmatige gehoorscreening. Dat kan er ook voor zorgen dat ze geen last van tinnitus krijgen. Dat is immers een veelvoorkomend symptoom bij slechthorendheid.
Verschil tussen gehoorschade tandartsen aan linker- en rechteroor
Een eerdere overzichtsstudie liet een verschil zien van het gehoorverlies in het linker- en rechteroor. Dat vonden de onderzoekers in 71% van de studies. Het linkeroor bleek meer aangetast bij zowel tandartsen als tandartsassistenten door de nabijheid van de apparatuur die het lawaai produceert.
Bronnen:
Vagevuur, J., Brand, H. Occupational noise-induced hearing loss among dental personnel: a scoping review. British Dental Journal (2024). https://doi.org/10.1038/s41415-024-7613-3
J C Hartland, G Tejada, E J Riedel, A H-L Chen, O Mascarenhas, J Kroon, Systematic review of hearing loss in dental professionals, Occupational Medicine, Volume 73, Issue 7, October 2023, Pages 391–397, https://doi.org/10.1093/occmed/kqad084