De verkoop van gehoorbeschermers is het afgelopen halfjaar sterk gestegen. Dat schrijft journalist Sebastaan Quekel in het Algemeen Dagblad (AD) van vandaag. Het taboe om gehoorbeschermers te dragen lijkt daarmee doorbroken. Dat is een positieve ontwikkeling. Immers te vaak in harde muziek en lawaai bivakkeren zorgt voor gehoorschade.
Schade aan het gehoor kan in sommige gevallen tot blijvende tinnitus leiden. Het merendeel van de mensen met tinnitus waardeert de kwaliteit van hun leven als goed tot uitstekend. De te grote nadruk bij het dragen van gehoorbeschermers op het voorkomen van tinnitus, kan de zorgen en angst ervoor en daarmee ook de klachten doen toenemen.
Dragen van gehoorbeschermers steeds meer de norm
Eerder meldde Omroep Brabant al dat audiciens door het aankomende carnaval het ontzettend druk hebben met klanten die oordoppen en op maat gemaakte gehoorbeschermers willen. Nu maakt een zwaluw natuurlijk nog geen zomer. Sebastiaan Quekel van het AD is daarom nagegaan of de verkoop van gehoorbeschermers ook een landelijke trend is. Dat blijkt zo te zijn. In het afgelopen half jaar is volgens het onderzoeksbureau Nielsen IQ de totale verkoop ruim 1,5 keer zo hoog als in dezelfde periode in 2019. Ook Dennis Havermans, directeur bij Beter Horen bevestigt tegenover het AD deze trend. Gehoorbescherming in de leeftijdscategorie 20-35 jaar blijkt volgens Havermans steeds meer ‘de norm’ te worden.
Veel aandacht in de media voor tinnitus
Het afgelopen jaar is er veel aandacht besteed in de media aan tinnitus. Quekel van het AD schreef daar een flink aantal artikelen over en zette daarmee tinnitus nog sterker op de kaart. Ook Arjen Lubach besteedde naar aanleiding van het advies van de Gezondheidsraad daar in zijn tv programma aandacht aan. Deze media aandacht heeft vast en zeker bijgedragen aan de toename van de verkoop van gehoorbeschermers. Tegelijkertijd is het belangrijk te realiseren dat tinnitus een normaal verschijnsel is. Een symptoom dat natuurlijk beter kan worden voorkomen als dat mogelijk is, maar tegelijkertijd dat in de meeste gevallen geen onoverkomelijk probleem vormt. Nu lijkt de boodschap: Pas op! Als je geen gehoorbeschermers draagt, krijg je blijvende tinnitus.
Waarschuwingen voor tinnitus maken het tot groot gevaar
Gehoorbeschermers worden gedragen om het gehoor te beschermen tegen gehoorschade. Het dragen ervan is aan te raden omdat we steeds ouder en dus steeds langer met ons gevoelige gehoororgaan moeten doen. Ons gehoor slijt namelijk niet alleen door blootstelling aan harde muziek en lawaai, ook door de leeftijd, gebruik medicatie, roken en blootstelling aan voor het oor giftige stoffen zorgen voor een verminderde werking. Dat telt bij elkaar op.
Door alle aandacht en alle waarschuwingen die de afgelopen jaren zijn gedaan voor tinnitus, lijkt dat tinnitus een groot gevaar in zich draagt. Dat kan ervoor zorgen dat bij mensen bij een tijdelijke piep zich zorgen gaan maken en angstig worden. Juist dat kan de tinnitus tot probleem maken.
Tinnitus is een normaal verschijnsel
Tinnitus heeft in het merendeel van gevallen zijn oorzaak in een verminderd gehoor. Slechthorendheid kan ontstaan met het toenemen van de leeftijd, maar kan ook aangeboren zijn of door erfelijkheid op latere leeftijd zich openbaren. Daarnaast zijn er tal van andere lichamelijke en ook psychische oorzaken van tinnitus. Tinnitus is dan ook veelvoorkomend en net als pijn een ‘normaal’ verschijnsel. Dat het normaal is, blijkt uit onderzoek van neuropsycholoog Olav Wagenaar: naar schatting zijn er 1 miljoen volwassenen in Nederland met tinnitus die het permanent horen. Van deze 1 miljoen geeft 84% aan dat hun hun gezondheid, welbevinden en kwaliteit van leven goed tot uitstekend is.
Naar schatting wordt slechts een klein deel (minder dan 2%) echt ziek van hun chronische tinnitus.
Tinnitus meestal tijdelijk
Ook na een avondje stappen kunnen we tinnitus in de vorm van een ruis of piep waarnemen. Vaak gaat dat samen met een dof gevoel in ons gehoor. Dat gaat meestal weer na een dag (of soms twee) weer weg. Onderzoek laat zien dat het tijdelijke gehoorverlies slechts tijdelijk is en niet voor permanente gehoorschade zorgt (ook niet voor een zogeheten verborgen gehoorverlies). Dat geldt ook voor de ruis of piep: ook die is in het merendeel van de gevallen tijdelijk. Natuurlijk is het beter deze piep of het doffe gevoel te voorkomen. Dat kan door het dragen van gehoorbeschermers. Je zal maar net behoren tot de groep met gevoelige oren die wél snel gehoorschade oploopt.
Advies gezondheidsraad
In december van het afgelopen jaar adviseerde de gezondheidsraad het maximale volume van versterkte muziek bij 100 dBA neer te leggen. Nu is dat in Nederland nog 103 dBA. Het advies voor de grens van 100 dBA voor muziek deed de raad op grond van het voorzorgsbeginsel. Dit omdat er tot op heden nog onvoldoende hard wetenschappelijk bewijs is dat bezoeken aan festivals, concerten en dancings zorgt voor gehoorschade. Wel staat vast dat gehoorschade wordt veroorzaakt door een opteleffect van de diverse situaties met hard lawaai en luide muziek gedurende ons leven. Vanuit het ‘better safe than sorry’ principe adviseert de Gezondheidsraad bij het verlaagde geluidsniveau van 100 dBA alsnog gehoorbescherming te dragen.
Gehoorschade door lawaai en muziek
Schade aan het gehoor ontstaat meestal geleidelijk aan, zonder dat we daar erg in hebben.
Gehoorschade kan ontstaan door dagelijkse blootstelling aan lawaai op het werk, maar ook door het veelvuldig bezoeken van festivals, concerten en dancings. Dan treedt er een stapeleffect op. Wanneer iemand zijn bezoeken aan festivals en concerten beperkt tot enkele keren per jaar zal het risico op gehoorschade zeer gering zijn. Op die plekken houden geluidstechnici het geluidsniveau ook goed in de gaten. Anders is dat bij lokale evenementen. Daar schettert de muziek met regelmaat met hoge geluidsniveaus ongecontroleerd uit de luidsprekers. Zeker als bezoekers dan vlak bij de luidsprekers staan kan dat tot directe gehoorschade leiden. Dat geldt ook wanneer iemand tijdens het carnaval hard in je oor toetert.