Duitse onderzoekers zien voordelen van de inzet van een fluoroscopisch beeldvormingssysteem bij het implanteren van een cochleair implantaat bij patiënten met een lastige anatomie of medische voorgeschiedenis. Voor de studie hebben de onderzoekers de Siemens Advanced Radar Target Identification System (ARTIS) Pheno ingezet. Een beeldvormingssysteem dat voornamelijk gebruikt wordt door cardiologen, neurochirurgen en traumachirurgen. Doel van de inzet van het apparaat was om de positie van het implantaat nauwkeurig te kunnen visualiseren tijdens en na de chirurgische ingreep. De onderzoekers publiceerden hun resultaten in ‘European Archives of Oto-Rhino-Laryngology’. Ze concluderen dat de aanpak leidt tot positieve chirurgische resultaten. De beoordeling van de positie van het implantaat in real-time tijdens de operatie leidt volgens hen tot meer tevredenheid bij zowel patiënten als chirurgen. Deze aanpak kan volgens de onderzoekers bijdragen aan de kwaliteit van de chirurgie bij de plaatsing van cochleair implantaten. De conclusies zijn in lijn met eerdere onderzoeken op dit gebied.
| Wetenschap
Lastige anatomie of medische voorgeschiedenis
Sommige patiënten die in aanmerking komen voor een cochleair implantaat hebben eerder een of meerdere ooroperaties ondergaan. Daardoor kunnen de anatomische structuren veranderd zijn. Ook kan het zich voordoen dat de anatomie van het gehoororgaan het sowieso lastiger maakt om een implantaat te plaatsen. Daarnaast is het belangrijk om de structuren van het gehoororgaan zo veel als mogelijk tijdens de operatie intact te laten en geen schade eraan te veroorzaken. De onderzoekers geven daarnaast aan dat de inzet van robotchirurgie en andere technieken bij cochleaire implantatie tot een vermindering van het aantal specialisten kan leiden en dat dan beeldvormende technieken ondersteuning kunnen geven.
Correcte en volledige plaatsing
De doelstelling bij het plaatsen van een cochleair implantaat is niet alleen erop gericht om een implantaat te plaatsen, maar ook om het correct en volledig op zijn plek te krijgen. De hoek waaronder het wordt ingebracht en vooral ook de lengte van de elektrode spelen een belangrijke rol bij de chirurgie. Daarbij kan een radioloog nuttig advies geven, vooral als het gaat om het bepalen van de insertiehoek, zo stellen de onderzoekers.
Samenwerking afdelingen KNO en radiologie
Voor het onderzoek werkten Duitse onderzoekers van de afdeling KNO en de afdeling radiologie van het ziekenhuis van het Bundeswehr Ziekenhuis in Koblenz en Ulm, samen met de afdeling KNO van het Johannes Gutenberg Universitair Medisch Centrum in Mainz. De onderzoekers wilden nagaan of de inzet van geavanceerde radiologie-apparatuur (fluoroscopische beeldvorming) tijdens de plaatsing van een cochleair implantaat meerwaarde heeft.
Realtime visualiseren positie implantaat
De onderzoekers zetten het ARTIS Pheno systeem van Siemens in bij de operatie van zes patiënten. Met het systeem konden ze de positie van het implantaat nauwkeurig en realtime visualiseren, zowel tijdens als na de chirurgische ingreep. Bij de operatie werkten de chirurgen samen met de afdeling neuro-radiologie. De fluoroscopische beeldvorming stelde de chirurgen in staat om de positie van het implantaat direct te beoordelen en ze konden gelijk zien dat de elektrode goed en volledig was ingebracht. Dit terwijl de patiënt nog onder narcose was.
Fluoroscopie
Bij fluoroscopie wordt röntgenstraling gebruikt om continue bewegende beelden te maken van de binnenste delen van het lichaam. Het levert dus een röntgenfilm op in tegenstelling tot röntgenfoto’s die statische beelden geven. Artsen gebruiken het voor diagnostische doeleinden maar ook tijdens bepaalde behandelingen en ingrepen. Met fluoroscopie kunnen ze verschillende lichaamssystemen real-time bekijken. Denk daarbij aan het spijsverteringsstelsel, het hart en de bloedvaten. Het stelt artsen in staat om ingrepen zoals chirurgie of het plaatsen van stents uit te voeren terwijl ze er beeld bij hebben. Deze realtime beeldvorming blijkt ook bij de chirurgie van een cochleair implantaat in specifieke gevallen meerwaarde te hebben.
Fluoroscopie positieve bijdrage bij plaatsing cochleair implantaat
De onderzoekers geven aan dat de inzet van het beeldvormende ARTIS Pheno systeem tijdens de chirurgie van een cochleair implantaat positieve resultaten geeft. De realtime beoordeling van de positie van het implantaat tijdens de operatie leidt volgens hen tot meer tevredenheid bij zowel patiënten als chirurgen. Deze aanpak kan volgens de onderzoekers zo bijdragen aan de kwaliteit van de plaatsing. Wel geven de onderzoekers aan dat de door hun beschreven procedure aardig wat extra tijd met zich meebrengt en ook inzet van personeel. Ze zien het dan ook niet als een standaard benadering bij de implantatie van een cochleair implantaat, maar als een behulpzame methode in lastige gevallen.
Conclusies in lijn met eerdere onderzoeken
Ook flink wat eerdere onderzoeken wijzen erop dat fluoroscopie nuttig kan bij de plaatsing van een cochleair implantaat. Bijvoorbeeld wanneer het gedrag van de elektrode-array niet of lastig is te voorspellen, bij gevallen met (ernstig) misvormde binnenoren en in andere specifieke gevallen.
Bron: Schmidt, S., Tisch, M., Bahr-Hamm, K. et al. ARTIS Pheno®: a potential tool for cochlear implant surgery. Eur Arch Otorhinolaryngol (2024). https://doi.org/10.1007/s00405-024-08588-y
