Afgelopen maandag was dr. Gyorgy Varallyay van Sivantos gastspreker bij de Audiologie Marathon van Optitrade. Hij ging in op de problemen die zich met het eigenstem geluid kunnen voordoen bij hoortoestellen, welke effecten dit heeft op de drager en welke oplossingen voorhanden zijn. Onderzoek dat gedaan is naar de ‘Own Voice Processing’ techniek in de Signia Nx hoortoestellen laat zien dat deze techniek voor een veel natuurlijker eigen stem geluid zorgt. Deze techniek is ook terug te vinden in de fraai ontworpen Styletto.
dr. Gyorgy Varallyay gaat in op eigen stemproblemen die zich voor kunnen doen bij hoortoestellen
Veel ontevredenheid over eigen stemgeluid
Gyorgy Varallyay maakte allereerst duidelijk dat bijna elke hoortoesteldrager een verandering ervaart van het eigen stemgeluid en dat zij vaak ook worstelen met het onnatuurlijke geluid ervan. Volgens hem zijn het vooral beginnende slechthorenden die een licht tot matig gehoorverlies hebben en starten met het dragen van hoortoestellen, die daar last van ondervinden. Problemen met de eigen stem kunnen ertoe leiden dat slechthorenden afzien van hoortoestellen.
Varallyay staafde dit met onderzoeken. Volgens het Mark Trak onderzoek uit 2010 klaagt maar liefst 1 op de 4 dragers over een onnatuurlijk klinkende eigen stem. En uit een online onderzoek uit 2017 blijkt dat zelfs de helft van de hoortoesteldragers ontevreden is met het geluid ervan.
Negatieve effecten vreemd eigen stemgeluid
Het vreemd klinkende eigen stemgeluid kan de hoortoestel drager afleiden. Dat kan op zijn beurt weer een negatief effect hebben op zijn concentratie. Ook kan het zelfvertrouwen er minder door worden: de drager gaat zich afvragen hoe zijn eigen stem bij anderen overkomt. Varallyay: “Twijfels hoe de eigen stem bij anderen overkomt, kan er zelfs toe leiden dat de wens om te spreken bij de hoortoesteldrager minder wordt.”
Standaard oplossingen
Een klacht die hoortoesteldragers kunnen uiten is dat hun stem hol, te luid, vanuit een ton of onnatuurlijk klinkt. Dat komt over het algemeen doordat het oor te veel wordt afgesloten, bijvoorbeeld door een oorstukje of door een in-het-oortoestel. Dit wordt ook wel het ‘occlusie-effect’ genoemd. Het geluid van de eigen stem dat ook via onze botten in het oor terecht komt, kan wanneer het oor te veel wordt afgesloten, niet meer naar buiten toe. Om het negatieve effect hiervan op de kwaliteit van het eigen stemgeluid op te heffen, worden achter-het-oor hoortoestellen ‘opener’ aangepast. Dat kan bijvoorbeeld door gebruik te maken van zogeheten domes of tips. Bij in-het-oor hoortoestellen wordt de venting (dit is het onluchtingskanaal van het toestel) vergroot.
Dr. Gyorgy Varallyay wijst er echter op dat dit een negatief effect kan hebben op het verstaan in rumoer en het ook de kans op feedback kan vergroten. Vermindering van de versterking is soms ook een oplossing. Dat kan volgens hem weer een negatief effect hebben op de hoorbaarheid en natuurlijk ook op het verstaan van spraak.
‘Own Voice Processing’
Het Signia Nx hoortoestel heeft een eigen aanpak voor problemen die zich met het eigen stemgeluid kunnen voordoen. Het toestel maakt daarvoor gebruik van twee afzonderlijke manieren van geluidsbewerking. Door Sivantos wordt dit Dual Processing genoemd: één proces voor de eigen stem, de zogeheten ‘Own Voice Processing’ (OVP) en één proces voor alle overige geluiden, zoals omgevingsgeluiden en spraak van anderen.
Het Signia Nx hoortoestel weet onderscheid te maken tussen de eigen stem en die van anderen op grond van de aankomsttijd bij de hoortoestellen. Bij de detectie wordt gebruik gemaakt van bepaalde frequentie- en ruimtelijke cues. Nadat het toestel herkent of het gaat om de eigen stem of die van een ander wordt de verhouding van de versterking tussen de zachte en harde geluiden automatisch in het hoortoestel aangepast. De stemherkenning blijkt zeer robuust te werken. Sivantos claimde bij de introductie van de Signia Nx een veel natuurlijke geluidsbeleving te kunnen leveren van de eigen stem door gebruik te maken van de OVP techniek.
Onderzoek bevestigd claim
Dr. Gyorgy Varallyay presenteerde een onderzoek dat bevestigt dat de Signia Nx hoortoestellen met OVP-optie een positief effect hebben op de waarneming van het eigen stemgeluid. De deelnemers aan het onderzoek moesten zelf een stuk tekst voorlezen en op een zevenpuntsschaal aangeven hoe tevreden zij waren met hun eigen stemgeluid.
Met de ‘Own Voice Processing’ optie in de ‘uit-stand’ bleken maar liefst 14 van de 21 hoortoesteldragers niet tevreden te zijn met het eigen stemgeluid. Wanneer de optie op ‘aan’ werd gezet, bleken 11 van de 14 die eerst ontevreden waren plots wél tevreden. Een mooi resultaat.
Varallyay wees in zijn presentatie de aanwezige audiciens erop dat deze techniek ook verkrijgbaar is in de fraaie behuizing van het recent geïntroduceerde oplaadbare Styletto hoortoestel.
Niet alleen het oor wil wat, maar het oog natuurlijk ook.
Demonstratie Own Voice Processing
[su_youtube_advanced url=”https://youtu.be/DfuVlxPbzBk”]
