Duizeligheid na cochleair implantaat operatie – welke factoren dragen bij?

Na een cochleair implantaat operatie kunnen zich duizeligheidsklachten voordoen. Dit doet zich ongeveer voor bij 1 op de 10 patiënten. In de meeste gevallen is dit van korte duur en van voorbijgaande aard. Maar welke factoren hebben nu invloed op het voordoen van duizeligheid na een cochleair implantaat operatie? Daar hebben Australische en Engelse onderzoekers samen naar gekeken. De resultaten zijn onlangs gepubliceerd in het tijdschrift ‘Otology & Neurotology’.

CI-operatie veilige en betrouwbare procedure met kleine kans op complicaties

De ingreep die nodig is om een cochleair implantaat te plaatsen, is te zien als een veilige en betrouwbare procedure. Al is de kans op complicaties klein, deze blijft wel aanwezig. De medisch specialist zal voorafgaand aan de ingreep de mogelijke complicaties met zijn of haar patiënt bespreken. In ongeveer 10% van de gevallen doen er zich kleine complicaties voor. Dat zijn over het algemeen ook complicaties die geen of weinig behandeling nodig hebben en ook weer verdwijnen. Voorbeelden van complicaties na een een CI-implantatie zijn: ontsteking van het middenoor, ontsteking van de wond, lekkage van hersenvocht, een fistel of kortstondige of permanente verlamming van de aangezichtszenuw (<0,5%), (gedeeltelijk) wegvallen van de smaak (5%) en toename van tinnitus. Ook (draai)duizeligheid is een mogelijke complicatie die zich kan voordoen en meestal van voorbijgaande aard is. Eerdere onderzoeken laten zien dat dit zich in zo’n 10% van de gevallen voordoet.

Omdat draaiduizeligheid zich kan voordoen na de operatie wordt de werking van de evenwichtsorganen van CI-kandidaten vooraf aan de operatie onderzocht. De uitslag van het evenwichtsonderzoek kan het CI-team betrekken bij het advies welk oor het best is te implanteren met een cochleair implantaat. 

Mogelijke verklaringen voor duizeligheid na CI operatie

Voor (draai-)duizeligheid na de operatie zijn verschillende mogelijke verklaringen te geven. Zo kan ontsteking van het binnenoor (labyrinthitis) een oorzaak zijn. Dit labyrint speelt een cruciale rol bij het horen en het behouden van ons evenwicht. Labyrinthitis kan leiden tot symptomen zoals (draai-)duizeligheid, evenwichtsproblemen, gehoorverlies en soms misselijkheid en braken. Andere mogelijke oorzaken van (draai-)duizeligheid na een CI operatie zijn het plaatsen van de elektrode in het slakkenhuis, lekkage van de (perilymfe) vloeistof op de plek waar de elektrode het slakkenhuis binnenkomt, elektrische stimulatie van de saccule en endolymphatische hydrops door trauma. Endolymfatische hydrops is een aandoening die zich voordoet in het binnenoor en die ook in verband wordt gebracht met Ménière. Natuurlijk kunnen ook reeds bestaande duizeligheidsklachten en andere individuele factoren een rol spelen bij het ontstaan.

Onderzoek naar factoren die bijdragen aan (draai-)duizeligheid na een CI-operatie

Om na te gaan welke factoren bijdragen de draaiduizeligheid die zich kan voordoen na de CI-operatie, hebben Australische en Engelse wetenschappers daar onderzoek naar gedaan. Bij het onderzoek zijn in totaal 395 cochleair implantaat casussen betrokken afkomstig van verschillende ziekenhuizen. De patiënten hadden of een cochleair implantaat van Cochlear of van MED-EL. De resultaten hebben de wetenschappers gepubliceerd in het tijdschrift ‘Otology & Neurotology’.

Resultaten onderzoek naar factoren draaiduizeligheid na CI-operatie

Chirurgie, elektrode en merk geen invloed op duizeligheidsklachten

In de onderzochte groep deed draaiduizeligheid in de maanden na de CI-operatie zich in 7% van de gevallen voor. Het maakte geen verschil of de patiënten een CI aan het merk Cochlear of MED-EL geplaatst kregen. Ook de vorm van de elektrode (voorgevormd of recht) had geen invloed op de duizeligheidsklachten. Ook factoren die met de operatie te maken hadden zoals het aantal elektrode-ringen die ingebracht werden, de zijde van implantatie, de chirurgische benadering (via ronde venster van het slakkenhuis of via boring in het bot, zogeheten cochleostomy, lees meer) gaven geen verschil voor de duizeligheidsklachten.

Wel relatie met eerdere duizeligheidsklachten en mastoid operatie

Uit het onderzoek bleek verder dat er een groter percentage patiënten die vóór de operatie al last hadden van draaiduizeligheid dit ook hadden ná de operatie. Dit in vergelijking met patiënten die géén last hadden van draaiduizeligheid voor de operatie. Ook patiënten die eerder een zogeheten mastoid-operatie ondergingen gaven aan na de operatie meer draaiduizeligheid te ervaren dan patiënten die zo’n operatie eerder niet hebben ondergaan.

Voor een mastoid-operatie kunnen verschillende redenen zijn. Zo kan dit nodig zijn voor de behandeling van chronische of veelvuldig terugkerende oorinfecties (vooral wanneer dit tot ontsteking van het mastoid leidt), maar ook bijvoorbeeld voor de verwijdering van een cholesteatoom, herstel van het middenoor of wanneer dit nodig is om ruimte te maken voor de plaatsing van een cochleair implantaat.

Het mastoïd of oorbot is een botstructuur die zich in de schedel (direct achter het oor) bevindt. Het oorbot bestaat uit luchthoudende cellen. Deze luchthoudende cellen staan op hun beurt in verbinding met de middelste holte van het oor. Ze spelen een rol bij de regeling van druk in het middenoor en bij het geleiden van geluidstrillingen.

Duizeligheidsklachten houden ook verband met leeftijd

Ook bleek uit het onderzoek dat patiënten die last hadden van draaiduizeligheid na de operatie ouder waren dan de groep die er geen last van had (67 versus 63). Dit is ook al in eerder onderzoek naar voren gekomen.

Conclusie onderzoek naar draaiduizeligheid na cochleair implantaat operatie 

De onderzoekers concluderen dat de risicofactoren voor draaiduizeligheid eerder verband houden met de patiënt zelf dan met de chirurgische ingreep, het (merk) apparaat of elektrode waar ze mee zijn geïmplanteerd.

Bron: Ludbrook, Isabella; Mair, Manish; Phung, Daniel; Corlette, Toby; Huang, Johnson; Kong (Worimi), Kelvin; Eisenberg, Robert. Predictive Factors for Subjective Vertigo Following Cochlear Implantation: A Regional Multicenter Cohort Study of 395 Patients. Otology & Neurotology:10.1097/MAO.0000000000004036, October 19, 2023. | DOI: 10.1097/MAO.0000000000004036