Volwassenen die doof zijn geboren blijken een breder gezichtsveld te hebben dan horenden. Zo kunnen zij sneller reageren op objecten die zich aan de rand (periferie) van het gezichtsveld bevinden. Doof geboren kinderen zien echter juist minder in de rand van het gezichtsveld in vergelijking met hun leeftijdgenootjes en moeten dus extra opletten in het verkeer. Dit blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Sheffield.
Het is het eerste onderzoek dat laat zien hoe het perifere gezichtsveld zich ontwikkelt van de kindertijd tot in de volwassenheid. Dr Charlotte Codina, die het onderzoek uitvoerde en publiceerde in het november nummer van Development Science, verwoordt het als volgt: “We vonden dat dove kinderen minder goed zien in de periferie dan horende kinderen, maar zij ontwikkelen een beter dan normaal gezichtsveld wanneer ze volwassen worden. Belangrijke veranderingen in het gezichtsveld treden op wanneer dove kinderen opgroeien. Een theorie is dat ze nog niet geleerd hebben om hun aandacht te richten op stimuli in de periferie totdat hun gezichtsveld volwassener wordt op de leeftijd van 11 of 12 jaar”.
Kinderen die doof geboren zijn, reageren in de leeftijd tussen de 5 en 10 jaar langzamer op licht aan de rand van het gezichtsveld dan goedhorende kinderen van dezelfde leeftijd. Op de leeftijd van 11 en 12 jaar reageren horende en dove kinderen echter even goed en tussen de 13 en 15 reageren dove kinderen juist sneller dan hun horende leeftijdsgenootjes. Tijdens het onderzoek zaten de kinderen met hun hoofd gecentreerd in een halfronde koepel waarin 96 LEDjes waren geplaatst. De deelnemers moesten kijken naar een verlichte ring waarin een camera was verborgen waarmee hun oogbewegingen in de gaten werden gehouden. De LEDjes lichtten in willekeurige volgorde op met drie verschillende intensiteiten. De test was ontwikkeld als een computerspel en had de naam Star Catcher. Als er een LEDje rechts opgloeide moesten ze de joystick naar rechts bewegen om de ster te vangen en naar boven, rechts of beneden als op die plek een LEDje opgloeide.
Doof geboren volwassenen kunnen dus een voordeel hebben in beroepen waar een breed gezichtsveld belangrijk is en waar snel gereageerd moet worden op visuele stimuli. Voorbeelden hiervan zijn volgens de onderzoekster scheidsrechter of beveiligingswerk waarbij meerdere monitors in de gaten moeten worden gehouden. De onderzoekster lijkt hierbij over het hoofd te zien dat auditieve communicatie en waarschuwingssignalen in dit soort beroepen juist ook een zeer belangrijke rol spelen.
Ouders van dove kinderen moeten extra alert zijn, omdat hun kinderen minder snel gevaren kunnen zien en vermijden in bijvoorbeeld het verkeer of tijdens het sporten. Juist op jongere leeftijd zijn kinderen toch al minder goed in staat complexe verkeerssituaties te overzien. Wanneer dove kinderen naar de middelbare school gaan, zijn zij visueel in het voordeel. Natuurlijk blijven ze wel auditief in het nadeel omdat ze in het verkeer de waarschuwingsfunctie van geluid missen. Het beter visueel functioneren is en blijft een compensatiemechanisme van de hersenen voor het niet aanwezig zijn van de oh zo belangrijke functie van het gehoor. Het blijft dus oppassen ook op oudere leeftijd.
