Cochleair implantaten zorgen voor beter ruimtelijk horen en een betere kwaliteit van leven bij kinderen en volwassenen die een eenzijdig of asymmetrisch gehoorverlies hebben. Dat concluderen onderzoekers van de KNO-afdeling van de Universiteit van Noord Carolina in de augustus editie van ‘Otolaryngology & Head and Neck Surgery’.
De onderzoekers komen tot deze conclusie na het op een rij zetten van een groot aantal eerder uitgevoerde onderzoeken. De resultaten ondersteunen volgens de auteurs een verruiming van de criteria om in aanmerking te komen voor een cochleair implantaat voor patiënten met een eenzijdig of asymmetrisch gehoorverlies. Een cochleair implantaat kan het horen met twee oren verbeteren en heeft meerwaarde ten opzichte van andere oplossingen. Professor dr. ir. Johan Frijns, hoofd van het Centrum voor Audiologie en Hoorimplantaten van het Leids Universitair Medisch Centrum heeft voor de Nederlandse situatie een andere prioritering voor ogen.
Verminderd ruimtelijk horen en lokaliseren
Kinderen en volwassenen met een gehoorverlies aan één kant (eenzijdig gehoorverlies) of een gehoorverlies dat aan het ene oor groter is dan aan het andere (asymmetrisch gehoorverlies) hebben een verminderd ruimtelijk horen. Hierdoor kunnen ze spraak, zeker in uitdagende situaties met rumoer, minder goed verstaan. Daarnaast is het lokaliseren van geluiden in de ruimte voor hen lastig. Ook brengt het verminderde gehoor tinnitus met zich mee. Ze ondervinden door deze nadelen een verminderde levenskwaliteit in vergelijking met goedhorenden. Slechthorenden met een eenzijdig of asymmetrisch gehoorverlies ervaren slechts beperkte voordelen van technieken die het geluid van het slechtere oor naar het goede omleiden. Dat kan bijvoorbeeld gedaan worden zogeheten CROS hoortoestellen of via de beengeleiding.
CROS en beengeleiding
CROS staat voor ‘Contralateral Routing Of Signal’. Bij een CROS hoortoestel wordt het geluid opgevangen bij het niet of minder goed functionerende oor en draadloos overgestuurd naar het betere oor waar het gehoord wordt. Bij beengeleiders zoals de BAHA en Ponto wordt een hoortoestel op een schroefje geplaatst dat in het schedelbot achter het oor is geïmplanteerd. Op het implantaat komt via een koppelstuk een geluidsprocessor. Deze vangt het geluid op en geeft dit als trillingen via het implantaat door aan het schedelbot. Via de trillingen in de schedel bereikt het geluid zo het slakkenhuis van het andere (betere) oor. Cochlear levert zo’n systeem onder de naam Baha en Oticon Medical met de naam Ponto.
Voordelen cochleair implantaten bij eenzijdig of asymmetrisch gehoorverlies
Uit de onderzoeken die de auteurs van het artikel in hun studie hebben meegenomen, blijkt dat cochleair implantaten zorgen voor een beter ruimtelijk horen en een verhoogde kwaliteit van leven bij slechthorenden met een eenzijdig of asymmetrisch gehoorverlies. Dit in vergelijking met andere mogelijke oplossingen. Door het verbeterde ruimtelijk horen, zijn ze in staat spraak beter te verstaan en kunnen ze geluiden beter lokaliseren. Ook neemt de ernst van de tinnitus af.
Andere prioritering in Nederland
In Nederland worden cochleair implantaten bij een eenzijdig of asymmetrisch gehoorverlies momenteel nog niet vergoed. Een tweede cochleair implantaat, de zogeheten bilaterale implantatie, wordt slechts in een beperkt aantal gevallen vergoed. Dit in tegenstelling tot een flink aantal andere landen waaronder België en Duitsland.
We vroegen aan professor dr. ir. Johan Frijns, hoofd van het Centrum voor Audiologie en Hoorimplantaten van het Leids Universitair Medisch Centrum, hoe hij tegen eventuele toekomstige verruiming van de criteria aankijkt.
Frijns: “Het is goed om te zien, dat er nu een overzichtsartikel is, waarin de recente literatuur op dit gebied op een rijtje is gezet. In de Nederlandse situatie, waarbij bijvoorbeeld een bilaterale CI alleen bij kinderen en bij volwassenen met dreigende verbening van het slakkenhuis wordt vergoed – dat doet zich bijvoorbeeld voor na een hersenvliesontsteking-, zou ik de prioritering anders willen leggen dan de auteurs. Ik zou in Nederland eerst vergoeding willen regelen voor een CI bij een sterk asymmetrisch gehoorverlies met een duidelijk slechter oor, waarbij het niet te implanteren oor al wel een hoortoestel nodig heeft, maar nog te goed is voor een CI.”
Frijns vervolgt: “Daarna zou ik criteria willen formuleren waarbij dubbelzijdige implantatie van een CI ook bij volwassenen wordt vergoed. Vergoeding van CI bij eenzijdig doven -dus met aan één kant een normaal gehoor- heeft naar mijn mening een lagere prioriteit. Het is belangrijk om het aantal non-users1 zo beperkt mogelijk te houden. Daarom zou ik willen opteren dit te beperken tot mensen waarbij het gehoor korter dan bijvoorbeeld 2 jaar geleden is uitgevallen en die veel last ervaren van hun 1-origheid.”
Bron onderzoek: Thompson, Nicholas J.; Brown, Kevin D.; Dillon, Margaret T.. Cochlear implantation for paediatric and adult cases of unilateral and asymmetric hearing loss. Current Opinion in Otolaryngology & Head and Neck Surgery: August 23, 2022 – Volume – Issue – 10.1097/MOO.0000000000000838 doi: 10.1097/MOO.0000000000000838
Voetnoot:
1 Carlyon RP, Macherey O, Frijns JH, Axon PR, Kalkman RK, Boyle P, Baguley DM, Briggs J, Deeks JM, Briaire JJ, Barreau X, Dauman R. Pitch comparisons between electrical stimulation of a cochlear implant and acoustic stimuli presented to a normal-hearing contralateral ear. J Assoc Res Otolaryngol. 2010 Dec;11(4):625-40. doi: 10.1007/s10162-010-0222-7. Epub 2010 Jun 5. PMID: 20526727; PMCID: PMC2975889.
