Het was weer de Week van het Oorsuizen. Een mooi initiatief van Stichting Hoormij. Ook dit jaar waren er in de media weer zeer indringende ervaringsverhalen van mensen met tinnitus. Jammer dat er deskundigen zijn die deze week telkens weer aangrijpen om de onnodige bangmakerij de wereld in te helpen over vrijetijdslawaai. De diverse media duiken daar natuurlijk ieder jaar weer steevast vrolijk bovenop zonder ook maar na te gaan of de waarschuwingen wel kloppen.
Dat harde muziek en lawaai bij hoge intensiteiten en bij frequent luisteren op den duur schade geeft en het risico op tinnitus vergroot, staat onomstotelijk vast. De overgrote meerderheid van de bezoekers loopt echter bij een stuk of vijf concerten van 103 dBA per jaar geen meetbaar gehoorverlies op, zélfs geen verborgen gehoorverlies zo blijkt uit onderzoek.
Het programma Nieuwsuur wil ons in de uitzending van donderdag echter anders doen geloven. Volgens de aanwezige audioloog zou je bij dat niveau zonder gehoorbeschermers gelijk risico lopen.
Achter ieder gedrag zit een positieve intentie heb ik me ooit eens laten uitleggen. Dat zal vast ook gelden voor de waarschuwingen in Nieuwsuur. De intentie is vast om een wettelijke norm te forceren voor het maximale aantal dB’s bij muziekevenementen. Als dat de positieve intentie is, dan kan je je de vraag stellen of je dat wilt bereiken door de waarheid geweld aan te doen en een gerenommeerd programma als Nieuwsuur voor dit karretje te spannen. Die kloppen vast geen tweede keer aan voor ‘deskundig’ advies.
Een mooie app om te bepalen wanneer de belasting door muziek echt te veel wordt, is de SafeSound app. Als ik daar invoer dat ik drie keer per jaar zes uur naar een festival ga, heb ik ook zonder gehoorbeschermers nog steeds acceptabel luistergedrag. Ga je drie keer per maand vier uur erop uit dan wordt het luistergedrag wél risicovol. Dat klinkt voor mij een stuk aannemelijker.
Gelukkig was er de dag erop ook een realistischer geluid te horen op NPO radio 1: KNO-arts Dennis Kox snapt dat het bij een concert of festival ook om de beleving gaat. Het geluid dat je in je lichaam voelt zorgt voor endorfine: een gelukshormoon waar we ons fijn door gaan voelen. Dat gebeurt trouwens ook mét oordoppen in.
Natuurlijk vindt ook Kox dat bezoekers verantwoordelijk om moeten gaan met geluid en hun oren. Hij benadrukt dat gehoorschade onomkeerbaar is. Kox ziet in dat mensen graag naar muziekevenementen gaan om daar van de luide muziek te genieten. Hij gebruikt daarbij de metafoor van de tandarts. Een tandarts verbiedt je ook niet om zoetigheid te eten, maar adviseert wel goed te poetsen. Als je dat doet is je gebit nog voldoende sterk om af en toe een zoete reep te eten.
Veel Twitteraars vinden dat de muziek maar gewoon zachter moet. Ik weet niet of zij zelf nog weleens naar een optreden gaan, maar mij is de lol de afgelopen jaren vergaan. Er zijn steeds meer bezoekers die een optreden zien als een bezoek aan de kroeg. Ze lullen met hun biertje in hun hand respectloos door de artiesten heen. Het Haagse poppodium het Paard heeft daarom de lul-niet-loly’s geïntroduceerd. Andere poppodia hebben dat voorbeeld gevolgd. Zou je de muziek zachter zetten, dan hoor je meer van je medebezoekers dan van de artiest waar je voor komt. Met nog zachtere muziek draai je ook deze cultuursector de nek om.
Ook technisch is het niet altijd mogelijk de muziek zachter te zetten. Als je als bezoeker vooraan bij het podium staat haalt een drumstel makkelijk zo’n 104 dBA. Leg mij maar eens uit hoe je dan op de 103 dBA uitkomt als geluidstechnicus. Ik ga toch onze zuiderburen eens vragen hoe ze dat doen met een wettelijke grens van 100 dBA.
Ik hoop dat deskundigen en voorlichters ondertussen inzien dat het publiek immuun raakt door de dagelijkse portie gezondheidswaarschuwingen. Zeker als ze niet helemaal kloppen. Een glaasje wijn per dag is zo ongeveer dodelijk, fruit is door de giftige hormomen niet meer gezond, ongezond eten zou nog slechter zijn dan roken, van rood vlees eten krijg je kanker, met de gezondheid van vegetariërs zou het ook niet best gesteld zijn en van muziek op een festival krijg je onherroepelijk gehoorschade. Fijn voor de sensatie in de krantenkoppen en in tv-programma’s.
Gelukkig controleren kwaliteitskranten met enige regelmaat dit soort claims. Sommige blijken waar andere vallen volledig door de mand.
Ondertussen leven we steeds meer met onze billen tegen elkaar met daartussen alle gezondheidsadviezen in geklemd. Genieten wordt zo steeds lastiger.
Er staan trouwens nu al jongeren angstig met hun smartphone decibellen te meten. Als ze 85 dB zien maken ze zich ten onrechte al zorgen over hun gehoor. Dat stond immers even geleden op internet of werd verkondigd door een deskundige.
Dat er winst is te behalen bij het bewust worden van de schade door muziek staat als een paal boven water. Laat dat vooral realistisch gebeuren. Met bangmakerij wordt net als met de plaatjes op pakjes sigaretten geen winst behaald. Je ontneemt jongeren daarmee ook nog eens een groot deel van hun plezier, ook op momenten dat het geen kwaad kan.
Ramses Shaffy zong ooit: “Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder”. Geniet daarbij vooral van de muziek.
