Aanzetten cochleair implantaat, aanpassing en training
Een aantal weken nadat de patiënt genezen is van de CI operatie, zal de audioloog het cochleair implantaat aanzetten. Na de activatie van de spraakprocessor zullen de instellingen ervan nog een flink aantal keer worden aangepast. Er begint een intensieve periode van (opnieuw) leren horen en verstaan.
Lees verder
Wanneer wordt een cochleair implantaat aangezet?
Ongeveer 3 tot 6 weken na het genezingsproces zet de audioloog het cochleair implantaat aan. Hij of zij activeert dan de spraakprocessor van het cochleair implantaat. Dat is natuurlijk een heel bijzonder moment. Na het activeren van het cochleair implantaat start de revalidatiefase. In deze fase zijn flink wat afspraken nodig om de instellingen van het cochleair implantaat goed te krijgen. Daarnaast is er veel tijd nodig om weer te leren horen en verstaan met het CI. Het CI-team van uw ziekenhuis zal de patiënt daarbij tot steun zijn. Ook mensen uit de omgeving kunnen in deze periode hulp bieden om het proces van (opnieuw) leren horen en verstaan te bespoedigen.
De eerste aanpassing en training
De audioloog zal de geluidsprocessor van het cochleair implantaat zo goed mogelijk op het individuele gehoor van de patiënt afstemmen. De eerste aanpassing van het implantaat is daarbij het uitgangspunt. De audioloog programmeert daarbij de geluidsprocessor. Hij of zij houdt bij de aanpassingen ook rekening met de individuele wensen van de patiënt. De audioloog gaat daarbij na welke geluiden de patiënt al kan horen en wat prettig of onprettig klinkt.
Wat iemand hoort na activatie van het cochleiar implantaat verschilt per persoon. Sommige patiënten kunnen al geluiden of spraakklanken herkennen, voor anderen lijken alle geluiden nog heel erg op elkaar. Het kan ook zijn dat geluiden krakerig of als piepend overkomen. Het kan dan enige tijd duren voordat de patiënt beetje bij beetje klanken gaat herkennen, die van elkaar gaat onderscheiden en ook woordjes gaat verstaan. De patiënt leert in die tijd ook om te gaan met zijn nieuwe apparatuur.
Omgaan met CI apparatuur
In de beginperiode leert de patiënt zijn geluidsprocessor en eventuele spoel te plaatsen. Ook krijgt hij instructie over het vervangen van de batterijen, het aan- en uitzetten, het gebruik van een afstandsbediening en/of app op de smartphone. Ook zal de audioloog en logopedist aandacht besteden aan het telefoneren met het cochleair implantaat.
Na de eerste afstelling volgen een groot aantal trainingsessies. Immers het opnieuw of juist voor het eerst leren spreken, horen en verstaan met een CI kan een intensief proces zijn. De hersenen moeten leren omgaan met de nieuwe informatie en leren onderscheid maken tussen geluiden die variëren in intensiteit en frequentie. Het is fijn als er ook een familielid, vriend of goede kennis bij de uitleg over de werking van de geluidsprocessor aanwezig is. Twee onthouden immers meer dan één. Een partner of bekende meenemen naar het audiiologisch centrum is ook handig om daar later samen thuis mee te kunnen oefenen.
Opnieuw leren horen en verstaan
De volwassen patiënt zal (opnieuw) moeten leren horen en verstaan met zijn cochleair implantaat. Bij de een zal dit proces sneller verlopen dan bij de ander. Ook het uiteindelijk resultaat zal verschillen per patiënt. Tijdens dit leerpoces zal de patient luisterervaringen opdoen en nieuwe luistervaardigheden ontwikkelen. Leden van het CI-team zullen de patiënt handvatten aanreiken om de gewenning aan het CI-systeem te bevorderen. Zo kan hardop lezen en het luisteren naar de radio en tv en onderdeel uitmaken van het zogeheten rehabilitatieproces. Ook kan de patiënt tijdens dit proces luisteren naar luisterboeken terwijl hij of zij tegelijkertijd meeleest.
Ook is het mogelijk samen met een naaste geluiden te gaan ontdekken. Deze kan dan aangeven waar het geluid uit de omgeving vandaan komt.
Tijdens de revalidatieperiode krijg de patiënt op het audiologisch centrum regelmatig gehoortesten met zijn of haar CI.
Ontwikkelingsprogramma
Wanneer een patiënt langere tijd niet gehoord heeft, wordt door het CI-team een speciaal auditief ontwikkelingsprogramma gemaakt. In dit programma zal de patiënt aangemoedigd worden spraak en omgevingsgeluiden te leren herkennen, geluiden meer en meer voor communicatie te gebruiken en zal de patiënt en zijn omgeving technieken aangeleerd krijgen die de communicatie vergemakkelijken. Bij kinderen worden de ouders en onderwijzers betrokken in het proces om het kind meer en meer het implantaat te laten gebruiken voor communicatie en zo langzamerhand de visuele communicatie te verminderen.
Merken cochleair implantaten
Er zijn in Nederland verschillende merken cochleair implantaten beschikbaar. Cochleair implantaten worden vaak samen gebruikt met hoortoestellen. Omdat daarnaast hoortoestellen en cochleair implantaten verbonden worden met externe apparatuur zoals telefoons, tablets en er ook onderlinge informatie-uitwisseling plaatsvindt tussen de cochleair implantaten en hoortoestellen, is er veelal een intensieve samenwerking tussen de fabrikanten van cochleair implantaten en hoortoestelfabrikanten. Dat geldt ook op het gebied van de ontwikkeling van signaalbewerkingsalgortimes.
Sommige fabrikanten van cochleair implantaten zijn onderdeel van een bedrijf dat ook hoortoestellen en soloapparatuur maakt, andere bedrijven zoeken daarvoor de samenwerking op met fabrikanten. Voor meer informatie over de verschillende merken cochleair implantaten kijk op deze pagina.