Afgelopen week heeft de Nationale Hoorstichting het rapport met de naam “Rapport online hoortesten 2010-2014 gepresenteerd”. Op de website van de Hoorstichting en in het persbericht staat “Eén op de vier jongeren (12 tot 25 jaar) heeft gehoorverlies. Dat blijkt uit onderzoek van het Academisch Medisch Centrum Amsterdam (AMC).” Dit nieuws is overgenomen in veel media zo ook door de NOS op hun website en het NOS journaal.Volgens HOorzaken is de conclusie die de Nationale Hoorstichting over slechthorendheid onder jongeren trekt niet mogelijk op grond van het AMC rapport. Jongeren zijn mogelijk helemaal niet zo vaak slechthorend als wordt gesteld.
Dat lawaai en harde muziek gehoorschade kan veroorzaken en dat voorzichtigheid met het gehoor is geboden is natuurlijk zonder meer waar. Ook is het met grote zekerheid waar dat een op de vier personen die aan de online gehoortests hebben meegedaan slechthorend is. De onderzoekers zijn daarvoor kritisch genoeg te werk gegaan. Dat dit percentage voorkomt in de onderzoeksgroep die uit vrije beweging een test op internet doet, wil echter niet zeggen dat ook een op de vier jongeren in Nederland slechthorend is.
De resultaten van de testdeelnemers die hun gehoor testen via internet zijn niet zo maar door te trekken naar de gehele bevolking. Dit wordt ook onderkend en gesteld in het rapport door de onderzoekers van het AMC, die een zeer zorgvuldig onderzoek hebben gedaan en dito rapport hebben geschreven.
In het onderzoek van het AMC is namelijk geen sprake van een zogeheten aselecte steekproef. De jongeren die deelnemen aan het onderzoek op internet bestaat mogelijk voor een groot deel juist uit jongeren die regelmatig naar evenementen of optredens gaan of naar harde muziek luisteren via hun telefoon of geluidsinstallatie, en dus afkomstig uit een groep jongeren die zich zorgen maakt over het gehoor omdat zij extra risico lopen of reeds slechthorend zijn geworden. De kans dat er dus jongeren met een gehoorprobleem in deze steekproef zitten kan alleen hierdoor dus al groter zijn, dan de kans op slechthorendheid onder alle jongeren in Nederland. Wanneer een grote groep jongeren willekeurig op diverse scholen zouden worden getest zou er wel sprake zijn van een aselecte steekproef. Dit soort testgegevens zijn helaas niet voorhanden.
Ook zijn de steekproeven over de jaren heen niet te vergelijken en is er ook onduidelijkheid of deelnemers niet vaker hebben meegedaan. Ook dit laatste brengen de onderzoekers in hun rapport naar voren. Het goede nieuws dat sommige nieuwsberichten brengen dat het aantal jongeren met een slechte testscore de afgelopen jaren niet is gestegen, is op grond van het onderzoek ook niet te concluderen.
Op grond van het AMC onderzoek mag dus niet geconcludeerd worden dat een op de vier jongeren slechthorend is. Dat de resultaten in lijn zijn met die de WHO (World Health Organization) naar voren brengt zoals in het rapport wordt gesteld, wil niet zeggen dat de resultaten daar ook meer ‘waar’ mee worden. Ook de WHO lijkt soms wat voorbarig met harde conclusies zoals over schadelijkheid van expositie aan geluid (zie artikel: ‘WHO waarschuwt: 1,1 miljard jongeren riskeren gehoorschade’). Een kritische blik naar de onderzoeksgegevens van de WHO zou daarom ook op zijn plaats zijn.
Wat maakt dat de Hoorstichting deze conclusie zo hard stelt? Mogelijk heeft dit te maken dat de Nationale Hoorstichting graag wil dat de overheid maatregelen neemt om geluidsniveaus in zowel uitgaansgelegenheden als op festivals te beperken. Ook dit is een goed streven. Immers het is beter iets te voorzichtig met ons gevoelige gehoororgaan om te gaan dan het roekeloos bloot te stellen aan harde muziek en geluiden. Laten we hopen dat de overheid niet zo lang wacht met preventiemaatregelen ten aanzien van het gehoor als dat gedaan is met roken omdat er te lang gebrek was aan hard bewijs over de schadelijkheid ervan. Om de overheid zover te krijgen preventiemaatregelen te nemen ten aanzien van het kwetsbare gehoor van jongeren zou het toch niet nodig moeten zijn om te jongleren met onderzoeksresultaten.
Lees ook:
Voorlichting over gehoorschade door muziek niet ‘evidence based’
Kans op gehoorschade door bezoek aan concerten en dragen hoofdtelefoons klein
WHO waarschuwt: 1,1 miljard jongeren riskeren gehoorschade
Gehoorschade muziek: Hoe schadelijk is het luisteren naar muziek nu eigenlijk voor het gehoor?
Jongeren mogelijk helemaal niet zo vaak slechthorend
Een tijdelijk gehoorverlies na concert kan juist duiden op bescherming in plaats van beschadiging
Gehoorschade
Gehoorpreventie
Je hebt ook de ultrasone kattenverjager. Dergelijke systemen werken vaak met dezelfde toonhoogte als de Mosquito. De Animal Chaser (dat continue piept) werkt vanaf 16KHz tot en met 23KHz. De Mosquito werkt vanaf de 17KHz tot en met 20KHz. Er is een speciale website opgericht om meldingen te verzamelen. Die gaan dan over hoge piepgeluiden.
Het klopt dat er enig licht zit tussen de inhoud van het persbericht van de Nationale HoorStichting en de conclusies van het onderzoeksrapport van het AMC. Dit artikel wijst daar terecht op, maar illustreert tegelijkertijd hoe lastig het is om een genuanceerde boodschap kort weer te geven. Want de kop: “Jongeren mogelijk helemaal niet zo vaak slechthorend” doet natuurlijk ook geen recht aan de uitkomsten van het onderzoek.
Ook de journalisten van NRC Next was het opgevallen dat er een discrepantie zit tussen persbericht en rapport. Daarmee heeft dit issue zelfs een plaats verworven in de rubriek “next.checkt”. De redactie van NRC Next gaat dan zelf op onderzoek uit en komt tot een uitspraak over het waarheidsgehalte van de berichten. Zij komen tot de uitspraak “grotendeels waar”.
Dit is exact de nuance die nog ontbrak, zowel bij het persbericht van de Nationale HoorStichting als in de titel van het stukje op Hoorzaken.
Prof.dr. Wouter A. Dreschler, onderzoeker AMC.
Studies met zelfrapportage zoals deze ook aangehaald worden in het NRC.Checkt artikel en op grond waarvan de auteurs mede tot de conclusie komen dat de stelling als grotendeels waar kan worden aangemerkt, zijn ook in twijfel te trekken. Zie artikel: https://www.hoorzaken.nl/gehoorschade-bij-jongeren-vragenlijsten/
Hiermee kan ook de conclusie van NRC.Checkt als ’te hard’ worden aangemerkt.
Ben benieuwd welke frequenties gemeten zijn. Er komen vaak jonge mensen voor een hoortestje en als je dan gebruikelijke frequenties meet is er niets aan de hand. Ik meet tegenwoordig ALTIJD 6k, ook als daar geen aanleiding toe is. Het is schokkend om te zien hoe vaak er dan een dipje van 10-15 dB te meten is. Ik kan regelmatig aangeven aan welke kant ze meestal hun hoofdtelefoontje in hebben….